ห้องที่ ๗๙ : ขุนพินิจจัย


           อินทรชิตรีบเร้าพลพลัน ลุเฮย
เนินจักรวาฬบรรพตยั้ง
สั่งกาลจักรจัดปันการพิ ธีนา
กุมภนิยาตั้งที่ไม้ไผ่ครึม
          พลยักษปักไม้ปลูกโรงพิท ธีเอย
สามสิบเก้าห้องสฤษดิ์สง่าแพร้ว
ปราลีน่าบันติดตัวกระ จังแฮ
สูงใหญ่ยาวกว้างแล้วเลิศล้วนแลรหง
          หลังคาลาดพัตรพื้นกำพล
เขียวขอบเครือเชิงสนสอดก้าน
ไพดานดาดเสวตรมณฑลรอบ รบายแฮ
กลางแท่นทอดที่สอ้านสอาดตั้งเครื่องสการ
          กูณฑ์กุมภ์นับละร้อยแปดมี
ใส่สุคนธวารีทั่วแล้ว
ผกาเจ็ดสิ่งสีวันละ พันนา
สามสิบสมุทมารแกล้วเกลื่อนกลุ้มประจำการ
          ชั้นในยักษล้วนชักประคำ เศกเอย
ชั้นท่ามกลางประจำนั่งล้อม
ชั้นนอกออกเดินสำหรวจตรวจ ไภยแฮ
ตามฉบับสรรพสิ่งพร้อมพรั่งต้องพิธีพรหม
          อินทรชิตเข้าที่สรงสุคันธ์ ธารนา
ทรงพัตรกำพลสันเสรจแพร้ว
รัดโกปีนำพันโพกมุ่น ชฎาแฮ
สอดธุรำเจิมภักตรแผ้วเพศแม้นชีไพร
          เสรจสถิตยแท่นแผ้วรัตนรูจี
หัตถ์เกี่ยวประคำมณีแนบคล้อง
บูชิตเวทศิลป์ศรีสามพาด ตักนา
หลับเนตรตามแบบต้องแน่วตั้งบริกรรม
          อรุณรุ่งรามเข้าที่สรงทรง เครื่องเฮย
เสรจออกพานรพงษ์เพียบเฝ้า
ถามพิเภกโดยสงไสยเหตุ ศึกแฮ
อินทรชิตรจักเข้าติดด้าวเราไฉน
          พิเภกรับสั่งแล้วจับกระ ดานนา
ขับชะตากาละเลขแจ้ง
หลานลวงเล่ห์พจน์ผะจญอยุท ธยาแฮ
หวังกิจพิธีแสร้งสู่ยั้งจักรวาฬ
          ธาดาประสาศให้ขุนยักษ
กุมภนิยาสุรศักดิ์เศกตั้ง
ครบเจ็ดทิวาจักกายสิทธิ์ คงนา
ฆ่าไป่วายชีพทั้งพวกพื้นพลไกร
          ราเมศทราบเหตุสิ้นสารแสดง ตรัสเฮย
จงเพ่งผู้ขันแขงหักห้าว
ทำลายพิธีแรงรอญราพ ปลัยแฮ
พิเภกว่าอนุชท้าวเที่ยงได้เดียวองค์
          ดำรัสให้พระน้องปราบไพรี
อย่าหมิ่นเล่ห์อสุรมีมากใช้
สามศิลป์ประสิทธิ์ศรีสวัสดิโชค ไชยพ่อ
พิเภกต่างตาได้ต่างน้ำใจจร
          อนุชรับสาตรทั้งพรพัฒน์
เปรมโปร่งลาจักรรัตน์รื่นแผ้ว
พลันสั่งสุครีพจัดพลรถ เตรียมแฮ
สรงเสรจทรงเครื่องแล้วยาตรขึ้นเกยไชย
          จวบฤกษพระให้เคลื่อนจัตุรงค์
โห่สนั่นขันแขงองอาจเร้า
เนินคอยจักระวาฬดงดลไผ่ เหนแฮ
อินทรชิตกระหมวดเกล้ามุ่นแม้นชฎิลดง
          พระลักษณโสรมนัศน้าวศรพรหม มาศเฮย
แผลงถูกพลมารถมถั่งหล้า
สิบแปดมกุฎรดมดาสัป ยุทธแฮ
ขุนราพลืมเนตรว้าหวั่นอึ้งตลึงแล
          วายุบุตรปรบหัดถ์เย้ยยวนยักษ
อินทรชิตทรลักษณ์ตลบถ้อย
อาจองทนงจักปองอยุท ธยาฦๅ
เขลาขลาดเยี่ยงหญิงด้อยต่ำเชื้อชายทราม
          พงษพรหมยินกระบี่เย้าหยันหยาม
ลุกกระทืบบาทถามถากไค้
เจ้าข้าเกือบวายขามขยาดยักษ ลืมฤๅ
หากพิเภกช่วยไว้ว่าแล้วสั่งณรงค์
          พลยักษต่อยุทธด้วยพานร
กลับกลอกประจัญกรกวดขยี้
ลิงสิบต่อราญรอญรบยักษ ร้อยนา
ตายดาษต่างแตกลี้เตลิดร้นอลมาน
          อสุรินทรแผลงสาตรแกล้วเปนไฟ
ต้องกระบินทรตักไษยกลาดพื้น
อัคนิวาตพระแผลงไวเกิดพิ รุณเฮย
ร่วงดับกูณฑ์ลิงฟื้นรอดด้วยเดชศร
          ศรสิทธิเตมติดต้องลูกทศ ภักตรนา
ร่ายเวทลูปหลุดหมดกลับแกล้ว
ตีลิงจับงอนรถแรงมั่น
พระหวดด้วยศรแล้วโลดขึ้นบ่ามาร
          สองต่างต่อยุทธกล้ากลอกกลับ
ต่างว่องต่างไวรับรุกป้อง
ขุนยักษเหยียบเพลาสับยุทธง่า ศิลป์แฮ
พระจับศรรอญต้องราพซั้นเซซวน
          อินทรชิตไป่ช้าชักศร
นาคบาศพิเศศวรเวทไหว้
พิเภกกล่าวกิจรอญราพแด่ พระนา
ทรงสาตรสิทธิศักดิ์ให้ว่องน้าวรวังการ
          ขุนราพร่ายเวทแล้วแผลงสาตร ศรเฮย
วาสุกรีสุรดาดดื่นฟ้า
พระลักษณลั่นพลายวาตไวครุธ เกลื่อนแฮ
โฉบฉาบคาบนาคร้าร่อนคั้นพลันมลาย
          พงษพรหมโกรธเกรี้ยวขบขึงขัน
บูชิตพรหมมาศมหันตฮึกห้าว
พิเภกแนะเตือนพลันแผลงสาตร ไวพ่อ
พระก่งศิลป์ไชยน้าวหน่วงโค้งคอยผลาญ
          ขุนมารหาญเหี้ยมร่ายเวทผาด แผลงฮา
สาตรเสิดกลางเพหาศเกลื่อนแกล้ว
พรหมมาศพระแผลงกาจเกิดวยุ กัลป์แฮ
พัดสาตรพินาศน์แล้วแหลกสิ้นพลปลัย
          บัดต้องเอารสท้าวทศภักตร
ศรเสียดทรวงสลักเลือดย้อย
ตนเดียวเป่าปัดชักสาตรห่อน หลุดนา
อินทรชิตคิดลห้อยเลศนี้แหนงตาย
          จำกูจักหลบเข้าบูรี ก่อนนา
สาชนกชนี๑ก่อเกล้า
จึงคว่างจักรนามมีเมฆสุระ มืดนา
พลันเหาะระเห็จเต้าไต่ฟ้ามาเมือง
          พระไป่เหนลูกเจ้าลงกา
สนเท่ห์ถามโหรารีบพร้อง
ราพหลบสั่งวงษาจักกลับ ณรงค์เฮย
ทราบกิจทรงศรจ้องบ่เคลิ้มคอยผลาญ

