ลูกลมเหาะลิ้วล้ำ		เลยลง กาเฮย
เหนกุฎินักสิทธิจง		จิตรแผ้ว
อยุดแปลงดุจลิงดง		กายเล็ก
ลอบสู่สิทธาแล้ว		ยอบเกล้าอภิวันท์
ดาบศนารทป้อง		ภักตรถาม
ถึงถิ่นแลวงษนาม		เหตุผ้าย
วายุบตรบอกเสความ๑		งำเงื่อน เสียนา
แสร้งกล่าวเสริมแต่ท้าย		ที่ต้องการกล
ยิลข่าวฦๅเลื่องก้อง		โกลา หลพ่อ
เมืองพิไชยลงกา		บัดกี้
แสนสนุกนิ์เฉกสุรา		ไลยเลิศ นักนอ
เชิญพระฅณช่วยชี้		ทิศข้าอยากเหน
พระมุนีชี้บอกด้าว		โดยพลัน
กรุงยักษอยู่เขาตวัน		ตกใต้
ลิงว่าค่ำนี้ฉัน		ฃอพัก ค้างนอ
นักพรตแนะกุฎิ์ให้		กบี่เข้าเนานอน
สวาตรินักสิทธิ์ใกล้		กรุงยักษ อยู่แฮ
ลองเล่ห์ให้ปจักษ		จิตรแจ้ง
พลันร่ายเวทสิทธิศัก		ดาเดช
กายคับกุฎิโดยแกล้ง		อัดห้องร้องอึง
พระดาบศโปรดด้วย		ศาลา เล็กนา
เตมแคบกายกรขา		คุดคู้
ฤๅษีว่าสวามา		ลองเล่ห์ กูฤๅ
ท่านก็อุส่าห์สู้		นิมิตรให้กุฎิมหันต์
ลิงยิ่งโตท่านต้อง		ตามนิมิตร กุฎิแฮ
กวนร่ำนักสิทธิคิด		ขุ่นข้อง
จักให้กบี่บงฤทธิ		รีบร่าย มนต์เฮย
หมุนกลับเข้ายังห้อง		หน่วงน้อมชลกษีณ
เข้าฌานเพ่งจิตรแผ้ว		บริสุทธิ
ดาลพรุณตกรุต		กบี่ร้อง
ข้าหนาวนั่งคู้คุด		คางสั่น
กายยอบหมอบครางก้อง		ท่านให้ไฟผิง
ฝนหยุดลิงหลับแล้ว		นารท
สู่สระธารกรจรด		เศกขว้าง
เปนปลิงสั่งกำหนด		เสรจกลับ กุฎินา
สวาตื่นไปสระล้าง		ภักตรก้มอมชล
ธารกรชัลลุกเข้า		เกาะคาง ลิงแฮ
สองหัดถ์รั้งปลิงพลาง		วุ่นว้า
มาถึงกุฎิกบี่คราง		ดาบศ สรวลฮา
ท่านปลดปลิงชี้หน้า		นี่ไม้ธารกร
ลิงหลาบสารภาพน้อม		รับผิด
กรานกราบลานักสิทธิ		ลิ่วฟ้า
สู่หระดีทิศ		เดชกเดื่อง
เสียงสนั่นลั่นหล้า		มุ่งเมื้อนิลไศล
อากาศไตลยักษเสื้อ		เมืองมาร
สึงมัชฌิมเลงการ		รอบด้าว
สี่ภักตร์แปดกรทยาน		อาวุธ ครบแฮ
ขรรค์จักรคทาง้าว		หอกค้อนศรตรี
เหนสวาเรห็จคว้าง		ขวางภักตร์
มารเผ่นอำพรกัก		กล่าวกล้า
ถามนามอีกสำนักนิ์		เองเผ่า ใดเฮย
คือส่วยมาส่งข้า		คับแค้นอาหาร
กบี่บอกตคอกเค้น		คำดุ
ตูดุจตัวมัจจุ		ราชท้าว
หลานกากาจอาจลุ		ลุยยักษ แตกฮือ
ถึงทศกรรฐจอมด้าว		ห่อนพ้นกรกู
ยักษสั่งปิศาจให้		รุมจับ ลิงเฮย
พลภูตพรายรุดรับ		ไขว่คว้าง
หณุมานจับตรีสับ		ปิศาจหมด ม้วยแฮ
