ห้องที่ ๑๕๑ : ขุนวิสูตรเสนี


           ปางปิ่นอนุชเจ้า จักรกฤษณ์
เนาราชพลับพลาสถิตย์ แท่นท้าว
สนั่นหมู่อสุรมาติด เตือนต่อ ยุทธแฮ
ถามพิเภกพลมารห้าว โห่ครื้นใครไฉน
           พิเภกประจักษด้วย วิศนุญาณ
ฤๅห่อนคูณเลขหาร หากรู้
ทูลน้องพระอวตาร ตามทราบ สรรพแฮ
ทัพที่ยกมาสู้ เศิกเจ้ามลิวัน
           พระพรตสดับถ้อย ทูลไข คดีนา
ปองปราบอสุรไกษย เศิกแผ้ว
สั่งบุตรสุริโยไทย เตรียมทัพ เทอญเฮย
สุครีพรีบเกณฑ์ทแกล้ว กลั่นล้วนลิงหาญ
           แต่งเปนพยุหแม้น ปักษี
เล่หสกุณนนทรี เติบตั้ง
อสุรผัดเศียรสกุณี นิลพัท หงอนแฮ
นิลเอกนิลขันทั้ง ทวิไว้ตาสอง
           ปิงคลาปากสุโนคตั้ง เปนกอง นาแฮ
องคตนิลราชสอง ปีกไว้
สุรเสนสุรการปอง เปนบาท นกนา
คอที่ชมภูวใช้ ช่วยเกื้อกองหนุน
           กองน้องหริรักษเจ้า เปนตน วิหคแฮ
หางนกเกณฑ์นิลนนท์ แต่งตั้ง
พลกระบี่เลวปน เปนสลาบ สลับแฮ
จัดเสร็จฤๅห่อนยั้ง สู่ไท้ทูลแถลง
           พระพรตยลไพร่พร้อม พลขันธ์
สรงเสร็จทรงเครื่องสรรพ์ ยุทธแพร้ว
ชวนพระอนุชาจรัล เสดจร่วม รถแฮ
ชอบโชคพิไชยฤกษแล้ว คลี่พ้องพลกระบินทร์
          รถทรงเทียมอัศวเชื้อ ชาญผจญ
เผ่นพิโรธคำรน ร่าร้อง
โลมเหลืองเลืองแลกล กลีบกมุท มาลยแฮ
สาระถีถือทวนจ้อง ท่าจ้วงโจมแทง
           เนืองอเนกพลอนุชเจ้า จักรกฤษณ์
ตนละตนเติบฤทธิ เก่งร้าย
ผงคลีชรอุ่มปิด สุริยอับ แสงเอย
ด้วยฤทธิพานรผ้าย ผาดแกล้วกลางหน
           ภพแผ่นภูมิภาคพื้น เพียงภินท์ พินาศแฮ
คะเยื่อนยอดศีขรินทร์ รากร้าว
อนูภาพพวกพลกระบินทร์ แสดงเดช
ธงน่านำเพ่งด้าว ภาคพื้นสมรภูมิ์
           ทัพถึงที่รบตั้ง ตามทิศ ชอบแฮ
พานเรศแผลงอิทธิฤทธิ ร่านเร้า
เหนหมู่ปัจจามิตร ลิงขบ เขี้ยวแฮ
หัดถ์กวักชักตรีเย้า ยั่วท้าทีคนอง
           ปางจักรวรรดิ์เจ้า จอมพล
ยืนรถอยู่กลางพหล มหาดห้อม
กำเริบจักรณยล มนุษย์เหล่า ลิงแฮ
สั่งเหล่าอสุรแล่นล้อม ไล่ล้างพลลิง
           กุมพินกองน่าต้อน พลพรู พร้อมแฮ
สองปีกซ้ายขวาดู ดาดล้อม
นิลพัทแยกพลกรู เกรียวต่อ ยักษแฮ
พลพวกลิงเลวอ้อม โอบโต้ตีตแบง
           พลลิงได้ท่าต้อน ตีตลุม บรแฮ
ฆ่าอสุรตายสุม ศพซ้อน
กุมพินแม่กองคุม พลต่อ ตีแฮ
ลิงแย่งอาวุธข้อน ฆาฏล้างตายหลาย
          กุมพินพิโรธแค้น ครวี สาตรแฮ
เงือดกระบองโตตี แตกย้าย
นิลพัทแกว่งตรีมี มหิทธิ์ หาญแฮ
โจมประจัญยักษร้าย รบโตตัวตัว
           ลิงยอกขยับยั้ง ยักษตี ลิงแฮ
นิลพัทหัดถกุมตรี จวกจ้ำ
กมพินเพลี่ยงเสียที ลิงรวบ ขาฮา
จับฟาดพสุธาช้ำ ราพร้ายวายชนม์
           จักรวรรดิทัศน์พ้อง พลชิง ไชยแฮ
เหนอสุรเสิยทีลิง ไล่ล้าง
ขับรถเร่งแผดสิง หนาท ทลวงแฮ
แกว่งทิพพาวุธคว้าง คู่ล้างเพลิงกัลบ
           นิลพัทโผนเผ่นเข้า กุมงอน รถแฮ
จับฟาดกับดินดอน แหลกม้วย
สิทราชโลทันมรณ์ หมดชีพ
งอนรถหักหมดด้วย หน่อท้าวมฤตยู
           พระยายักษอัปรหยศอั้น อัดอู ราเอย
จับศรผาดแผลงดู สรดื้น
แผลงเปลื่องลูกศรพรู พรั่งนับ พันพ่อ
ต้องสวาตายกลาษพื้น แผ่นหล้าแลหลาย
           พระพรตจับหน่วงน้าว ศรพลาย วาตแฮ
ล้างลูกศรมารทลาย แหลกม้วย
กระทั่งถูกรถาทลาย ยักษตก รถแฮ
พระพรตพระสัตรุศด้วย โดดซ้ำติมตี
           จักรวรรดิมานะโต้ แต่ตน เดียวพ่อ
พระสัตรุศตีเซจน จักล้ม
ฝ่ายเช่ษฐช่วยตีประดน โดดเหนี่ยว เศียรแฮ
จักรวรรดิ์สบัดก้ม หลุดได้โดดหนี
          พระจับพลายวาตเอี้ยว องค์แผลง
ทิพยสาตรสุรแสดง เดชกล้า
พลยักษจักรอแรง ศรสาตร ไฉนเนอ
ตายศพดื่นดาดหล้า เลือดล้นลิงเปน
           จักรวรรดิจับจักรขว้าง ปองประหาร
บัดมืดโพยมมาน หมอกคลุ้ม
ทศทิศเกิดอันธการ กำปนาท
เมฆเกลื่อนเปนกลุ่มกลุ้ม ราพเร้นสกนธ์หาย
           พระพรตเมิลเมฆกลุ้ม หมอกมิด มืดแฮ
จึ่งจับจันทวาทิศ เสี่ยงซ้ำ
ศรสัตรุศแสดงฤทธิ รอญจักร วิรุฬแฮ
ถูกแทตย์หลายเล่มล้ำ สพรั่งต้องเตมองค์
           พระยายักษเต็มปวดแท้ เหลือทน
มานะอ่านพรหมมนต์ เป่าแก้
ศรเลื่อนหลุดจากสกนธ์ กายราพ ยับแฮ
สิ้นสาตรหมดพลแพ้ นึกท้อหทัยถวิล
           ตัวเราเตมป่วยปิ้ม มรณา
ฤๅจักคงชีวา แม่นม้วย
จำจักสั่งนครา ประยูรญาติ วงษ์แฮ
พลางเหาะประลาศด้วย พละเมื้อเมืองมาร
           พระพรตเลงอสุรร้าย ฤๅเหน ตนแฮ
แคลงราพจักตายเปน ไป่แจ้ง
ถามพิเภกว่ามารเข็ญ ใดหาก หายแฮ
ทูลว่ามารกลัวแกล้ง ประลาศแล้วอย่าฉงน
           พระสดับทราบเหตุซ้ำ เสียดาย นักนอ
ยังไป่เสรจสมหมาย มุ่งแค้น
สั่งเลิกเลื่อนพลขยาย ยังพลับ พลาพ่อ
เนาโขตร์มยุรแคว้น ค่ายตั้งตามเดิม

