ตูดหมูเป็นไม้พุ่ม สูง ๑-๒ ม. ลำต้นและกิ่งรูปทรงกระบอก มีขนปุยหรือขนกำมะหยี่หนาแน่น

 ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปไข่หรือรูปรีกึ่งรูปใบหอก กว้าง ๒-๓ ซม. ยาว ๕-๙ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนรูปลิ่มหรือมน ขอบเรียบ แผ่นใบกึ่งหนาคล้ายแผ่นหนัง เกลี้ยง เส้นแขนงใบข้างละ ๔-๖ เส้น ก้านใบยาว ๔-๕ มม. มีขนปุยหรือขนกำมะหยี่หนาแน่น มีหูใบระหว่างก้านใบรูปสามเหลี่ยม กว้างและยาว ๑-๒ มม. ปลายแหลม ร่วงง่ายเมื่อแห้ง

 ช่อดอกแบบช่อกระจุก ออกตามซอกใบตลอดกิ่ง ก้านช่อดอกสั้นมากหรือไร้ก้าน มีขนปุยหรือขนกำมะหยี่หนาแน่น ดอกสีขาว ไร้ก้านดอก กลีบเลี้ยงยาว ๔-๕ มม. โคนเชื่อมติดกันเล็กน้อย ปลายแยกเป็น ๕ แฉก แต่ละแฉกรูปใบหอก ยาวได้ถึง ๕ มม. แฉกเว้าลึกเกือบถึงโคน ผิวด้านนอกมีขนหยาบแข็ง กลีบดอกยาว ๗-๘ มม. โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาว ๔-๕ มม. ปลายแยกเป็น ๕ แฉก แต่ละแฉกรูปขอบขนาน ยาวประมาณ ๓ มม. ปลายแหลม โค้งลง ผิวด้านนอกมีขนสาก ด้านในมีขนปุยหรือขนกำมะหยี่ เกสรเพศผู้ ๕ เกสร ติดอยู่ภายในหลอดกลีบดอก อับเรณูยาว ๐.๕-๐.๘ มม. ติดที่ฐาน รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ มี ๕ ช่อง แต่ละช่องมีออวุล ๑ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียยาวประมาณ ๒ มม. ปลายแยกเป็น ๕ แฉก เกลี้ยง ยอดเกสรเพศเมียยาว ๐.๘-๑ มม.

 ผลแบบผลผนังชั้นในแข็ง ทรงรูปไข่กึ่งรูปทรงกลม ผลอ่อนสีเขียว ผลสุกสีน้ำเงินหรือสีน้ำเงินเข้ม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๓-๕ มม. ผิวมีขนหยาบแข็ง มีกลีบเลี้ยงติดทนที่ปลายผล ผลเมื่อแห้งแข็ง มี ๕ พู แต่ละพูมี ๑ เมล็ด

 ตูดหมูมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออก และภาคใต้ พบตามป่าดิบ ที่สูงจากระดับทะเลปานกลาง ๑๐๐-๑,๐๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนมิถุนายนถึงกันยายน ในต่างประเทศพบที่จีน ญี่ปุ่น เวียดนาม และภูมิภาคมาเลเซีย.