เครือส้มภูเป็นไม้พุ่มรอเลื้อย ยาวได้ถึง ๑๐ ม. กิ่งเกลี้ยงหรือมีขน เปลือกสีเทาถึงสีน้ำตาลเข้ม

 ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปรีแกมรูปขอบขนานถึง รูปไข่แกมรูปขอบขนาน หรือรูปใบหอกแกมรูปรี กว้าง ๑.๕-๓.๕ ซม. ยาว ๔-๑๐ ซม. ปลายแหลม โคนมน ครึ่งล่างของแผ่นใบขอบเรียบ ส่วนบริเวณครึ่งบนของแผ่นใบจักแบบฟันเลื่อยห่าง ๆ หรือจักตามบริเวณใกล้ปลายใบผิวเกลี้ยง ด้านบนสีเขียวเข้มกว่าด้านล่าง ไม่มีจุดโปร่งแสง หรือมีต่อมเล็กใกล้ปลายใบทางด้านล่าง เส้นแขนงใบข้างละ ๑๐-๑๘ เส้น เห็นชัดทางด้านล่าง ก้านใบยาว ๐.๕-๑ ซม. เป็นร่องทางด้านบน ใกล้โคนแผ่นใบเป็นครีบย่น

 ดอกแยกเพศต่างต้นหรือดอกแยกเพศต่างต้นแกมดอกสมบูรณ์เพศ ช่อดอกแบบช่อกระจะ ยาว ๑-๓ ซม. มีขนสีน้ำตาลแดง ออกตามซอกใบ ใบประดับเล็กดอกเล็กสีขาวหรือสีขาวแกมเขียว เมื่อบานเส้นผ่านศูนย์กลาง ๒.๕-๓ มม. กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเล็กน้อย ปลายแยกเป็น ๕ แฉก รูปไข่ ยาว ๐.๕-๐.๗ มม. มีต่อมเป็นจุดใสเล็ก ๆ มีขนครุยหรือค่อนข้างเกลี้ยง กลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเล็กน้อย ปลายแยกเป็น ๕ แฉก รูปขอบขนานหรือรูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน กว้างประมาณ ๑ มม. ยาวประมาณ ๒ มม. ปลายมนหรือเว้าตื้น ด้านนอกเกลี้ยง ด้านในมีขนหนาแน่น มีต่อมเล็กเป็นจุดสีน้ำตาล เกสรเพศผู้ ๕ เกสร ติดที่โคนแฉกกลีบดอก ในดอกเพศผู้ยาวเท่ากับหรือยาวกว่ากลีบดอกในดอกสมบูรณ์เพศยาวประมาณ ๒ใน ๓ ของกลีบดอก อับเรณูรูปไข่ มี ๒ ช่อง แตกตามยาว ด้านหลังแกนอับเรณูมีต่อมเล็กเป็นจุดสีแดงโปร่งใส รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปไข่ เกลี้ยง มี ๑ ช่อง ออวุล ๑ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียสั้นและโค้ง ติดทน ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่มเล็กหรือเว้าตื้น ๒ พู

 ผลแบบผลผนังขึ้นในแข็ง รูปค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๕-๖ มม. มีต่อมเล็กเป็นจุดสีแดง สุกสีแดงคล้ำ เมล็ดเล็ก รูปค่อนข้างกลม

 เครือส้มภูมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พบขึ้นตามภูเขาหินปูนในป่าดิบ ที่สูงจากระดับนํ้าทะเล ๑,๒๐๐-๑,๕๐๐ ม. ออกดอกประมาณเดือนกุมภาพันธ์ ในต่างประเทศพบที่จีนตอนใต้และเวียดนาม.