ไข่กุ้งใบพัด

Rubus alpestris Blume

ไม้พุ่ม กิ่งรูปทรงกระบอก มีหนามงอเป็นตะขอใบประกอบแบบนิ้วมือ เรียงเวียน มีใบย่อย ๕ ใบ รูป ใบหอกหรือรูปรี หูใบเชื่อมติดกับก้านใบ รูปเส้นด้าย ดอกเดี่ยว หรือเป็นช่อแยกแขนง ออกที่ปลายกิ่ง ดอกสีขาวผลแบบผลกลุ่ม รูปค่อนข้างกลม สุกสีแดง ผลย่อยแบบผลผนังชั้นในแข็ง มีเมล็ด ๑-๒ เมล็ด

ไข่กุ้งใบพัดเป็นไม้พุ่ม กิ่งรูปทรงกระบอก มีหนามงอเป็นตะขอ

 ใบประกอบแบบนิ้วมือ เรียงเวียน มีใบย่อย ๕ ใบ ใบที่อยู่ใกล้ปลายกิ่งอาจเป็นใบเดี่ยวหรือมีใบย่อย ๓ ใบ ใบย่อยรูปใบหอกหรือรูปรี กว้าง ๑-๔ ซม. ยาว ๔-๙ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนรูปลิ่ม ขอบจักฟันเลื่อยซ้อน แผ่นใบมีขนประปราย เส้นแขนงใบข้างละ ๑๕-๒๐ เส้น ก้านใบประกอบยาว ๑-๕ ซม. ใบย่อยไม่มีก้านใบ ยกเว้นใบที่อยู่ตรงกลาง หูใบเชื่อมติดกับก้านใบ รูปเส้นด้าย ติดทน

 ดอกเดี่ยวหรือเป็นช่อแบบช่อแยกแขนง ออกที่ปลายกิ่ง ดอกใหญ่ สีขาว เส้นผ่านศูนย์กลางยาวได้ถึง ๓ ซม. ก้านดอกยาว ๒-๓ ซม. มีต่อม ใบประดับหยักแบบขนนกกลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วยตื้น มีขนสั้นนุ่ม ปลายแยกเป็นแฉกลึก ๕ แฉก แต่ละแฉกรูปไข่ ปลายยาวคล้ายหาง ด้านในและตามขอบมีขนสั้นหนานุ่ม กลีบดอก ๕ กลีบ รูปกลม มีก้านกลีบ ฐานดอกนูน มีขนหยาบแข็ง เกสรเพศผู้จำนวนมาก รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มีจำนวนมาก แยกจากกันแต่ละรังไข่มี ๑ ช่อง มีออวุล ๒ เม็ด

 ผลแบบผลกลุ่ม รูปค่อนข้างกลม สุกสีแดง ผลย่อยแบบผลผนังชั้นในแข็ง ผนังผลย่อยชั้นในเป็นรอยย่นมีเมล็ด ๑-๒ เมล็ด

 ไข่กุ้งใบพัดมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือ พบในป่าดิบเขาต่ำ ที่สูงจากระดับทะเล ๑,๐๐๐-๒,๐๐๐ ม. ในต่างประเทศพบที่เวียดนามตอนเหนือและอินโดนีเซีย.

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
ไข่กุ้งใบพัด
ชื่อวิทยาศาสตร์
Rubus alpestris Blume
ชื่อสกุล
Rubus
คำระบุชนิด
alpestris
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Blume, Carl (Karl) Ludwig von
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- (1796-1862)
ผู้เขียนคำอธิบาย
รศ.บุศบรรณ ณ สงขลา