ห้องที่ ๖๙ : พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าโสณบัณฑิตย์


           หริวงษทรงจักรเจ้าจอมกระบินทร์ ราชเอย
ปางดัดผธมถวิลสวาศไหม้
ตริการจะราญอรินรอนโคตร มารแฮ
จวบปัจฉิมยามใกล้รุ่งเรื้องสุริยัน
          จรจรัญจากอาศน์แก้วสู่สรง สนานเฮย
เสรจจับแสงศิลป์ทรงยาตรเยื้อง
เถลองราชอาศนอลงกฎกอง กาญจน์แฮ
พร้อมกระบี่ประหนดเบื้องบาทล้อมแลไสว
          ทันใดยินศับทก้องพสุธาร
ผินภักตรเผยโองการตรัสพร้อง
ดูราพระพิศุญาณคือราพ ใดฤๅ
คุมพยุหสู่ถิ่นท้องที่ร้าราญผจญ
          พระยาภิเภกเยื้อนทูลไท ท่านเอย
อสูรซึ่งยกพลไกรออกร้า
คือมังกรกรรฐดไนยขุนแทตย ฃรแฮ
ศรสิทธิฤทธิกาจกล้าสถิตยด้าวโรมคัล
          ข้าบาทพินิจถ้วนทวยหาร พระเฮย
เหนบมีผู้พานเพื่อนได้
ผิวะแพ้แก่ขุนมารขายบท บงษุ์นา
ขอปิ่นภูวนารถไท้เสดจเข้ารณรงค
          นฤบาลสดับถ้อยทูลคดี ท่านนา
เยื้อนตรัสแด่ลูกรวีเดชล้ำ
เรวรัดจัดโยธีทุกหมวด กองเวย
เยี่ยงพยุหใหญ่ค้ำเศิกกี้ก่อนสมัย
          น้องพระยากากาจก้มเกษบัง คมแฮ
รับสั่งพระทรงสังข์ใส่เกล้า
มาจัดนิกรประดังดาดาษ
นายไพร่ใหญ่น้อยเข้าเรียบไว้ในกระบวน
          พร้อมพระยาพานเรศรทั้งหกองค์
อีกอษฎาทศมงกุฎถ้วน
เก้านายเตียวเพชรพงษมารหนึ่ง นายนา
เจดสิบเจดสมุทล้วนกระบี่แกล้วการณรงค์
          โทไทธิเบศรเจ้าจอมกระบิน
สนานวิเลปนวารินลูบไล้
อาภรณ์พิจิตรจินดาประดับ องค์เอย
ทรงพระแสงเสรจไท้ธเรศเยื้องบทจร
          มาทรงไชยรถท้าวโกสีย์
เนืองแน่นพลโยธีกราบเกล้า
จึ่งนายเทพสารถีขับอัศ ดรแฮ
งามเลิศบันเจอดเจ้าภพฟ้าเสดจจร
          คลายพหลพยุหคล้อยเฃตรพลับ พลาเฮย
แลนิกรล่วงลับป่ากว้าง
ธงฉัตรพัดโบกรยับบังแทรก สลอนนา
งามเรบียบแถวสล้างเพ่งเพี้ยงพิศวง
          พลากรกระบี่เที้ยนทุกกอง
ล้วนสมรรถล่ำลำพองหื่นห้าว
กระหึมโห่หาญคนองเสียงสนั่น
เพียงโลกยชำแรกร้าวแหลกด้วยพลกระบิน
          คลาพหลดลถิ่นท้องสนามยุทธ
จึ่งพระผู้ทรงภุชอาศนไท้
ยลพลอสุรสุดสายเนตร แลฤๅ
พลางพระบรรหารให้หยุดยั้งทัพหลวง
          จึ่งจอมอสุรเรศรเจ้าโรมคัล
แปรเนตรสบพลขันธ์ปิ่นหล้า
คับคั่งเฃตรไพรวันธุลีเฟื่อง ฟุ้งแฮ
พลางขับพลรับหน้าเศิกไว้โดยกระบวน
          บัดเผยพจนาทร้องประกาศถาม
เหวยมนุษยเหล่าลวนลามอวดกล้า
ทนงจิตรบคิดขามฤทธิราพ แลฤๅ
ชีพจักแหลกฤๅช้าทั่วทั้งทวยหาญ
          ยินยักษจอมจักรเอื้อนโองการ ตอบแฮ
เองอยาอวดองค์หาญ๑เหิ่มแกล้ว
ขุนขรออกรอญราญยังรอด คืนฤๅ
ฤทธิเช่นเองจักแคล้วคลาศม้วยอย่าหมาย
          สดับสารแสบโสตรเพี้ยงอสุนี ฟาดฤๅ
สองเนตรปานอัคคีจุดจ้า
ตบหัดถ์รัดโยธีทวยแทตย ปวงแฮ
เร่งรุกเร่งราญร้าพิฆาฏพ้องพานร
          พลมารทยานต่อด้วยพลสวา
พลกระบี่ต่างสามรรถต้าน
พลมารพุ่งสรรพาวุธแข่ง คมแฮ
กระบี่รับกลับตอบสท้านทั่วฟ้าแดนดิน
          ยักษฟันลิงปัดป้องสาตรา
โถมถีบแทงอสุรามอดม้วย
กระบี่บ่เปลืองตาแต่สัก ตนเอย
มารยับตายนับด้วยโกฏล้านเหลือหลาย
          จอมยักษยลยักษแพ้ลิงไพร
ดาลพิโรธคือไฟรุ่มเร้า
แกว่งจักรเลิศฤทธิไกรขว้างลิ่ว ลอยแฮ
ปลิวพัดตัดเกษเกล้ากระบี่ม้วยมรณา
          ยลยักษขว้างจักรต้องคำแหง ทหารเฮย
พระจับพลายวาตแผลงล่องฟ้า
จักรมารบ่ทานแรงศรเลอียด ลงเอย
ซ้ำพิฆาฏมารหมู่หน้ากระบี่ฟื้นคืนคง
          จึ่งจอมอสุเรศได้ทัศนา
น้าวเหนี่ยวศรศักดาพุ่งคว้าง
จรดเกราะพระจักราขาดเลื่อน หลุดแฮ
กระทั่งพระมังษะข้างอุรยั้งหยุดถอย
          พระถวิลว่ายักษนี้ฤทธิ์มหันต์
ชาญเชี่ยวเชิงศรขยันยิ่งล้ำ
ตริพลางจับพาลจันทร์น้าวเหนี่ยว แผลงแฮ
ถูกรถยักษหักห้ำหั่นสิ้นพลมาร
          สิ้นรถหมดพยุหทั้งสาตรา สิ้นเอย
สุดคิดเกรงฤทธาท่านไท้
อสุรินทรร่ายวิทยาระเห็จ เหาะแฮ
แฝงเมฆอ่านมนต์ให้เศิกเสี้ยนพิศวง
          อุบัติรูปอสุรเกลื่อนห้องเวหล
โปรยถ่านเพลิงเพียงฝนตกต้อง
นฤบาลบัดยลกลยักษเลศ หลายแฮ
หลากหฤทัยท่านพร้องเพรียกให้โหรแถลง
          พิศุญาณสดับท้าวพลันทูล
เพราะเหตุเวทมนตอสูรเสกแส้ง
จักรกฤษณ์เพิ่งพิศพูลฉงนจิตร ท่านนา
ไฉนจักประจักษ์แจ้งรูปแท้ไหนเทียม
          ขุนโหรแถลงให้สั่งศิลป์ทรง ไปนา
พระจับพรหมมาศทนงเหนี่ยวน้าว
แม้อสูรอยู่ใดจงบอนบั่น เศียรนา
เสรจส่งศิลป์ฤทธิห้าวพุ่งขึ้นเวหล
          ศิลป์ทรงตรงตัดเกล้ามังกร กรรฐเอย
ขาดกระเด็นเมือมรณ์ชีพร้าง
รูปฤทธิเกลื่อนอำพรพลันเหือด หายแฮ
เสรจพระปราบราพมล้างเศิกแล้วคืนสฐาน

