เต้ยชะครูเป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้น สูง ๐.๕-๖ ม. กิ่งสีเหลืองอมน้ำตาล มีขนสั้นประปรายถึงขนกำมะหยี่ กิ่งอ่อนเป็นร่อง มีรอยแผลที่หูใบเห็นไม่ชัด

 ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปใบหอก รูปรี หรือรูปไข่ กว้าง ๔-๑๐ ซม. ยาว ๑๐-๓๔ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนรูปลิ่ม ขอบหยักซี่ฟันถึงจักฟันเลื่อย บางครั้งขอบเรียบ แผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนัง เกลี้ยงหรือมีขนประปราย เส้นกลางใบและเส้นแขนงใบเห็นชัด แบนทางด้านบน นูนเด่นชัดทางด้านล่าง เส้นแขนงใบข้างละ ๑๐-๑๖ เส้น ค่อนข้างขนานกันและโค้งใกล้ขอบใบ ไม่มีตุ่มขนที่ซอกเส้นแขนงใบ เส้นใบย่อยแบบขั้นบันได ก้านใบใหญ่ ยาว ๘-๒๐ ซม. พบบ้างที่สั้นเพียง ๓ ซม. และยาวได้ถึง ๒๕ ซม. มีขนสั้นประปรายถึงขนกำมะหยี่ หูใบรูปสามเหลี่ยมหรือรูปใบหอก ยาว ๐.๖-๑ ซม. มีขน ร่วงง่าย

 ช่อดอกแบบช่อกระจะหรือช่อแยกแขนงสั้น ออกแน่นเป็นกระจุกตามซอกใบหรือบนกิ่งที่ไร้ใบ ยาว๑-๒ ซม. ก้านดอกยาว ๐.๓-๑.๕ ซม. มีข้อต่อเหนือโคนก้านขึ้นมา ๐.๒-๑ มม. ใบประดับขนาดเล็ก ดอกสีขาว สีเหลืองนวล หรือสีเขียวอ่อน กลีบเลี้ยง ๕ กลีบ รูปรีถึงรูปไข่ ยาว ๒-๕ มม. มีขนทั้ง ๒ ด้าน กลีบดอก ๕ กลีบ แบนคล้ายเส้นหนัง คล้ายตัวเอส ยาว ๒-๘ มม. ปลายโค้งกลับ เกลี้ยง เกสรเพศผู้ ๕ เกสร ก้านชูอับเรณูโคนเชื่อมติดกันเล็กน้อย อับเรณูตั้งตรง แตกเป็นช่องตามยาว แกนอับเรณูด้านหลังขยายออกเป็นรยางค์บางหยาบ จานฐานดอกกลม จักเป็น ๕ พู รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มีขนหนาแน่น มี ๓ ช่อง แต่ละช่องมีออวุล ๑-๓ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียตรง เกลี้ยง ยอดเกสรเพศเมียเล็ก

 ผลแบบผลแห้งแตกกลางพู ทรงรูปไข่ถึงรูปกรวย ยาว ๑-๑.๕ ซม. เกลี้ยง มีกลีบเลี้ยงติดทน ผลมี ๓ พู เมื่อแก่แตกเป็น ๓ เสี่ยง แต่ละเสี่ยงบาง แข็ง เมล็ดรูปทรงรีถึงทรงรูปไข่ ยาว ๐.๘-๑ ซม. สีน้ำตาลอ่อน เป็นมัน

 เต้ยชะครูมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคใต้ พบตามป่าดิบใกล้ลำธารหรือพบตามเขาหินปูน ที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลปานกลางจนถึงประมาณ ๗๐๐ ม. ออกดอกเดือนกันยายนถึงเมษายน เป็นผลเดือนตุลาคมถึงพฤษภาคม ในต่างประเทศพบที่ภูมิภาคมาเลเซีย.