ห้องที่ ๘๓ : หม่อมเจ้าศรีโสภณ


           เชฐสดับจักเสดจด้วยอนุชา
สั่งมาตยเตรียมโยธาเทียบไว้
เสดจขึ้นสั่งสนมคลาไคลกับ ท่านเฮย
ตรัสเสรจปิ่นราพไท้สถิตยห้องผธมพลัน
          ครั้นอรุณไพโรจเจ้าจอมมาร สองเอย
ดัดผธมสรงสนานผ่องแผ้ว
ทรงสรรพอลังการกอบยุทธ
นาเนกวิจิตรแพร้วเพริศพริ้มเพราแสง
          แต่งองค์เสรจเชษฐไท้กุมคทา เพชร์เอย
อุปราชกุมหอกมหามหิทธิ์ห้าว
สองราชต่างลีลาทรงรภ รยับแฮ
รถปิ่นปางตาลท้าวเพียบพร้อมพนิดา
          ห้าร้อยเยาวเรศลว้นงอนจริต
งามสอาจลออพิศภักตรพริ้ม
บำเรอราชกมลคิดพิฆาฎศึก สดวกนา
พันภักตร์เอิบโอษฐยิ้มยิ่งเยายวนที๑
          สี่พันสีหราชล้ำเทียมรถ ใหญ่เอย
มารขับโตมรจรดจับจ้อง
รถมูลพลำคชสีหสี่ คู่แฮ
เกรียงเกริกแสะสารร้องร่านเร้าเริงพล
          ภอดลศุภฤกษให้เดินทัพ พยุหเอย
เสียงโห่แตรกลองสลับลั่นอื้อ
ธวัชปลิวลิ่วลมอับอากาศ กลบแฮ
พลเพียบพื้นดุดื้อด่วนเข้าลงกา
          จอมมหาอุปราชให้พลยับ ยั้งเอย
เฝ้าเชษฐเชิญประทับอยู่ถ้า
จักนำทศกรรฐรับเสด็จสู่ กรุงแฮ
ทูลเสร็จลาจอมหล้ารีบขึ้นรถมณี
          อสุรีรีบรถเข้าลงกา
ทศภักตรทราบเสด็จมารับไท้
เชิญสถิตยพระโรงปราไสศุข ทุกแฮ
อุปราชว่าอมิตรไซ้รชาติเชื้อนามไฉน
          ทศเศียรไขพจนแจ้งรามลักษณ์ สองฤๅ
ศรสิทธิฤทธิผลาญยักษ์ญาติม้อย๒
เปนบุตรทธรฐรักษาอยุทธ ยาแฮ
คุมหมู่ลิงกอบด้วยเดชกล้ากำยำ
          มุลพลำทราบแผดกริ้วโกรธา สนั่นเอย
สองมนุษย์กับปวงสวาหมิ่นได้
บัดนี้เชษฐเสด็จมาสถิตยนอก กรุงแฮ
เชิญท่านออกรับไท้ช่วยร้อนการณรงค์
          จอมลงกาขยิ่มแย้มสิบโอษฐ สรวลเอย
ตบหัดถ์เหิมดุจโลดลั่นฟ้า
ชวนสหายมุ่งปราโมทย์เสด็จรถ รีบแฮ
รถถั่นถึงมิช้าสั่งให้หยุดพล
          ภูวดลสองแทตย์ท้าวเสดจลง รถแฮ
รีบนบเชษฐาทรงซักไซ้
ทศภักตรกล่าวศึกทนงจบข่าว อรินทรเอย
พลางนบนารถเชิญไท้เสด็จเข้าในนคร
          อดิศรสหัสเดชแค้นคึกขาน
ฉิฉะมนุษยหาญสู่ร้อน
เฉกสัตวตักแตนคลานคลอกอัค นีนอ
ตัวพี่จักรบต้อนแต่ด้วยพริบตา
          สนทนาพลางสั่งให้เดินนิกร พลเอย
รีบสู่ลงกานครคั่งซร้อง
ทศภักตรรีบรถจรนำเชษ ฐาแฮ
เหนรถเชษฐจักต้องติดซุ้มทวารวัง
          ตรัสสั่งพลเร่งรื้อปราการ เมืองเอย
ปราบเรียบแลสำราญรื่นพร้อม
จอมราชปิ่นปางตาลเสดจรถ รีบแฮ
รถลุวังในน้อมนมัศท้าวหฤหรรษ์
          ทศกรรฐนำเชษฐไท้ถึงสนาม พลานเอย
