ห้องที่ ๓๘ : ขุนพิสนท์สังฆกิจ


          จับบททศภักตร์พร้อมมหิษี สมมเอย๑
ประทับสัตนาคิรีพักยั้ง
เลงประเทศธานีเพลิงซุด โซมแฮ
เธอตฤกเหตคราวครั้งนิเวศน์สร้างปางบรรพ์
          เดิมลงกาบุเรศนี้พรหมมา
รังประสาทไอยกาธิราชไท้
งามสอาดโอภาภพเทพ ถึงฤๅ
จำจักเชิญเทพให้นิมิตรแม้นเมืองพรหม
          ตริเสร็จราพท้าวสั่งเสนา ในเอย
จงสู่องค์อินทราธิราชพร้อง
อิกทวยเทพเชิญมามวญหมด
เรวรีบระเห็จซร้องสู่นี้อย่านาน
          เปาวนาสูรนบคล้อยคลาสวรรค์ เวียงเอย
ทูลสหัสสไนยพลันเร่งเร้า
ภาผองเทพอนันต์รีบระเห็จ มาแฮ
ถึงสัตตนาคิรีเต้าสู่ไท้ทศเศียร
          จอมมารเมิลเทพท้าวพจนา
เออท่านบันดามาทั่วไท้
จงเลงภพลงกาเกิดพิบัติ ไหม้แฮ
เชิญท่านมาเพื่อให้ช่วยสร้างนครคืน
          จึ่งองค์อมเรศร์เจ้าจอมอมร
เรวรับอสุรสุนทรราพท้าว
ภาผองเทพระเห็จจรจากที่
เสด็จสู่ลงกาด้าวนิเวศน์ไหม้ไฟโทรม
          ถับถึงเทวราชท้าวเธอพลัน
สั่งพระพิศนุกรรม์เทพย์ซ้ำ
จงรังราพนครอันพินาศ คืนนอ
เปนปิ่นนคเรศล้ำเลิศขึ้นคงเดิม
          ซ้ำสั่งพรุณเทพย์แสร้งคานธาร ตกเอย
ดับหมดมวญภัศมานมอดเชื้อ
พายพัดเท่าธุลีพานพาสู่ สินธุ์แฮ
ภูมิ์ราบเสมอเดิมเนื้อเล่ห์พื้นเภรี
          ภูมิภาคไหม้ใหม่ท้องฝนตระหลบ หอมแฮ
มารุตชายอายอบถิ่นถ้วน
สรบสิ่งราชถานครบอมเรศ รังนอ
เลงประหลาดหลากล้วนพิลาสพร้อมตามเพรง
          รังสฤษที่สุดทั้งโภชา หารเฮย
คามเฃตรราพคฤหาใหญ่น้อย
ภูลเพิ่มเพียบนครปรากฎเก่า เหมือนแฮ
ภอเสร็จทวยเทพย์คล้อยกลับด้าวดาวดึงษ
          พงษพรหมเมศพร้อมมิ่งมหิษี สองเอย
กับพระสนมนารีรุ่งหน้า
เถลิงบุษบกมณีนึกนิวัต เวียงแฮ
บุษบกดาลโด่งฟ้ามุ่งเมื้อเมืองมาร
          มารมาตย์เหาะแห่ห้อมเหนดา ดาษเอย
แออัดเสียงอึงอากาศก้อง
บุษบกร่อนรอราเรื่อยรอบ บุรินทร์แฮ
มวญมาตย์เมิลเมืองซ้องทั่วหน้าสาธุการ
          ชมเมืองปรางมาศแม้นพิมาน พรหมเอย
งามสอาดเอี่ยมโอฬารลิ่วฟ้า
จตุรมุขประกอบกาญจนนพ มณีนอ
สูงหยัดใหญ่ยลห้ายอดเอื้อมอัมพร
          ตำหนักสนมนาฎท้าวนางใน เนานา
ไพจิตพิศพาใจชื่นช้อย
พระโรงรัตนเรืองอุไรรุจิเรก อร่ามแฮ
ที่นั่งเย็นเพียงย้อยยาตรฟ้ามาดิน
          ปราการกอบแก้วเนืองเนาวรัตน เรืองแฮ
ธงปักเชิงเทอญฉัตรเชิดกั้ง
หอรบเรียบเรียงขนัดเศิกน่า สยบแฮ
สองฟากถนนตึกตั้งตลอดล้วนแลงาม
          ชมพลางท้าวใคร่ให้พาองค์ กลับเอย
บุษบกลอยเวียนลงเลื่อนตั้ง
เทียบเกยกนกพงษ์พรหมเมศ เสด็จแฮ
พามหิษีสองทั้งส่ำสร้อยสุรางค์จร
          ยังบรรยงค์ภาคพื้นปรางสุวรรณ์
เถลิงอาศนมณีอันเพริศแพร้ว
งามเทียบทัดจันทรคัลไลเมฆ มาเฮย
เรียกมาตย์มารมาแล้วธิราชซ้ำสั่งการ
          จักสมโภชบุเรศเกื้อมงคล กิจแฮ
สูเร่งกอบการยลอย่าคร้าน
จักฉลองเล่นงานจนจวบเจด วารนา
เรวรีบหมายทุกด้านเร่งเร้ารดมกัน
          เปาวนาสูรรู้รับวโรงการ พลันเอย
นบค่อยถอยถดคลานคลาศเต้า
รีบหมายบาดบอกงานเกณฑ์เสร็จ
ตามสั่งจอมราพเจ้าอสุรเอื้อนโองการ
          ถึงวันกำหนดพร้อมโขนละคอน
ขนเครื่องเนาโรงนอนแน่นเฝ้า
พวกวิเสศหายหามจรตำแหน่ง การแฮ
ตรวจเสร็จขนส่งเข้าที่รั้งโรงครัว
          การสมโภชอุโฆบอื้อ๒อลเวง
โขนหุ่นลครเพลงชกปล้ำ
มอญรำระบำระเบงอีกเทพ ทองนา
โมงครุ่มกุมกะพตจ้ำกระน่ำฆ้องกลองรัน
          หกขะเมนสามชั่วไม้เมิลรหง
เดินลวดหางยูงผจงจับเยื้อง
บางเล่นลอดบ่วงบงเพศเล่ห์ เลื้อยพ่อ
แพนร่ำรำบนเบื้องยอดไม้โยนเยน
          บางพวกทรหดห้าวใจหาร หนักเอย
ชำงัดเวทวิชาการเก่งล้ำ
นอนดาบหอกเหนปานนุ่มน่วม นอนนา
บนอกครกวางซ้ำไล่ซร้อมสากรุม
          จีนงิ้วง้าวจับจ้องจังกา
พลโล่ห์บังกายตาแรวดไว้
บางเหล่าเล่นกลอาวุธแหวะ
พุงทลุเลือดสาดไส้ทลักย้อยยลสยอง
          พลบหนังเชิดเต้นเล่นเฉลิมการ
ริเรื่องตามเบาราณรีดพร้อง
ทศกักตร์ภานงพาล๓อุภยนาฎ
กับส่ำแสนสนมซร้องจุดพร้อมบุบผาเพลิง
          มีครบพุ่มพ้อมตรวดตะไลเพนียง
โปงปีบนกบินเสียงสนั่นอื้อ
พลุดวงช่วงโชตเพียงดาวเด่น
รัดมุกตรวดม้าตื้อจุดซ้องเสียงขาน
          วิเสศจัดของเลี้ยงทั่วธานิน
ราพนิกรมากินห่อนซื้อ
นักเลงเล่าเมารินสุราดื่ม
เกษมศุขไปทุกมื้อจวบแล้วการฉลอง
          มหรศพครบถ้วนเจ็ดทิวา กาลเอย
ทศภักตร์จอมลงกาเกษด้าว
เสพย์ศุขสวัสดิ์สวรรยายศโยด ยิ่งแฮ
กับมิ่งมณโฑท้าวอิกไท้อรรคีเธอ

