ห้องที่ ๓๖ : พระยาศรีสิงหเทพ


          ทศเศียรทรงสดับถ้อยมโหทร
แค้นยิ่งแสนคมศรเสียบไส้
พลางสั่งพนักงานจรยังนิเวศน์ บุตรนา
บอกเอกโอรศให้รีบเข้ามาวัง
          สาวสรรค์อัญชลิตแล้วรีบคลา ไคลเฮย
ลุนิเวศน์ประเวศปราสาทแก้ว
ทูลว่าปิ่นลงกาตรัสสั่ง หาแฮ
อินทรชิตสดับแล้วด่วนเฝ้าพระยามาร
          พระยายักษ์ยลบุตรเข้ามาประนต
ตรัสว่าลิงทรหตเผือกผู้
เข้าสวนฆ่ารากษษหักพฤก ษาเฮย
พันกุมารออกสู้มอดม้วยมลายชนม์
          โอรศรับสั่งแล้วทูลอา ษาแฮ
จะจับลิงเผือกมามัดไว้
ทูลพลางรีบทูลลาลุนิเวศน์ วังนา
ตรัสสั่งเสนาให้จัดพร้อมพลพฤนท์
          เสนารับสั่งแล้วเรวพลัน
จัดทัพเทียบพลขันธ์แกว่นกล้า
สรวมเกราะสาตราสรรพยุทธครบ มือแฮ
เทียมรถเทียบเกยถ้าบุตรท้าวทศเศียร
          อินทรชิตเสดจเข้าที่สรงสุคนธ์ ธารแฮ
ทรงเครื่องพิไชยรณยุทธพร้อม
กุมศรนาคบาศดลเถลิงราช รถนา
มวญหมู่พลมารห้อมแห่หน้าดาหลัง
          ราชรถรัตน์เพริศแพร้วพรายแสง
สีหราชเทียมรถแรงเร่งเร้า
ขนัดแห่เครื่องสูงแทรงทิวธวัช ไสวเฮย
ออกจากนัคเรศเข้าเฃตรแคว้นแดนสวน
          ยลศพพลยักษทั้งพันกุมาร
สังเวชแสนสงสารศพน้อง
ผินภักตร์พลลิงพาลเผือกผ่อง
โกรธยิ่งศรเสียบต้องอกท้าวตวาดถาม
          ว่าเหวยสวาเสวตรนี้นามกร ใดนา
มาหักพฤกษสวนรอญราพม้วย
ตูทรงสิทธิแสงศรสามโลกย์ ฦๅเฮย
อาจจักผลาญมึงด้วยเดชให้วายชนม์
          กระบินทรยินตอบโต้อสุรา
เองอวดศรศักดาเดชอ้าง
ตูมีแต่ตนมามือเปล่า แลแฮ
อาจพิฆาฏเข่นมล้างยักษให้วายปราณ
          องค์อินทรชิตได้สดับดาล เดือดแฮ
ปานอสนิบาตผลาญอกร้าว
ขับพวกทศทวยหารรุกไล่ ลิงนา
พลกลอกหอกดาบง้าวโดดจ้วงโจมฟัน
          ลูกลมโถมถีบคว้าคทาวุธ
บุกบั่นฟันแทงยุทธยุ่งแย้ง
พลมารต่างหาญรุดรุกรบ ลิงนา
ลิงกัดฟัดเหวี่ยงแว้งราพร้ายวายชนม์
          อสุรินทร์เคืองขุ่นขึ้นศรแผลง สาตรเฮย
ลิงจับศรคำแหงหักทิ้ง
อินทรชิตฤทธิเริงแรงแผลงนาค บาศแฮ
เปนนาคมัดลิงกลิ้งกับพื้นปัถพี
          ลูกลมนาคราชร้ายรัดสกนธ์ แน่นเฮย
ลองขยับนาคบทนเดชได้
ทำนิ่งไป่ติงตนคนึงนึก อยู่นา
ยักษจักทำไฉนให้หากรู้ดูที
          อินทรชิตสั่งให้มัดลิงประจาน ไปเฮย
เลิกทัพกลับกรุงบานจิตรแผ้ว
ขึ้นเฝ้ากราบทูลสารบิตุราช
ทศภักตรชมลูกแล้วสั่งมล้างลิงพลัน
          ยักษมัดลิงลากเต้าถึงแตลง แกงนา
รุมเร่งรันฟันแทงทุ่มทิ้ง
ลิงสลัดโซร่ขาดแสดงเดชฆ่า ยักษเฮย
ตายกลาดหัวขาดกลิ้งเกลื่อนด้าวภูวดล
          เพชฌฆาฏรุมเข้ามัดลิงจำ โซร่นา
จับยกลงครกตำไขว่คว้าง
ลูกลมโลดหลุดกำหมัดชก ชิงนา
ได้สากลากไล่ล้างแทตยม้วยมลายชนม์
          พลยักษ์ลางครั่นคร้ามสยองขน
ลางยักษหาญผจญจับไว้
ลางยักษรีบจรดลทูลทศ เศียรนา
ทรงสดับโกรธตรัสให้ผูกช้างพาลแทง
          หมอช้างรับสั่งแล้วเรวพลัน
ผูกคเชนทรซับมันฮึกห้าว
ขึ้นรวางสพัดบรรไลยจักร วาฬแฮ
หมอขี่กุมของ้าวง่าเงื้อควาญเตือน
          ถึงลิงยักษมัดไว้ฤๅติง ตนแฮ
ควาญขับคชแทงลิงหลุดปลิ้น
หักฅอคเชนทรชิงฃอฟาด ลงนา
ถูกยักษหมอควาญสิ้นชีพม้วยฤๅหลอ
          เพชฌฆาฏรีบคลาศเฝ้าจอมมาร
ทูลยุบลกิจสารเสร็จถ้อย
ทศเศียรสดับเดือดดาลสนเท่ห์ พระไทยนา
เอะแต่ลิงกระจ้อยร่อยนี้ฤทธิไฉน
          ตริพลางใคร่พิศหน้าเสวตรสวา
ตรัสสั่งพาลิงมาที่เฝ้า
พลยักษรับสั่งคลาไปจับ ลิงแฮ
ฉุดคร่าวานรเข้าสู่พื้นพลานไชย
          จอมยักษยลกบี่ร้ายแรงหาญ
ประดุจองค์พระกาลกาจแกล้ว
พลางตรัสว่าสงสารสังเวช มึงนา
ยอมอยู่กับกูแล้วจักเลี้ยงเพียงทหาร
          หณุมานพลันกล่าวถ้อยมารษา
ทูลว่าเจ็บกายายิ่งล้น
อยู่ไปใช่ชีวาจักรอด พระเฮย
โปรดพิฆาฏให้พ้นทุกข์แท้ทรมาน
          ทศภักตร์เผยพจน์เอื้อนโองการ ถามแฮ
ไฉนจักฆ่าเองลาญชีพได้
สิ่งใดซึ่งประหารชีวิตร วอดนา
สูเร่งบอกเหตุให้แต่ล้วนใจจริง
          ลิงหลอกบอกเหตุท้าวยักษา
เพลิงคลอกเผากายามอดม้วย
ทศภักตรสั่งเสนามารจับ ลิงแฮ
ผูกรัดพันพัตรด้วยนุ่นน้ำมันโชลม
          เสนารับสั่งท้าวทศกรรฐ์
ทำเสร็จดุจทรงธรรม์ตรัสใช้
พระยายักษชักหอกพลันกวัดแกว่ง
เปลววับจ่อจุดไหม้นุ่นเชื้อเพลิงโพลง
          ลูกลมโลดแล่นเลี้ยวอลวน
จุดทุกมุขไพรชยนต์ไป่ยั้ง
เปลวเพลิงพลุ่งติดมณเฑียรราช ถานแฮ
ตำหนักนอกในทั้งนิเวศน์ไหม้ไฟเผา

