ปางองค์วรนารถเจ้า | จักรกฤษณ | |
จากอนุชอนาถจิตร | เจบร้อน | |
ยินโห่ประจามิตร | ถามพิเภก ทูลแฮ | |
สั่งพระลักบณ์ออกต้อน | ต่อด้วยศัตรู | |
ซ้ำสั่งบุตรสุรยให้ | จัดพหล หาญแฮ | |
สุครีพตรวจเตรียมพล | เก่งกล้า | |
จัดรถทิพยเคยรณ | รอญราพ | |
เทียมอมรแมนม้า | เทียบแก้วเกยไชย | |
พระลักษณแค้นใคร่แก้ | การรอญ | |
ทรงเครื่องยุทธ์วราภรณ์ | เพชร์แพร้ว | |
รามจับพรหมมาศศร | ประสิทธิส่ง ให้แฮ | |
พระลักษณคำนับรับแล้ว | รีบขึ้นเกยพลัน | |
เสด็จทรงราชรถแก้ว | โกสินทร์ | |
มากหมู่พานรินทร์ | รอบล้อม | |
ทัพนำกระบี่ขีดขิน | แขงศึก | |
พลังพิไชยชมภูพร้อม | พรั่งล้วนลิงหาญ | |
ได้ฤกษโหรลั่นฆ้อง | อวยไชย | |
ยามพวานเทิดธชไคล | คลาศเต้า | |
พสุธาสะเทือนไหว | ทวีบหวั่น | |
พลพวกพานรเร้า | ร่าร้องคำราม | |
เพียบพลพานเรศร้าย | เริงรณ | |
แดดอับอากาศบน | บดกลุ้ม | |
เมฆเกลื่อนพระสุริยน | ธการทั่ว ทิศแฮ | |
แลตลบผงคลีคลุ้ม | ทั่วด้าวแดนพนม | |
เดินพลอเนกล้น | หลายสมุท | |
ถึงสมรภูมหยุด | ทัพยั้ง | |
วานรอัดแออุต | ตลุดเอิก เกริกนา | |
เหนแทตยชุมทัพตั้ง | ค่ายเต้นตบมือ | |
อินทรชิตออกต่อตั้ง | กลางสนาม | |
ร้องว่าแน่น้องราม | เร่งรู้ | |
ทำศึกเพื่อหญิงงาม | เดียวแย่ง ไยแฮ | |
กลแต่จักชิงชู้ | เช่นนี้ควรขนาง | |
เสียตนพลไพร่ช้าง | อัศดร | |
ควรระงับการรอญ | เร่งท้อ | |
สีดารูปสวยสมร | เมียพี่ เองเอย | |
เราจะคืนให้น้อ | รับเน้ออย่าขนาง | |
พระลักษณตอบพจน์เฮ้ย | อินทรชิต | |
ตัวรักษชีพิตรคิด | โอบอ้อม | |
เรานึกก็ขอบจิตร | ขุนราพ | |
เรวเร่งนำอรน้อม | นบไท้ทูลถวาย | |
อินทรชิตตอบว่าแฮ้ | พระลักษณ | |
เองอาจอวดหาญหัก | ฮึกแท้ | |
เราหน่อกระษัตริยศักดิ์ | ทำศึก | |
ยังไป่สุดฤทธิแพ้ | จักได้ไปยอม | |
เองอวดมหิทธิห้าว | อหังการ | |
ควรแต่ล้างสีดาลาญ | ชีพม้วย | |
ศพซากจักประทาน | เองเร่ง รักเฮย | |
ฉุดสุกขาจารด้วย | ดุเงื้อแสงขรรค์ | |
นางแปลงแกล้งหวีดร้อง | หวาดผวา | |
เสกแซ่งแต่งมฤษา | ใส่ไคล้ | |
พ่อเอยพ่อลักษณปรา | นีพี่ ณะพ่อ | |
เหตุที่ก่อศึกให้ | พี่ต้องจำตาย | |
อ้าพระอนุชเจ้า | จงทูล ด้วยรา | |
พี่จักลาลับสูญ | ชีพแล้ว | |
จงพระอย่าเพ็ญพูน | ทุกข์เทวศ | |
เชิญกลับนคเรศแคล้ว | คลาศพ้นอรีไภย | |
พระลักษณบรู้เท่า | ถึงกล | |
หวาดว่าจริงสุดจน | อกอั้น | |
