ห้องที่ ๑๕๐ : ขุนภักดีอาษา


           ปางองค์กุรุราชเจ้า เสียกิจ พิธินา
ถวิลเหตุปัจจามิตร ลอบกล้ำ
เฉกกาลกิณีติด ตามโทษ ทวีเอย
เสียเดชเวทมนต์ซ้ำ ศิริสิ้นทรามสูญ
           อาดูรภูลเพิ่มท้าว เดือดดาล
ตรัสสั่งเวรำมาร มาตยใช้
จัดพลจักตามผลาญ อริราช
กำหนดตามฤกษไท้ สั่งแล้วสู่ปราง
           เสนีจัดทัพลล้วน ฝีมือ เชี่ยวนา
สี่เหล่าพรรฦกฦๅ ล่มด้าว
สบสาตรสรรพยุทธ์ถือ ครบหัดถ์ ทหารแฮ
จัดรถที่นั่งท้าว เทียบไวริมเกย
           ไวยตาลสรงสุหร่ายแล้ว ประดับองค์
โดยรีตราชรณรงค์ ราพร้าย
ทรงตะบองเสรจสถิตย์ทรง รถเร่ง พลเฮย
ชำแรกพสุธาผ้าย พยุหดั้นเดินพนานต์
           ฝ่ายหลานมารุตทั้ง กบินทร์นิล พัทเฮย
แอบแทบเชิงศิขริน ป่ากว้าง
ยลยักษยาตรพลพฤนทร์ จวนจวบ ถึงนา
สองปฤกษาเลศล้าง ศึกพร้อมใจถวิล
           นิลพัทบัตตระบะตั้ง ตนสวา หายเฮย
กลายรูปเปนชรา ราพไข้
โทรมซูบทั่วอังคา พยพหอบ บอบแฮ
แส้รงโศกเศ้ราใส่ไคล้ ซบข้างทางจร
           บุตรวายุบุตรน้อม มนะนบ หัดก์แฮ
ร่ายเวทบังสกนธ์หลบ ลับลิ้
ปางเจ้าอสุรีพบ ชราพาธ แปลงนา
กุรุราชอยุดรถชี้ หัดถ์แล้วตรัสถาม
          นามใดไพร่ราพนี้ โยธา ใครฤๅ
บุตรพระกาลมารยา กล่าวพร้อง
เปนพวกไพ่รลงกา นัคเรศ
พิเภกเกณฑ์ศึกต้อง ตกเข้างานณรงค์
           สมทบกองทัพด้วย พานร
ใช้บอบช้ำกรรมกร กาจกล้า
ผายพะพึ่งภูธร จงทราบ บาทเอย
การลับพลับพลาข้า ทราบเกล้าทุกประการ
           จอมมารหมายแม่นถ้อย สัตยธรรม์
สุดคิดข้อสำคัญ เลศล้ำ
ตรัสชวนราพชราผัน จับมนุษย์ ลิงนา
นิลพัทบอกบอบช้ำ ติดเต้าทันไฉน
           ทันใดกุรุเรียกร้อง มหัลกา พาธเอย
เร็วจุ่งขึ้นรัถา จักผ้าย
ลิงแปลงใส่กลคลา คลานลุก ล้มแฮ
พยุงอัตภาพขึ้นท้าย รถท้าวไวยตาล
          กุรุราชเร่งรถให้ เดินพนา สณฑ์เอย
ผลูล่วงลุมรรคา กึ่งแล้ว
นิลพัทร่ายวิทยา เปนรูบ กบี่แฮ
แปดหัดถ์จัตุรภักต์รแกล้ว เล่ห์แม้นพรหมมาน
           ร้องตวาดบริภาศก้อง ไพรพนม
แสดงเดชพานโรดม กาจกล้า
โถมถีบอสุเรศจม รถแยก แหลกเอย
เจ้ากุรุล้มถลาคว้า สาตรได้โลดถลัน
           กุมภัณฑ์พิโรธร้อง เรียกพหล
เร่งทัพขับอสุรรณรอบล้อม
หลานลมรีบทันผจญ ตีขนาบ ยักษ์นา
สมทบนิลพัทห้อม หั่นเกล้าพลมาร
          เจ้านครกุรราชเข้า ประยุทธ์สอง ทหารเอย
หลายคาบหลายคราประลอง เรี่ยวล้ำ
ขุนกบินทร์ฉุดได้ตะบอง ตาลราพ
อสุรผัดเงื้อคทาจ้ำ หวดเจ้าบาดาล
           ขุนราพไร้สาตรสู้ ปัจจา มิตรเอย
โหมหักชิงคทาสา มารถห้าว
สองนายต่อยุทธพระยา ยักษเพลี่ยง ศึกแฮ
ขุนกบี่ตีต้องท้าว แทตยล้มเจียนลาญ
           หลานพยุเหยียบอกเจ้า บาดาล ไว้นา
กวัดแกว่งคทาธาร ถี่จ้ำ
นิลพัทเหวี่ยงตะบองตาล ฟาดหัก แล้วแฮ
พลันชักจรีแทงซ้ำ กุรุท้าวทลายขันธ์
           บั่นได้เศียรแทตย์แล้ว สองคลา กลับแฮ
บันลุเฃามยุรา ค่ายไท้
องคตเลิกยุทธนา มาพบ พร้อมเอย
สามต่างมีไชยได้ ศิรเสี้ยนสองมาร
           นฤบาลออกอาศน์แล้ว สามนาย
เฝ้าบาทน้องพระนรายน์ ธิราชเจ้า
น้อมเกล้ากราบทูลถวาย เศียรราพ ร้ายแฮ
ในท่ามกลางอมาตย์เฝ้า สดับไท้บัณฑูร
           นเรนท์รสูรยทรงฤทธิเจ้า ไผทไกย เกษเอย
ทราบเหตุสามทหารไชย ชนะแล้ว
บัณฑูรธดำหรัสไข สีหนาท
ชูชอบสามทหารแกล้ว กาจล้ำเลอสรวง
           ปวงทหารจักรกฤษณ์เจ้า ปางสมัย นี้นา
สามารถกาจเกรียงไกร เก่งกร้าว
มหันตเดชประดุจไฟ ปไลยโลกย์ มลายฤๅ
อาจหักภพพลิกด้าว เผด็จได้ดังประสงค์
          ควรคงข้าบาทเบื้อง อวตาร
เฉลิมพระยศยืนนาน ผ่านหล้า
ผดุงเกียรดิตราบอวสาน สุรโลกย์ สูญฤๅ
ทรงประสาศพรไป่ช้า เสดจขึ้นพลับพลาใน
           ฝ่ายพลกุรุไท้ซึ่ง ชีพยัง เหลือเอย
รีบสู่มลิวันวัง ราพท้าว
ภอคอยเหตุกองฟัง การยุทธ์ ถึงนา
สองฝ่ายเฝ้าปิ่นด้าว ต่างแจ้งข่าวประไลย
           จักรวรรดิ์ได้สดับข้อ ศึกปรา ไชยแฮ
สหายรักยักษมาตยา มอดแล้ว
ถวิลสามราชบุตรอา สัญล่วง ลับนา
ธเสดจสู่แท่นแก้ว แทตย์ท้าวแสนศัลย์
           กุมภัณฑ์คิดคั่งแค้น อนุชราม รบฤๅ
จนล่วงปัจฉิมยาม รุ่งเร้า
ตริศึกจักสงคราม เสรจเสดจ สรงเอย
ออกพระโรงราพเฝ้า ทั่วผู้พนักงาน
           จอมมารตรัสให้สุ พินสัน
เร่งรีบพลขันธ์ขยัน ศึกสู้
เลือกล้วนเหล่าพื้นฉกรรจ์ ขจัดดัษ กรเอย
ชาญยุทธ์วุฒิฤทธิรู้ รอบรู้เชิงณรงค์
           ปางองค์จัตุภักต์รท้าว สนานธา ราเอย
เรืองราพปิลันทนา เลิศล้วน
สี่เศียรอสุรทรงมหา มกุฎรัตน์ เรืองฤๅ
สรรพสาตราวุธถ้วน หัดถ์ท้าวแปดกร
           บทจรเถลิงรถแล้ว เลิกพลา กรเอย
โดยทิศยุทธยาตรา ห่อนยั้ง
ม้ารถคชพลพา หนะนับ โกฏิแฮ
เสียงอุโฆบตราบสฐานตั้ง ที่หมั้นสมรภูมิ์

