อสุรีผีเสื้อด่าน		สมุทสิง
กายใหญ่กำยำหญิง		เก่นเกรี้ยว
ห้าวมหิทธิวิหิงษ์		สาหัส
คิ้วขมวดทนต์ขาวเขี้ยว		คู่โค้งเคียงตา
กรอบหน้าจรมาศแก้ว		แกมกัน
ประดับอาภรณ์สรรพ์		เสร็จพร้อม
คทาบิดเกลียวพัน		สำหรับ กรเฮย
ทนงศักดิ์ยักษนอบน้อม		แต่ท้าวทศกรรฐ
กำเริบฤทธิจิตรเหี้ยม		เหิมฮึก
หาญใหญ่ใจบึนบึก		บ่รั้ง
ฉกรรจ์กาจอาจหาญคึก		คักหยาบ ช้าแฮ
อานุภาพปราบทั้ง		ถิ่นท้องสมุทไทย
ทศภักตรภูลยศตั้ง		นางมาร
ตำแหน่งนายด่านธาร		ทั่วด้าว
มอบขาดพนักงาน		ตรวจหมู่ อรินทร์เฮย
หวังพระไทยยักษท้าว		เพื่อกั้นดัษกร
วันเคราะห์เหตุร้ายจัก		สูญชนม์ มารเฮย
ให้เขม่นกมลรน		ร่านร้าว
จักไปกระเวนวล		สมุทด่าน ดูแฮ
อาเพทเหตุหากน้าว		แนะน้ำจิตรนาง
สพักสะใบมั่นจ้อง		จิตรถวิล อริเฮย
ขัดคทาผุดสินธุ์		เบิ่งตั้ง
ตรวจบูรพทักษิณผิน		ภักตรปัจ ฉิมแฮ
อีกอุดรทิศทั้ง		ทิศน้อยนางแสวง
มารกระเวนด่านด้าว		ดูจบ
จรเตร่ขวามาตลบ		สู่ซ้าย
ทกทิศทุกทางทบ๑		แทตยเที่ยว
จิตรภักดีฤๅย้าย		มั่นด้วยกตัญญู
ยลสวาเผือกผู้เหาะ		โดยหน หาวแฮ
สองเนตรนางกลเพลิง		พลุ่งเร้า
นึกกระบี่ไฉนดล		แดนด่าน มารเฮย
ฤๅริปูปองเข้า		เฃตรเอื้อมอาจหาญ
พระพงษกมเลศให้		กูกัน แดนแฮ
ด่านสมุทมีสำคัญ		เฃตรนี้
ใคร ๆ แปลกปลอมจรัญ		จักปล่อย ไฉนนา
อ้ายนี่องอาจลี้		ลอบเข้าเฃตรแดน
แกว่งคทาวุธคว้าง		โจมประจัน
แผลงฤทธิรีบโรมรัน		แผดร้อง
ทลึงโลดตคอกขัน		คามคุก
เสียงลั่นสนั่นท้อง		สมุทอื้ออลเวง
พลางรีบเหินเหาะจ้อง		จวบประจบ ลิงนา
โจนถลันอรรณพ		เผ่นเต้น
แยกเขี้ยวดุจจักขบ		พิฆาฏ ลิงเฮย
หมุนใคร่จับกบี่เค้น		เข่นให้เปนจุณ
หณุมานถึงด่านได้		ยลยักษ
โดดเด่นขวางทางกัก		กีดหน้า
ทำทีจักหาญหัก		เหิมยุทร กูนา
กูก็ชาติชายกล้า		ย่อท้อมันไฉน
บุตรมารตฤทธิล้ำ๒		ลำหัดถ์ เข้มแฮ
ถลึงเนตรชักตรีบัด		เลิกคิ้ว
พยักภักตรท่าชวนดัษ		กรยุทธ นาเฮย
คนองร่าเกาคางนิ้ว		หนึ่งชี้ภักตรนาง
ลูกลมลนหลอกล้อ		อสุรี
องอาจดังราชสีห		รวดร้า
ฤๅห่อนจักเกรงฝี		มือยักษ
โลดฬ่อทลวงกล้า		กลั่นแกล้วการณรงค์
มารเหนเผ่นสู่ใกล้		ใจบึก บึนเฮย
ขบเข่นทนต์ตนสอึก		อาจเร้า
โจมสู่จู่เจนศึก		สามารถ
ถึงทยานตรงเข้า		จ่อจ้องตบองรัน
บุตรพระพายปัดป้อง		ตรีรับ คทาเฮย
ตนต่อตนขันขับ		เก่งจ้าน
โรมรุดรวดตระบึงสัป		ยุทธแย่ง แย้งนา
ลวงต่อฬ่อรุกต้าน		เดชก้ำเกินนาง
อสุรีดีเปรื่องเปรี้ยง		คทาโรม
