ฝ่ายสารันทูตได้ | ยลอมิตร | |
มล้างแทตยแสงอาทิตย | ขาดเกล้า | |
ตกใจดังชีพิตร | จากร่าง ตนนา | |
รีบสู่ลงกาเฝ้า | ราพร้ายทูลสาร | |
ทศเศียรทราบเหตุให้ | โหยหา | |
หลานรักเรืองศักดา | เดชห้าว | |
ไฉนมาพ่ายมนุษย์พา | ลาดั่ง นี้นอ | |
อุระลุงจักร้าว | เพราะแค้นมวญอรินทร์ | |
ร่ำพลางตรัสสั่งให้ | มโหทร | |
จัดพักพลนิกร | อย่าช้า | |
แค้นนักจักไปรอญ | อรินทร์รุ่ง เช้าเฮย | |
สั่งเสรจราพสิบหน้า | เสดจขึ้นมณเฑียร | |
มโหทรรับสั่งเจ้า | ลงกา | |
มาจัดพลโยธา | ทัพถ้วน | |
จ่ายแจกเครื่องสรรพา | วุธครบ หัดถ์เฮย | |
พลเทพย์ทุกตนล้วน | เชี่ยวรู้เชิงรณ | |
อศวรถคชสรรพทั้ง | มารทหาร | |
ครบเสรจโดยโองการ | ท่านใช้ | |
จตุรงค์ร่าเริงราญ | อรินทร์ราช แลแฮ | |
เนาพระลานคอยไท้ | จักเมื้อรณรงค์ | |
ราตรีอสุเรศรเจ้า | อาณาจักร์ | |
เนานิทรคิดอ่วนอัก | เทวศให้ | |
ถวิลถึงพระญาติยักษ์ | อันดับ ขันธ์นา | |
การศึกตฤกแคะไค้ | เล่ห์สู้ดัษกร | |
ครั้งอรณรุ่งได้๑ | เวลา ฤกษเฮย | |
ตื่นผธมสรงวา | เรศแล้ว | |
สอดทรงเครื่องยุทธอา | ภรณ์ลรรพ เสร็จแฮ๒ | |
เถลิงอาศนราชรถแก้ว | ผาดผ้ายพลพฤนท์ | |
เสด็จเดินพลจากด้าว | แดนเวียง | |
สนั่นรถคชแสะเสียง | กึกก้อง | |
กลองศึกอธึกสำเนียง | พลโห่ ฮึกเฮย | |
ถึงอุดดุจคลื่นท้อง | สมุทบ้าสลาตัน | |
พลคชสรรพคชดั้ง | กันกง | |
พลแสะชาญศึกยง | ย่างน้อย | |
พลรถผาดผันผง | คลีตลบ เขเฮย | |
เกลื่อนกล่นพลนับร้อย | รุดเข้าสมรภูมิ | |
ถึงที่รบให้อยุด | โยธา | |
ตั้งพยุหโดยตำรา | สาตรอ้าง | |
พลหาญโห่สัญญา | ศึกสนั่น ไพรแฮ | |
ยินทุกเถื่อนทุ่งกว้าง | ตลอดด้าวแดนราม | |
แถลงองคจักรรัตนทั้ง | อนุชา | |
ออกอาศนอัดแอพา | นเรศเฝ้า | |
สดับศับท์เหล่าอสุรา | ขานโห่ | |
สั่งพิเภกคาดเค้า | คาบนี้ศึกไหน | |
พิเภกพิเคราะห์แจ้ง | จึ่งทูล | |
คือศึกราพนาสูร | ผ่านหล้า | |
ทราบเหตุจักเสดจยูร | ยาตรเผด็จ ยุทธนา | |
สั่งสุครีพอย่าช้า | จัดทแกล้วกลั่นทหาร | |
บุตรรวิรับพจนผ้าย | สู่พล | |
เตรียมตรวจทุกหมวดพหล | สพรั่งพร้อม | |
ต่างฮึกต่างหาญรณ | เริงร่าน รบนา | |
คอยจักหักศึกห้อม | หั่นเกล้าเหล่าอสูร | |
สังขกรกับลักษณน้อง | เสด็จสรง | |
ทรงเครื่องราชรณรงค์ | เพริศแพร้ว | |
เสดจเถลีงราชรถอลง | กรณเฉิด โฉมเฮย | |
เร่งรถบทจรทแกล้ว | เกลื่อนเต้าตามผลู | |
แลหลากหลายเหล่าล้วน | พลพา นรนา | |