จบห้องที่ ๑๕๑

  เนื้อความกล่าวถึงพระพรตสั่งให้จัดทัพ สุครีพจัดกระบวนทัพเป็นรูปนก อสุรผัดอยู่ในตำแหน่งศีรษะนก นิลพัทเป็นหงอน นิลเอกและนิลขันเป็นดวงตา ปิงคลาเป็นปาก องคตและนิลราชเป็นปีก สุรเสนและสุรการเป็นเท้า ชามพูวราชเป็นคอนก พระพรตและพระสัตรุดเป็นตัวนก นิลนนท์เป็นหางนก เหล่าพลวานรเป็นขนปีก ไพร่พลทั้งสองฝ่ายฆ่ากันตายเกลื่อน นิลพัทสังหารกุมภิณกองหน้าของท้าวจักรวรรดิ ท้าวจักรวรรดิแผลงศรฆ่าพลวานรล้มตาย พระพรตจึงแผลงศรพลายวาตทำลายศรของท้าวจักรวรรดิ และศรทำลายรถทรงของท้าวจักรวรรดิ พระพรตและพระสัตรุดจึงตามเข้าตีซ้ำ แต่ท้าวจักรวรรดิหนีไปได้ พระพรตแผลงศรพลายวาตอีกครั้ง ท้าวจักรวรรดิขว้างจักรให้บังเกิดหมอกมืดมิด แล้วซ่อนตัวหนีหายไป พระพรตแผลงศรจันทวาทิตย์ พระสัตรุดแผลงศรทำลายจักรวิรุฬ และศรแล่นเสียบทั่วร่างท้าวจักรวรรดิ ท้าวจักรวรรดิร่ายเวทให้ศรหลุดออก และคิดว่าในการศึกครั้งนี้หนักหนาเกือบสิ้นชีวิต จึงเหาะกลับเมืองไปลาพระประยูรญาติ พระพรตสงสัยว่าท้าวจักรวรรดิตายหรือรอด พิเภกทูลว่าท้าวจักรวรรดิหนีไปแล้ว พระองค์จึงสั่งเลิกทัพ