กลองชาตรี

กลองชนิดหนึ่ง (ดู กลอง ประกอบ) มีรูปร่างลักษณะและการตั้งคล้ายตีกลองทัด ถึงแม้ จะตีด้วยไม้ ๒ อัน เช่นเดียวกับกลองทัด แต่วิธีการตี ลักษณะของไม้ตี และเสียง จะแตกต่างกับกลองทัด และมีขนาดเล็กกว่ากลองทัดมาก (ดู กลองทัด ประกอบ) หน้า กลองกว้างประมาณ ๒๐ เซนติเมตร หุ่นกลองยาวประมาณ ๒๔ เซนติเมตร ขึ้นหนัง ๒ หน้า ใช้บรรเลงร่วมในวงปี่พาทย์ในการแสดงละครชาตรีที่เรียกว่า “ปี่พาทย์ชาตรี” จึง เรียกกลองชนิดนี้ว่า “กลองชาตรี” ใช้เล่นคู่กับโทนชาตรี แต่ก่อนคงใช้กลองชาตรีใบ เดียว ต่อมาภายหลังใช้ ๒ ใบเช่นเดียวกับกลองทัด ที่ทำเป็นขนาดเล็กก็เพื่อสะดวกใน การขนย้ายไปมา เพราะละครชาตรีเป็นละครเร่ นอกจากนี้ กลองชาตรียังใช้ในการบรรเลง เพลงชุดออกภาษาหรือสิบสองภาษา และใช้ประกอบการบรรเลงในเพลงทำนองตะลุง ซึ่ง ยังใช้ลูกเดียวแต่ขนาดใหญ่กว่า มีชื่อเรียกตามเสียงอีกอย่างหนึ่งว่า “กลองตุ๊ก”