จบห้องที่ ๓๖

  เนื้อความกล่าวถึงทศกัณฐ์สั่งให้อินทรชิตเข้าเฝ้าและเล่าเรื่องให้ฟัง อินทรชิตจึงอาสาไปจับหนุมาน แล้วยกทัพไปที่อุทยานเห็นศพยักษ์และสหัสกุมารเกลื่อนกลาดก็สลดใจ สั่งพลยักษ์ให้ล้อมจับหนุมาน หนุมานแย่งอาวุธไล่ฟาดฟันพลยักษ์ล้มตาย อินทรชิตแผลงศรไป ก็ถูกหนุมานจับหักทิ้ง จึงแผลงศรนาคบาศกลายเป็นนาคเข้ารัดหนุมานล้มลง หนุมานลองฤทธิ์ขยับตัว นาคที่รัดอยู่ก็คลายออก แต่หนุมานแกล้งทำเป็นนอนนิ่ง อินทรชิตสั่งให้มัดหนุมานประจานแล้วยกทัพกลับไปทูลทศกัณฐ์ ทศกัณฐ์จึงสั่งให้เอาหนุมานไปฆ่า พวกยักษ์ล่ามโซ่หนุมานลากไปที่ตะแลงแกงแล้วรุมฟันแทง หนุมานสลัดโซ่ขาดจับฟาดพวกยักษ์ตายเกลื่อน พวกยักษ์เพชฌฆาตก็รุมเข้ามัดหนุมานใส่ครกโขลก หนุมานดิ้นหลุดก็คว้าสากตีพวกยักษ์เพชฌฆาตตายอีก ยักษ์ที่รอดรีบไปทูลทศกัณฐ์ ทศกัณฐ์จึงสั่งให้ผูกช้างบรรลัยจักรซึ่งกำลังซับมันเข้าแทง หนุมานหักคอช้างแล้วแย่งขอฟันควาญยักษ์ตาย เมื่อทศกัณฐ์ทราบก็นึกสนเท่ห์ที่ลิงตัวน้อยมีฤทธิ์เดช จึงสั่งให้เอาตัวมาให้ดูแล้วชวนให้อยู่ด้วย หนุมานมุสาว่าถูกอาวุธเจ็บปวดจนทนไม่ได้ขอตาย ทศกัณฐ์ถามวิธีที่จะฆ่า หนุมานลวงให้เอาไฟเผา ทศกัณฐ์จึงสั่งให้เอาผ้าห่อนุ่นพันตัว ชโลมน้ำมันแล้วกวัดแกว่งหอกแก้วเกิดประกายไฟจ่อที่ตัวหนุมาน ไฟก็ลุกโพลงขึ้นทันที หนุมานก็โลดแล่นวนเวียนเผาปราสาท มนเทียร ตำหนักนอก ตำหนักใน เพลิงพลุ่งโพลงไปทั่วทั้งวัง