แทตยทุบแทงฟันขว้าง		พลาดซ้ำถลำถลา
กระบี่รับจับจ้วง		จิกศก มารเฮย
ตรีตัดสอตัวตก		เด็จดิ้น
โยนเศียรสู่อุทก		ลิบลึก
เสร็จฆ่าเสื้อเมืองสิ้น		ชีพแล้วเหาะจร
จวบค่ำจันทรสร่องพื้น		นภางค์
สวาเพ่งแสวงพบปราง		ยอดห้า
ลงไผทแอบดูทาง		ผสบแทตย์ กระเวนเฮย
ฆ้องเกราะเสียงเกริกกล้า		ตรวจป้อมทวารเวียง
ลิงนิมิตรร่างแม้น		รูปมาร
โดยยักษเดินยังพลาน		หยุดด้อม
ลับราพอ่านเวทชาญ		สกดสงัด วังแฮ
ทั้งนาฎมณโฑพรอม๒		สถิตยด้วยทศเศียร
หณุมานคลายเวทย้อน		เปนลิง
องอาจผาดดังสิงห์		เผ่นเข้า
ปรางหนึ่งยักษเอนอิง		เขนยพินิจ สมุดแฮ
หัดถ์จับดินสอเค้า		เลขค้างกดานโหร
สวาพิศผิดแพ่นขึ้น		ปรางถัด ถั่นเฮย
ยลยักบ์ล่ำคทารัตน์		แอบข้าง
กับนางยักษร่วมปัจ		ฐรณแท่น
สนมหมู่มเมอบ้าง		เบียดเคล้าสใบขยาย
ผิดองค์ลิงแล่นค้น		ปรางมณี หนึ่งนา
พบแทตยหนุ่มเขียวศรี		เฉกย้อม
นางร่วมแท่นเลิศฉวี		วรรณผ่อง ภักตรเอย
สามเล่มศิลป์ไชยพร้อม		ท่าแกล้วการณรงค์
กลับสู่ปรางสี่ได้		เหนองค์
ทศภักตร์แนบอนงค์		สนิทเนื้อ
ตริว่าลักษมีปลง		จิตรเสน่ห์ มารแฮ
โกรธยักษชักตรีเงื้อ		ปจวบจิ้งจกเสียง
ลิงฉงนดลนึกได้		นางมณ โฑแฮ
อีกหมู่พระสนมยล		เพียบพื้น
ภัควดีอยู่ใดจน		จิตรคิด ไฉนนา
ตริยิ่งตันใจตื้น		เตร่ค้นสกลสถาน
สวาจรจบห้องห่อน		ปสบสี ดานา
กลับกุฎิพบมุนี		นบพร้อง
ข้าเที่ยวถิ่นบูรี		รมย์เลิศ จริงนอ
องค์พระคุณเกี่ยวข้อง		ยักษคุ้นเคยไฉน
นักธรรมเล่ายักษล้วน		ทรชน
ลิงว่าโกลาหล		ยักษได้
สีดาแต่ไพรสณฑ์		วิไลยลักษณ เลิศแล
มารสวาศฤๅละไว้		ใคร่แจ้งแห่งโฉม
สิทธาว่ากบี่ก้อ		เกินกาย
อย่าก่อเจ้าชู้ชาย		เช่นเจ้า
พระพรูคู่นารายน์		ทศภักตร ลักเฮย
ไว้ที่สวนนางเศร้า		ขุ่นแค้นเคืองมาร
กรบินทรประจักษแจ้ง		จึงขาน คำแฮ
ข้าแม่นข้าอวตาร		ตรัสใช้
สืบข่าวลักษมีมาร		มันลัก มานา
นารททราบชัดให้		อิ่มด้วยเดชนรายน์
จึ่งเศกสวัสดิให้		แดหะ ณุมานเฮย
ยักษพวกลงกาพะ		พ่ายเจ้า
อาษาเสร็จสมพระ		จักรกฤษณ สั่งแฮ
ลิงรับพรอ่อนเกล้า		เหาะผ้ายสวนอสูร

จบห้องที่ ๓๓