จบห้องที่ ๗๙

  เนื้อความกล่าวถึงเมื่ออินทรชิตถึงเนินเขาจักรวาลและสั่งให้กาลจักรจัดเตรียมพิธีกุมภนิยาแล้ว อินทรชิตก็เข้าพิธี พระรามตรัสถามพิเภกว่าอินทรชิตจะใช้กลศึกใด พิเภกทูลว่าเมื่ออินทรชิตทำพิธีกุมภนิยาสำเร็จใน ๗ วันตามที่พระพรหมประสาทพรให้แล้วอินทรชิตก็จะเป็นกายสิทธิ์ พระรามจึงประทานศรทั้งสามให้พระลักษณ์ไปทำลายพิธีและให้พิเภกไปด้วย เมื่อพลวานรกับพลยักษ์ต่อสู้กัน พระลักษณ์แผลงศรพรหมมาศสังหารพลยักษ์ หนุมานตบมือพูดเยาะเย้ยจนอินทรชิตโกรธออกจากพิธี สั่งให้พลสู้รบและแผลงศรเป็นไฟสังหารพลวานร พระลักษณ์แผลงศรเป็นน้ำดับไฟทำให้เหล่าวานรฟื้นขึ้นมา อินทรชิตถูกศรของพระลักษณ์เต็มร่างแต่ก็ร่ายเวทจนศรหลุดออกหมด แล้วแผลงศรนาคบาศเป็นฝูงนาค พระลักษณ์แผลงศรพลายวาตเป็นครุฑไล่จับนาค อินทรชิตร่ายเวทแผลงศรเต็มท้องฟ้า พระลักษณ์แผลงศรพรหมมาศเป็นพายุพัดศรไปหมดสิ้น แล้วศรพรหมมาศเสียบอกอินทรชิต จะชักอย่างไรก็ไม่หลุด อินทรชิตรู้ตัวว่าจะตาย จึงขว้างจักรเมฆสุระให้ท้องฟ้ามืดแล้วหลบเข้ากรุงลงกาเพื่อลาชนกชนนี