จับศรพาดสายฉงน | ชงักเงือด อยู่แฮ | |
ชลเนตรนึกจักกลั้น | กลับย้อยอย่างเผลียง | |
วายุบุตรองคตห้าว | เหิมฮึก โกรธแฮ | |
สุครีพพลลิงคึก | เข่นเขี้ยว | |
ดูดุจจักโจมสอึก | ยุดแย่ง นางนา | |
ฮึดฮัดกัดกรามเกรี้ยว | ข่วนแก้มเกาคาง | |
นางสอื้นโอฐสั่งซ้ำ | ฤๅอยุด | |
อินทรชิตจิกเกษฉุด | ลากซั้น | |
ขรรคฟาดขาดฅอปุด | ชูเหวี่ยง ไปแฮ | |
แล้วก็ตบหัดถ์ครั้น | เสร็จแกล้งกล่าวกล | |
เหวยมนุษยจักนั่งรั้ง | รอไฉน | |
จงเร่งรับศิระไป | อย่าช้า | |
รามจักชื่นชูใจ | ยามยาก นานเนอ | |
ทำไป่ท้อถากท้า | หยาบเย้าทีหยาม | |
เหวยเองมัวมั่วพ้อง | พลสวา | |
มาก่อกวนลงกา | ดั่งนี้ | |
เราจักแย่งอยุทธยา | จับญาติ นายนอ | |
พลางเลิกพยุหลี้ | ลาศขึ้นเวหน | |
พระลักษณหลงเล่หท้อ | หฤไทย | |
ทุกขว่าจริงเจบใน | อุระร้อน | |
ปรางอาบอสุชลไหล | เลยเลิก พหลแฮ | |
คืนสู่พลับพลาสท้อน | เทวศเศ้ราสงสาร | |
ถึงถวายคำนับก้ม | กำศรด | |
กรกอดบาทบงกช | ท่านไท้ | |
สอื้นอัดอุระรันทศ | ทูลเหตุ สิ้นแฮ | |
รามทราบวาบจิตรให้ | อัดอั้นกันแสง | |
สอื้นร่ำกำศรดเศร้า | แสนศัลย โศกเอย | |
ชลเนตรอเนกนันต์ | เนื่องย้อย | |
อ้าองค์เพื่อนยากจรัล | แรมเถื่อน | |
ฤๅมละเรียมลห้อย | แม่เมื้อเมืองสวรรค์ | |
หักโศกสีหนาทอื้น | โองการ | |
พิเภกปรีชาญาณ | ยิ่งผู้ | |
อินทรชิตมันประหาร | พระอนุช ฤๅนา | |
จงจับยามให้รู้ | เหตุร้ายดีไฉน | |
ไนยหนึ่งลาศเลิกลี้ | พลมูล มากเฮย | |
โดยทิฆัมพรยูร | ยาตรฟ้า | |
ปองยุทธแย่งมไหสูริย | ศรีอยุทธ ยาฤๅ | |
ฤๅว่าเลิกพลกล้า | กลับแกล้งเปนกล | |
พิเภกผู้เชี่ยวแท้ | ทางพยา กรณ์เฮย | |
ทูลแต่องค์จักรา | ร่มเกล้า | |
ว่าผู้ซึ่งมรณา | นั้นชาติ ชายพ่อ | |
ใช่พระอนุชอย่าเศร้า | สิ่งนี้เปนกล | |
อนึ่งอินทรชิตแกล้ง | หลีกหนี ไปเอย | |
จักกอปการพิธี | ใหญ่แท้ | |
นามกุมภนิยามี | ฤทธิเชี่ยว | |
แล้วจักมุ่งมาแก้ | ก่อร้ายรณรงค์ | |
พระฟังสั่งบุตรไท้ | สุริยง | |
กับหณุมานอง | คตแกล้ว | |
สามสูเร่งเรวตรง | ไปสอบ ดูแฮ | |
แม้นศพสำคัญแล้ว | อย่าช้ามาแถลง | |
สามนายคำนับแล้ว | ไวไป | |
ยังที่สมรภูมไชย | ห่อนช้า | |
พบศพอสุรประไลย | แลเติบ โตแฮ | |
แล้วกลับทูลเจ้าหล้า | ดั่งได้ไปเหน |
คำศัพท์ | คำอธิบาย |
---|---|
พรหมมาศ | ศรวิเศษที่พระฤษีชุบให้พระราม |