เดื่อแห

Ficus anastomosans Wall. ex Kurz

ไม้พุ่ม ไม้ต้น หรือคล้ายไม้พุ่มรอเลื้อย กิ่งอ่อนมีขนหนาแน่น กิ่งแก่สีน้ำตาล ค่อนข้างเกลี้ยง ทุกส่วนมียาง ใบเดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียว รูปขอบขนานแกมรี รูปรี หรือรูปไข่กลับ ดอกแยกเพศต่างต้น ช่อดอกคล้าย ผลรวมในโพรงฐานช่อดอก ออกเดี่ยวตามซอกใบ ช่อดอกเป็นกระเปาะ ปลายกระเปาะมีช่องเปิด ผลแบบผลรวม ในโพรงฐานช่อดอก รูปทรงค่อนข้างกลม มีขนสั้นถึงขนแข็ง สากหรือเรียบ สุกสีเหลืองหรือสีแดง ผลย่อยแบบ ผลแห้งเมล็ดล่อน ทรงรูปไข่ ขนาดเล็ก มีจำนวนมาก


     เดื่อแหเป็นไม้พุ่ม ไม้ต้น หรือคล้ายไม้พุ่มรอเลื้อย กิ่งอ่อนมีขนหนาแน่น กิ่งแก่สีน้ำตาล ค่อนข้างเกลี้ยง ภายในปล้องมักตัน ทุกส่วนมียาง
     ใบเดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียว รูปขอบขนาน แกมรูปรี รูปรี หรือรูปไข่กลับ กว้าง ๐.๕-๔.๕ ซม. ยาว ๑-๑๐ ซม. พบน้อยที่ยาวได้ถึง ๑๓ ซม. ปลายแหลมหรือ มนกลม พบน้อยที่เรียวแหลม โคนมนกลม ขอบหยักมน หยักซี่ฟัน หรือเว้าตื้น แผ่นใบค่อนข้างบาง ด้านบนสี เขียวเข้ม สาก เส้นใบแบนราบและมีขนหรือขนแข็ง ด้าน ล่างสีจางกว่า สากหรือเรียบ เส้นใบนูนเห็นเด่นชัด มีขน ประปรายทั้งขนสั้นถึงขนค่อนข้างแข็ง เส้นแขนงใบข้าง ละ ๒-๙ เส้น ปลายเส้นโค้งจดกับเส้นถัดไปใกล้ขอบใบ เส้นแขนงใบที่อยู่ใกล้โคนใบยาว ๑ ใน ๕ ถึง ๑ ใน ๓ ของ ความยาวแผ่นใบ มีต่อมผิวมันขนาดเล็กที่ซอกระหว่าง เส้นกลางใบกับเส้นแขนงใบ เส้นใบย่อยแบบร่างแหถึงกึ่ง ขั้นบันได มีผลึกหินปูนทั้ง ๒ ด้าน ก้านใบยาว ๐.๒-๑ ซม. มี ขนสีขาว หูใบหุ้มยอดอ่อนรูปใบหอก ยาว ๒-๓ มม. มีขน ร่วงง่าย
     ดอกแยกเพศต่างต้น ช่อดอกคล้ายผลรวมใน โพรงฐานช่อดอก ออกเดี่ยวตามซอกใบ ช่อดอกเป็น กระเปาะ รูปทรงค่อนข้างกลม กว้าง ๓-๔ มม. โคน กระเปาะไม่คอดเรียวเป็นก้าน มีขนสั้นถึงขนแข็ง สากหรือ เรียบ ปลายกระเปาะมีช่องเปิดกว้างประมาณ ๑ ซม. รอบช่องเปิดมีขอบบาง ก้านช่อยาว ๑-๒ มม. ตามก้านมี ใบประดับ ๓ ใบ รูปคล้ายสามเหลี่ยม ยาว ๐.๕-๑ มม. ดอกมีจำนวนมากและมีขนาดเล็กมาก อยู่ค่อนข้างหนา แน่นภายในโพรงฐานช่อดอก แต่ละดอกมีกลีบรวมสีชมพู ช่อดอกเพศผู้มีดอกเพศผู้ที่สมบูรณ์ เกสรเพศผู้ ๑ เกสร และมีดอกเพศเมียที่เป็นหมันซึ่งมีก้านยอดเกสรเพศเมีย สั้น ช่อดอกเพศเมียมีดอกเพศเมียที่สมบูรณ์ซึ่งมีก้าน ยอดเกสรเพศเมียยาว และมักมีดอกไร้เพศปะปนอยู่ด้วย ดอกเพศเมียมีรังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๑ ช่อง มีออวุล ๑ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียติดด้านข้างของรังไข่ เกลี้ยง หรือมีขน ยอดเกสรเพศเมียเล็กมาก
     ผลแบบผลรวมในโพรงฐานช่อดอก รูปทรงค่อน ข้างกลม กว้าง ๓-๔ มม. มีขนสั้นถึงขนแข็ง สากหรือ เรียบ สุกสีเหลืองหรือสีแดง ผลย่อยแบบผลแห้งเมล็ด ล่อน ทรงรูปไข่ ขนาดเล็ก มีจำนวนมาก
     เดื่อแหมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทย ทางภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันตก เฉียงใต้ และภาคใต้ พบตามที่โล่ง เขาหินปูน ในป่าดิบ ที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึงประมาณ ๙๐๐ ม. ออกดอก และเป็นผลเกือบตลอดปี ในต่างประเทศพบที่เมียนมา และอินโดนีเซีย.

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
เดื่อแห
ชื่อวิทยาศาสตร์
Ficus anastomosans Wall. ex Kurz
ชื่อสกุล
Ficus
คำระบุชนิด
anastomosans
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Wall. ex Kurz
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- Wall. ช่วงเวลาคือ (1786-1854)
- Kurz ช่วงเวลาคือ (1834-1878)
ผู้เขียนคำอธิบาย
นางจารีย์ บันสิทธิ์
แหล่งอ้างอิง
อนุกรมวิธานพืช อักษร ด กองวิทยาศาสตร์อนุกรมวิธานพืช อักษร ด. pdf.