หมายพิฆาฏถาโถม		ทุ่มซ้าย
กลับขวาร่าหักโหม		หวนหวด ลิงแฮ
ผันภักตร์ยักษกลับย้าย		สอึกย้อนรันพลัน
ยักษลิงไล่หลบป้อง		ปองผลาญ
ลิงยักษเฉกมันสาร		ทรับหน้า
ยักษลิงวิ่งปจัญบาน		บุกรุก
ลิงยักษตลุมบอนกล้า		ต่อแย้งแทงตี
ยักษรันลิงรับด้วย		ตรีฉับ
ยักษเสี่ยงลิงสวนสัป		ร่ายซ้ำ
ยักษฟาดกบี่หลบกลับ		ตรีสอด แทงแฮ
ยักษเพลี่ยงลิงพลาดพล้ำ		ผลุดขึ้นรณรงค์
รณยุทธอุโฆษก้อง		ไหวหวาด
สี่สมุทกรฉ่อนฉาด		ฉ่าสู้
ไตรยภพจบกำปนาท		เสทือนทั่ว
ยักษตริกลลิงรู้		รับต้านราญกร
ผีเสื้อสิ้นคิดอ้า		โอบฐออก๓
ดุจอ่าวคอยขยอก		กบี่เคี้ยว
เนตรแม้สุริยกลอก		กลับมุ่ง
โดดเด่นสาครเลี้ยว		แล่นคว้าวานร
หณุมานหาญเรหจเมื้อ		หมายเฉภาะ
ตรงโอษฐมารเข้าเหมาะ		มุ่งล้าง
ออกกรรณ์ยักษขวาเหาะ		หันกลับ
รีบรุดประเวศข้าง		ช่องซ้ายโสตรมาร
ลิงเลี้ยวลงล่วงล้ำ		ลำสอ ยักษแฮ
ถึงปเทศอุทรยอ		สาตรเน้น
ตรีแหวะเชือดไม่รอ		เรวรีบ
เปนช่องทลุไป่เว้น		ทั่วท้องนางมาร
อุทรยักษเลือดล้น		ลิงตลบ
คว้าตับควักปอดทบ		ลากไส้
หทัยกเพาะดีครบ		ออกจาก มารเฮย
สรรพสัตวยักษกลืนไว้		รอดบ้างรีบจร
วานรรอนยักษซ้ำ		ซากราย
บั่นท่อนกรบาทกาย		ขาดชิ้น
เนื้อเกลื่อนเลือดกระจาย		ยักษสุด ชีพแฮ
โยนศพลงสมุทสิ้น		สู่ท้องมัศยา
มังกรวานกะโห้		เหรา
ฉนากฉลามโลมา		เงือกน้ำ
พยุนตรพรุนปลา		วานออก ว่ายเฮย
สีเสียดยิสนซ้ำ		จุบท้องมันมาร
เพียนทองหมอดุกแป้น		ทูปุด
จันเมล็ดนนทรีผุด		ว่ายเคล้า
หางไก่ดาบลาวรุด		กากด
จวดกระเบนปักเป้า		แย่งเนื้อยักษินี
เสร็จฆ่าปิศาจสิ้น		ศพมาร
วายุบุตรสำแดงหาญ		ฮึกห้าว
แกว่งตรีดจเพลิงกาล๔		แสงก่ำ
เหาะมุ่งลงกาด้าว		ลิบข้ามนัที

จบห้องที่ ๓๒
  เนื้อความกล่าวถึงนางผีเสื้อยักษีรูปร่างใหญ่โต มีกำลังฤทธิ์เดช ทศกัณฐ์ตั้งให้เป็นนายด่านทางสมุทรคอยตระเวนตรวจตรามิให้ศัตรูล่วงล้ำข้ามสมุทรเข้าไปในกรุงลงกา ขณะตระเวนไปทั่วท้องสมุทร เห็นหนุมานเหาะเข้ามาก็เข้าสกัดหมายจะจับตัว เกิดการต่อสู้กัน ในที่สุดนางผีเสื้อยักษีอ้าปากคอยจะงับหนุมาน หนุมานได้ทีเหาะเข้าปากออกหูขวา แล้วเข้าหูซ้ายผ่านลำคอลงไปถึงท้อง ใช้ตรีแหวะเชือดท้องนางผีเสื้อยักษี ลากไส้และอวัยวะในท้องออกมา แล้วตัดมือ ตัดตีน และตัดตัวนางผีเสื้อยักษีสิ้นชีวิต จากนั้นหนุมานก็เหาะข้ามสมุทรเข้าสู่กรุงลงกา

คำศัพท์	คำอธิบาย
พระพงษกมเลศ	ผู้มีเชื้อสายพรหม หมายถึง ทศกัณฐ์, ดูที่ พงษแผน