หนุนเนื่องกันจรคลา | ไป่ยั้ง | |
ดังอุทกธารา | ไหลหลั่ง มาฤๅ | |
ถึงที่ยุทธหยุดตั้ง | พยุหใกล้ทัพมาร | |
ปางท้าวทศภักตรผู้ | พงษพรหม | |
ประทับรถเนินพนม | ที่นั้น | |
ยลทัพลักษณรามสม | จิตรจัก มล้างเฮย | |
ให้ยกพลกระชั้น | ชิดเข้าโจมตี | |
อสุรพลกองน่าเข้า | โจมสัป ยุทธนา | |
ทัพน่านารายน์รับ | รบด้วย | |
พลรบ ๆ กลอกกลับ | กลางถิ่น สมรเฮย | |
สองฝ่ายฤาขยาดม้วย | ดุจช้างเมามัน | |
ยักษลิงต่างต่อสู้ | สับสน | |
หาญต่อหาญเริงรณ | ร่ายเลี้ยว | |
ศับทสนั่นพ่างภูมิดล | ดอยถล่ม ทลายฤๅ | |
พลกาจต่อกาจเกรี้ยว | กราดกล้าชิงไชย | |
พลกุมภัณฑ์เพลี่ยงพลั้ง | เพลงรบ | |
ลิงละเลิงลุยตลบ | ไล่มล้าง | |
ยักษแตกปะทะกทบ | รถราช อสูรแฮ | |
ทศภักตร์แกว่งคทาคว้าง | ไล่เลี้ยวตีลิง | |
วานรบออาจสู้ | ศักดา ท่านนา | |
ถอยรับจอมอสุรา | รุกเร้า | |
จนกทั่งน่ารัถา | องค์หริ รักษแฮ | |
จึ่งพระจักรกฤษณเจ้า | เหนี่ยวน้าวศรแผลง | |
มลายรถหมดทั้งราช | สีหโล ทันต์แฮ | |
ตลอดเหล่ามารพลโย | ธิศม้วย | |
ทศภักตรตกรถโผ | ปีนรถ รามเฮย | |
ไป่ย่อต่อตีด้วย | ธิราชไท้ทั้งสอง | |
พระรามรอญราพด้วย | แสงคัน ศิลป์เอย | |
พระลักษณทรงขรรค์ฟัน | ฟาดซ้ำ | |
ทศภักตรแต่เดียวขยัน | ยุทธไป่ ถอยนา | |
รับรบเรวรวดล้ำ | เล่ห์แม้นจักรหมุน | |
ทศเศียรเสียท่าเอี้ยว | เอนหงาย | |
พระกฤษณตีถูกกาย | แทตยท้าว | |
ตกลงที่เชิงชาย | บรรพต | |
ผุดลุกยกศรน้าว | มุ่งมล้างวางศร | |
ศรเปนอาวุธเก้า | ประการ | |
รอญพรรคพลอวตาร | แตกคว้าง | |
พระกฤษณฤทธิรำบาน | บงกบี่ พ่ายนา | |
ทรงพระแสงศรง้าง | พาดโค้งคันแผลง | |
ศรสิทธิวิศณุมล้าง | แหลกอา วุธเฮย | |
พิฆาฏมารมรณา | นับร้อย | |
ลิงซึ่งสลบต้องวา | ตาตื่น ฟื้นแฮ | |
จอมยักษ์ยลยิ่งน้อย | จีตรแค้นแน่นทรวง | |
ทรงจักรรัตนคว่างขึ้น | เวหาศ | |
แสงดังสุริโยภาศ | ผ่องฟ้า | |
พระรามลั่นพรหมมาศ | ศรสิทธิ์ ไปเฮย | |
ต้องอกอสุรสิบหน้า | จักรนั้นเปนจุณ | |
ราพร้ายร่ายเวทแล้ว | ลูบกาย | |
ศรหลุดรอยแผลหาย | สนิทเนื้อ | |
พอพระสุริยผาย | ลับเหลี่ยม เมรุแฮ | |
เสียพวกเสือมพยศเมื้อ๓ | มุ่งเข้าลงกา | |
ครั้นมารล่าทัพแล้ว | ลักษณราม | |
เถลิงรถเหล่าลิงหลาม | รอบล้อม | |
เสดจจากยุทธภูมิ์สนาม | รบรีบ มานา | |
คืนสู่พลับพลาพร้อม | พรั่งด้วยบริพาร |
คำศัพท์ | คำอธิบาย |
---|---|
สังขกร | ผู้ทรงสังข์ คือ พระนารายณ์ ในที่นี้หมายถึง พระราม |