จบห้องที่ ๓๘

  เนื้อความกล่าวถึงทศกัณฐ์อยู่ที่เขาสัตนาพร้อมด้วยมเหสีและสนม เมื่อเห็นกรุงลงกาถูกไฟเผามอดไหม้ ก็นึกถึงกรุงที่พระพรหมสร้างประทานแก่พระอัยกานั้นงดงามปานเมืองเทพ จึงคิดเชิญเทวดามาเนรมิตเมืองใหม่ให้งดงามเหมือนเมืองพรหม แล้วสั่งเปาวนาสูรไปเชิญพระอินทร์และเทวดาทั้งหมดลงมา พระอินทร์พร้อมด้วยบรรดาเทวดารีบพากันเหาะลงมาพบทศกัณฐ์ที่เขาสัตนา เมื่อทศกัณฐ์บอกความประสงค์แล้ว พระอินทร์ให้พระพิรุณบันดาลให้ฝนตกพัดพาเถ้าธุลีไหลลงสมุทร พื้นดินราบเรียบเสมอกันดุจหน้ากลอง และให้พระวิษณุกรรมสร้างเมืองขึ้นใหม่ให้งดงามเหมือนแต่ก่อน บรรดาปราสาทราชฐาน ทั้งโรงครัว บ้านเรือนของพลเมืองยักษ์ก็ปรากฏขึ้นเหมือนเดิม แล้วพระอินทร์และเหล่าเทวดาก็กลับดาวดึงส์
  ทศกัณฐ์พร้อมด้วยพระมเหสีและเหล่าพระสนมขึ้นบุษบกกลับกรุงลงกา มีหมู่อำมาตย์เหาะแห่ห้อมมากมาย เมื่อบุษบกลอยมาถึงกรุงลงกาก็ร่อนลอยเลียบเมือง บรรดาอำมาตย์เห็นเมืองแล้ว ต่างพากันแซ่ซ้องชื่นชมความงาม ทศกัณฐ์ชมกรุงลงกาแล้วก็พามเหสีและสนมเข้าประทับในปรางค์ทอง แล้วสั่งให้สมโภชกรุง ๗ วัน เปาวนาสูรรับบัญชาเตรียมการเสร็จสรรพ เมื่อถึงกำหนดก็สมโภชกันครึกครื้น มีทั้งมหรสพและการละเล่นต่าง ๆ พอพลบค่ำก็จุดพลุและดอกไม้ไฟ ฝ่ายพวกวิเสทจัดข้าวปลาอาหารเลี้ยงพลเมืองยักษ์ทั่วทั้งเมืองทุกมื้อตลอดงานฉลอง