แคชาญชัยเป็นไม้ต้นขนาดเล็ก สูง ๔-๑๑ ม. แตกกิ่งตํ่า เรือนยอดเป็นพุ่มกลมแน่นทึบคลุมเกือบตลอดลำต้น
ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก ยาว ๒๕-๓๕ ซม. มีใบย่อย ๕-๙ ใบ เรียงตรงข้ามรูปรี รูปขอบขนานแกมรูปรี หรือรูปขอบขนานแกมรูปใบหอก กว้าง ๕-๑๔ ซม. ยาว ๙-๓๐ ซม. ปลายแหลมยาวโคนมน เบี้ยว ด้านล่างมีต่อมกลมเล็ก ๆ สีดำเป็นกลุ่มขอบเรียบ ก้านใบย่อยยาว ๐.๖-๑.๑ ซม.
ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนง ออกที่ปลายกิ่ง ยาว ๑๒-๕๐ ซม. ดอกบานไม่พร้อมกัน ส่วนโคนของบางช่อจึงมีฝักยาวติดอยู่ ในขณะที่ดอกตอนบนของช่อดอกกำลังทยอยบาน กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วย ยาว ๓-๕ มม. ปลายตัด สีม่วงอ่อน ด้านนอกมีต่อมกลมนูนเล็ก ๆ ๖-๘ ต่อม กลีบดอกสีขาว ปลายกลีบสีชมพูเรื่อ ๆ โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาว ๒.๘-๓.๗ ซม. ตรงกลางโค้งเล็กน้อย ปลายผายออกเป็นรูปปากเปิดแยกเป็นกลีบบน ๓ กลีบ กลีบล่าง ๒ กลีบ กว้างประมาณ ๗ มม. ด้านนอกมีต่อมเล็ก ๆ และมีขนประปราย เกสรเพศผู้ ๒ คู่ แต่ละคู่ยาวไม่เท่ากันที่โคนก้านมีขนต่อมหนาแน่น รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๒ ช่อง แต่ละช่องมีออวุลจำนวนมาก ก้านยอดเกสรเพศเมียรูปเส้นด้าย ยอดเกสรเพศเมียแยกเป็น ๒ แฉก
ผลแบบผลแห้งแตก เป็นฝักยาว ตรง ออกเป็นช่อแน่นสีเทา ยาว ๑๘-๒๕ ซม. เส้นผ่านศูนย์กลาง ๕-๗ มม. มีเมล็ดจำนวนมาก แบน ด้านข้างมีปิกยาวโปร่งแสง กว้างและยาวประมาณ ๒ มม.
แคชาญชัยมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือ ภาคตะวันตก และภาคใต้ พบขึ้นในป่าดิบชื้นและป่าดิบแล้ง บนที่ราบเชิงเขาที่สูงจากระดับนํ้าทะเลประมาณ ๙๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเกือบตลอดปี ในต่างประเทศพบที่แคว้นอัสสัมของอินเดีย พม่า ทางภาคตะวันออกเฉียงใต้ของจีน ลาว มาเลเซีย และอินโดนีเซีย.