  เนื้อความกล่าวถึงหนุมานเหาะเลยกรุงลงกา เห็นอาศรมพระนารทฤษีก็ลงไปแล้วแปลงร่างเป็นลิงป่าเข้าไป พระนารทฤษีถามชื่อ หนุมานไม่บอกแต่แสร้งถามถึงกรุงลงกาบอกว่าจะไปเที่ยวชม พระนารทฤษีชี้บอกทางให้ หนุมานขอพักค้างคืน พระนารทฤษีจึงให้ไปนอนที่ศาลา หนุมานคิดว่าพระฤษีเป็นฝ่ายกรุงลงกาก็คิดลองฤทธิ์ จึงร่ายเวทให้กายใหญ่โตคับศาลาแล้วร้องเรียกพระนารทฤษี พระนารทฤษีรู้ว่าถูกลองฤทธิ์จึงเนรมิตให้ศาลาใหญ่ขึ้นอีก หนุมานร่ายเวทให้กายใหญ่โตขึ้นไปอีก พระนารทฤษีก็เนรมิตศาลาให้ใหญ่ตามอีกหลายครั้งจนนึกเคือง คิดจะให้หนุมานเห็นฤทธิ์บ้าง จึงร่ายมนตร์ให้ฝนตกหนักจนหนุมานหนาวสั่นหมอบคุดคู้ครวญคราง พระนารทฤษีจึงเนรมิตไฟให้หนุมานผิง เมื่อหนุมานหลับแล้ว พระนารทฤษีจึงเสกไม้เท้าโยนลงน้ำเป็นปลิง เมื่อหนุมานตื่นขึ้นไปล้างหน้าที่สระ ปลิงก็เกาะที่คาง หนุมานพยายามดึงปลิงออกแต่ไม่สำเร็จต้องมาขอให้พระนารทฤษีช่วย พระนารทฤษีปลดออกแล้วบอกว่าเป็นไม้เท้า หนุมานเห็นฤทธิ์พระนารทฤๅษีจึงขยาด กราบขอสารภาพผิด แล้วลาพระนารทฤษีเหาะไปทางทิศหรดียังเขานิลกาลา
  กล่าวถึงอากาศตะไลยักษ์เสื้อเมืองกรุงลงกา มีสี่หน้าแปดมือถืออาวุธครบครัน เห็นหนุมานเหาะมาก็เหาะขึ้นไปหมายจะสังหารและเข้าต่อสู้กัน อากาศตะไลถูกหนุมานฆ่าตาย หนุมานเหาะต่อไปจนถึงปราสาท แปลงกายเป็นยักษ์เดินตามพวกยักษ์ไปจนถึงหน้าพระลาน พอลับตาก็ร่ายมนตร์สะกดให้หลับไปทั้งปราสาท แล้วคืนร่างเป็นวานรเดินเข้าไปค้นหานางสีดาในปราสาทต่าง ๆ จนเข้าไปในปราสาทที่ ๔ เห็นทศกัณฐ์นอนอยู่กับนางคนหนึ่ง คิดว่านางสีดาปลงใจรักทศกัณฐ์แล้ว ก็โกรธ ชักตรีออกเงื้อ ได้ยินเสียงจิ้งจกทัก ฉุกคิดได้ว่าเป็นนางมณโฑ หนุมานเที่ยวค้นทั้งวังแต่ไม่พบนางสีดา จึงเหาะกลับไปอาศรมพระนารทฤษี และบอกพระนารทฤษีว่าไปเที่ยวชมกรุงลงกา ได้ยินว่าทศกัณฐ์ไปเที่ยวป่าได้นางสีดาซึ่งมีรูปโฉมงามยิ่งนัก ทศกัณฐ์พานางไปไว้ที่ใด ตนใคร่ยลโฉมนาง พระนารทฤษีจึงบอกว่าทศกัณฐ์ไปลักนางสีดาชายาของพระรามมาไว้ที่อุทยานกรุงลงกา แต่นางไม่ยินดีและเคืองแค้นทศกัณฐ์ตลอดมา หนุมานจึงบอกพระนารทฤษีว่าตนเป็นทหารของพระรามมาสืบข่าวนางสีดา พระนารทฤษีอวยพรให้ หนุมานก็เหาะไปยังอุทยานกรุงลงกา

คำศัพท์	คำอธิบาย
ชัลลุก	ชัลลุกา, ปลิง