ชื่ออื่น ๆ

ตะขาบปีนกล้วย (กลาง); เพว, เฟอ (กรุงเทพฯ); ว่านตะขาบ (เชียงใหม่); ว่านตะเข็บ (เหนือ)

ตะขาบหินเป็นไม้กึ่งพุ่ม สูง ๑-๒ ม. ลำต้นคล้ายใบ แบน บางคล้ายริบบิ้น กว้าง ๐.๔-๑.๕ ซม. มีข้อและปล้องเห็นชัด เกลี้ยง มีริ้วถี่ตามยาว

 ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปรี รูปขอบขนานแกมรูปรี หรือรูปใบหอก กว้าง ๐.๒-๑ ซม. ยาว ๑.๕-๖.๕ ซม. ปลายแหลมถึงเรียวแหลม โคนสอบเรียว อาจพบหยัก

 ดอกออกเป็นกระจุกเล็ก ๆ ตามข้อ ๑-๖ ดอก ไม่มีก้านดอก ใบประดับเป็นแผ่นบางใส สีน้ำตาล เกลี้ยงรูปรีถึงค่อนข้างกลม หรือรูปไข่ กว้าง ๐.๕-๑ มม. ยาว ๑-๑.๕ มม. เรียงซ้อนกันหลายอันที่โคนดอก วงกลีบรวมสีขาวนวลถึงสีเหลือง หรือสีเขียวอ่อน โคนเชื่อมติดกันเป็นรูปกรวย ยาวประมาณ ๐.๕ มม. ปลายแยกเป็น ๕ แฉก รูปรีแกมรูปขอบขนาน กว้าง ๐.๕-๑ มม. ยาว ๑-๑.๕ มม. ปลายมนกลม เกลี้ยงทั้ง ๒ ด้าน เกสรเพศผู้ ๘ เกสร ยาว ๐.๕-๑ มม. ติดที่โคนวงกลีบรวม ก้านชูอับเรณูรูปเส้นด้าย โคนอวบหนา อับเรณูขนาดเล็ก รูปค่อนข้างกลม รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปทรงรีแกมทรงรูปไข่กว้างประมาณ ๐.๕ มม. ยาวประมาณ ๑ มม. มีสัน ๓ สัน เห็นเด่นชัด มี ๑ ช่อง มีออวุล ๑ เม็ด ติดที่ฐาน ก้านยอดเกสรเพศเมีย ๓ ก้าน ยาวประมาณ ๐.๕ มม. เกลี้ยงยอดเกสรเพศเมีย ๓ ยอด หยักเป็นชายครุยสั้น ๆ

 ผลแบบผลเปลือกแข็ง ขนาดเล็ก รูปทรงสามเหลี่ยมแกมรูปทรงรี เรียบ เกลี้ยง วงกลีบรวมอวบมีเนื้อสีแดงเข้มหรือสีม่วงหุ้ม ติดทน มีเมล็ด ๑ เมล็ด

 ตะขาบหินเป็นพรรณไม้ต่างประเทศ มีถิ่นกำเนิดในหมู่เกาะโซโลมอนและปาปัวนิวกินี นำเข้ามาปลูกเป็นไม้ประดับทั่วไปในเขตร้อน ออกดอกและเป็นผลเกือบตลอดปี.