จบห้องที่ ๖๙

  เนื้อความกล่าวถึงมังกรกรรฐ์ยกกองทัพไปที่สมรภูมิเสียงดังกึกก้อง เมื่อพิเภกทูลให้ทรงทราบแล้ว พระรามตรัสสั่งให้จัดพลโยธายกออกไปต่อสู้ มังกรกรรฐ์สำแดงฤทธิ์ ขว้างจักรไปตัดหัวพลวานร พระรามจึงแผลงศรพลายวาตต้องจักรแตกละเอียด พวกวานรต้องลมก็ฟื้น มังกรกรรฐ์จึงแผลงศรต้องพระรามและเจาะเกราะเข้าไปถึงเนื้อ พระรามแผลงศรพาลจันทร์ทำลายรถของมังกรกรรฐ์พังพินาศ มังกรกรรฐ์จึงเหาะขึ้นไปแฝงเมฆ ร่ายมนตร์เป็นรูปมายาของตนเกลื่อนกลาดเต็มท้องฟ้า ทั้งบันดาลให้ถ่านเพลิงตกลงมาเต็มพื้นดิน เมื่อพิเภกทูลให้ทรงทราบว่ามังกรกรรฐ์แฝงอยู่ในเมฆเนรมิตรูปมายา พระรามจึงสั่งศรพรหมมาศให้ไปตัดเศียรมังกรกรรฐ์ แล้วแผลงศรไปตัดเศียรมังกรกรรฐ์ขาดสิ้นใจตาย รูปมายาก็หายไป