จบห้องที่ ๑๕๐

  เนื้อความกล่าวถึงเมื่อพิธีชุบตะบองตาลถูกทำลาย ท้าวไวยตาลให้จัดทัพยกไปล้างเหล่าศัตรู ฝ่ายอสุรผัดและนิลพัทซึ่งแอบซุ่มอยู่ที่เชิงเขา เมื่อเห็นกองทัพของท้าวไวยตาลยกมาใกล้ นิลพัทแปลงเป็นยักษ์เฒ่านอนอยู่ข้างทาง ส่วนอสุรผัดร่ายเวทกำบังตน ท้าวไวยตาลเห็นยักษ์เฒ่านอนซมอยู่ก็หยุดถาม นิลพัทแปลงตอบว่าเป็นทหารกรุงลงกา พิเภกเกณฑ์ให้มาร่วมรบในกองทัพวานร ถูกใช้งานจนป่วยไข้ จึงมาขอพึ่งท้าวไวยตาล และจะบอกความลับของฝ่ายพระพรตให้ทราบ ท้าวไวยตาลหลงเชื่อจึงสั่งให้ตามขบวนทัพไป ยักษ์แปลงแกล้งบอกว่าตนบาดเจ็บตามขบวนทัพไม่ทัน ท้าวไวยตาลจึงให้ขึ้นรถทรงไปด้วย เมื่อไปได้ครึ่งทาง ยักษ์แปลงกลายร่างเป็นวานรสี่หน้าแปดมือ ถีบท้าวไวยตาลตกจากรถ ท้าวไวยตาลร้องสั่งให้ไพร่พลต่อสู้ อสุรผัดออกมาช่วยนิลพัทสู้กับท้าวไวยตาล นิลพัทชิงตะบองตาลมาได้ ส่วนอสุรผัดหวดด้วยคทา ท้าวไวยตาลไม่มีอาวุธต่อสู้ ถูกตีล้มลง อสุรผัดเหยียบหน้าอกไว้แล้วตีด้วยคทา ส่วนนิลพัทฟาดท้าวไวยตาลด้วยตะบองตาลจนหัก แล้วชักตรีแทงซ้ำจนสิ้นชีพก่อนจะตัดเศียรท้าวไวยตาล ทั้งสองกลับมาสมทบกับองคตที่เขามยุรา แล้วพากันกลับมาเฝ้าพระพรตและถวายเศียรท้าวไวยตาล เมื่อท้าวจักรวรรดิทราบเรื่องก็สั่งจัดทัพ