เรียบรถเทียบเกยตามหลั่นแล้ว
อิศรราชกษัตริย์สามเสด็จสู่ พระโรงแฮ
ถึงสถิตยอาศน์แผ้วผ่องพร้อมเสนา
          จอมลงกาเรียกตั้งไชยบาน เสวยเอย
ปวงนาฎบำเรอขานขับน้อม
สามกษัตริยสุดสำราญเสวยต่าง เพลินแฮ
ยลแน่งนางรำล้อมเล่ห์แม้นนางสวรรค์
          กำนัลวิเสศเลี้ยงกองทัพ นอกเอย
หมเล่าโคควายกับ๓เครื่องแกล้ม
พลมารนั่งกินจับจอกดื่ม สุราแฮ
เมาหยอกนางออกแต้มติดกล้าคนองเลย
          เสรจเสวยสหัศเดชท้าวปราไสย อนุชเอย
เออมงมณโฑหฤไทยโศรกเศร้า
ถึงลกซึ่งบรรไลย๔เสียเล่ห์ ศึกแฮ
การศึกอย่าทุกข์เจ้าพี่นี้จักผลาญ
          ภูบาลทศภักตรน้อมทูลสนอง
คุณยิ่งคุณควรครองครอบฟ้า
สหัศเดชมุ่งเหิมคนองนึกแต่ ชนะแฮ
พลางเร่งนายทัพกล้ากลั่นให้เตรียมพล
          บัดดลนายทัพทั้งสองนคร
รับสั่งรีบจัดนิกรกาจกล้า
จัดเสร็จต่างบทจรจรดบาท ทูลเอย
สามกษัตริยทราบมิช้าเสด็จห้องสนานชล
          ทรงสุคนธเสรจสอดซ้อนสนับเพลา ทรงเอย
ภูษิตฉลององค์เฉลาเลิศพร้อย
เสร็จทรงมกุฎเนาวรัตน์เพริศ พรายแฮ
ทรงพระแสงสาตรคล้อยสถิตย์เบื้องรถา
          รถมหาอุปราชเจ้าไอสวรรย มารเอย
เทียมคชสีห์ผกผันเผ่นฟ้า
รถถัดจัดเทียมสรรค์สีหราช ผยองแฮ
เทียมรถหลังเสือกล้ากลั่นพร้อมสาระถี
          จรลีรีบพยุหพ้นพระนคร
ทศภักตร์เดิมจักจรรบเร้า
ท้าวสหัสเดชถอนโทษรับ เคราะห์แฮ
ดาลเหตุประจวบเค้านิมิตรฟ้าคนองสาย
          เสียงลมพยุหกอ้งกึกเสียง
ฟ้าแลบสายฉายเฉียงฉ่าฟ้า
ผ่างอนรถฉัตรเฉลียงตลอดผ่า
ดังลั่นทศกรรฐว้าหวั่นดว้ยเสียงดัง
          อึงหลังสหัสเดชท้าวเหลียวมา เหนเอย
เอะเหตุจอมลงกาเคราะห์ร้าย
พลางบอกแก่อนชาเชิญกลับ กรงแฮ๕
การศึกนิดเดียวคล้ายมฤคสู้พยัคฆี
           จงมีมนัศแผ้วหฦไทย เทอญนา
ไว้พี่กับสหายไปรบเร้า
จักผลาญหมู่อรินทรไภยพลันพ่าย พังแฮ
ทศภักตรฟังนอบเกล้ากล่าวเอื้อนคุณเฉลย
          ใดเลยจักเปรียบท้าวการุณ ข้านอ
คุณยิ่งคุณพระคุณคู่ฟ้า
ทูลพลางสั่งพลหนุนคืนกลับ วังเฮย
รณเร่งรถมิช้าเสด็จเข้าธานี

จบห้องที่ ๘๓

  เนื้อความกล่าวถึงเมื่อสหัสเดชะทราบเรื่องจากมูลพลำอนุชาผู้เป็นอุปราช จึงยกทัพไปยังกรุงลงกา ทศกัณฐ์ต้อนรับจอมยักษ์ทั้งสอง และให้เตรียมทัพทั้งฝ่ายลงกาและฝ่ายปางตาล ขณะที่ทัพทั้งสามออกจากกรุงลงกา ก็เกิดอาเพศฟ้าผ่ารถทรงของทศกัณฐ์ สหัสเดชะจึงบอกให้ทศกัณฐ์กลับเข้าเมืองไปก่อน ส่วนตนกับมูลพลำจะเป็นผู้ออกรบ