ตอกใบใหญ่เป็นไม้พุ่มหรือไม้พุ่มรอเลื้อย สูงได้ถึง ๔ ม. กิ่งเป็นสี่เหลี่ยมขอบมน มีขนรูปดาวปนกับขนมีกิ่ง สีน้ำตาลถึงน้ำตาลเข้ม กิ่งแก่มีช่องอากาศประปรายมีขนน้อย บริเวณข้อมีสันตามขวางระหว่างก้านใบ ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปรี รูปรีแกม รูปไข่ หรือรูปรีแกมรูปใบหอก กว้าง ๒-๑๐ ซม. ยาว ๖-๒๕ ซม. ปลายส่วนใหญ่ยาวคล้ายหางหรือเรียวแหลมพบบ้างที่ปลายมน โคนรูปลิ่มหรือสอบเรียวแคบ ขอบจัก ฟันเลื่อย แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ ผิวด้านบนเกลี้ยงหรือมีขนรูปดาวปนกับขนสาก และมีต่อมสีเหลืองขนาดเล็กประปราย บริเวณเส้นกลางใบแบน มีขนรูปดาวและขนมีกิ่งปนกันประปราย ผิวด้านล่างมีขนรูปดาวปนขนมีกิ่งปานกลางถึงหนาแน่น และมีต่อมสีเหลืองขนาดเล็กจำนวนมาก บริเวณเส้นกลางใบนูนเด่นชัด มีขนรูปดาวปนขนมีกิ่งปานกลางถึงหนาแน่น เส้นแขนงใบข้างละ ๗-๑๔ เส้น เห็นชัดทั้ง ๒ ด้าน เส้นใบย่อยแบบร่างแหเห็นชัดทั้ง ๒ ด้าน ก้านใบเป็นเหลี่ยม ค่อนข้างหนา ยาว ๑-๓.๕ ซม. ด้านบนเป็นร่องตื้น ๆ
ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนง ออกตามซอกใบ ยาว ๑.๕-๓ ซม. ก้านช่อดอกเรียวยาว สีน้ำตาล ยาว ๒-๘ ซม. ก้านดอกหนา ยาว ๐.๒-๑ มม. ใบประดับย่อยรูปแถบหรือรูปแถบแกมรูปใบหอก ยาว ๐.๒-๒ มม. ร่วงง่าย ดอกเล็ก จำนวนมาก สีม่วงหรือสีม่วงอมชมพู กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดรูปถ้วย ยาว ๐.๘-๑.๒ มม. ผิวด้านนอกมีขนรูปดาวปนขนสั้นนุ่ม และมีต่อมสีเหลืองขนาดเล็กหนาแน่น ด้านในเกลี้ยงและมีต่อมสีเหลืองขนาดเล็กประปราย ปลายตัดหรือแยกเป็นแฉกเล็ก ๆ ๔ แฉก รูปสามเหลี่ยมแกมรูปไข่ กว้าง ๐.๑-๐.๒ มม. ยาว ๐.๐๕-๐.๑ มม. ปลายแหลม กลีบดอกยาว ๒.๕-๓.๒ มม. โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดยาว ๑.๕-๒ มม. พองเล็กน้อย ผิวด้านนอกหลอดมีขนสั้นนุ่ม ด้านในเกลี้ยงปลายหลอดแยกเป็น ๔ แฉก รูปไข่ หรือรูปไข่แกมรูปขอบขนาน กว้าง ๐.๙-๑ มม. ยาว ๑-๑.๒ มม. ปลายแฉกมนหรือมนกลม ผิวด้านนอกมีขนรูปดาวปนขนสั้นนุ่มปานกลางถึงหนาแน่น ด้านในเกลี้ยงและมีต่อมขนาดเล็กเกสรเพศผู้ ๔ เกสร ยื่นยาวพ้นหลอดดอก ก้านชูอับเรณูเรียวยาว สีขาวหรือสีชมพูอ่อน ยาว ๕-๖ มม. อับเรณูรูปรี สีเหลือง ยาว ๐.๗-๑ มม. รังไข่อยู่เหนือวงกลีบทรงรูปไข่หรือรูปทรงเกือบกลม ยาว ๐.๓-๐.๕ มม. มีขนรูปดาวประปรายถึงหนาแน่นและมีต่อมสีเหลืองประปรายมี ๒ ช่อง แต่ละช่องมีออวุล ๒ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียเรียวยาว สีขาวหรือสีชมพูอ่อน ยาว ๔.๕-๕.๕ มม. ยอดเกสรเพศเมียเป็นแฉกสั้น ๒ แฉก
ผลคล้ายผลผนังชั้นในแข็ง รูปทรงเกือบกลมเส้นผ่านศูนย์กลาง ๒-๔ มม. อวบน้ำ เกลี้ยงหรือมีขนเล็กน้อย มีต่อมประปราย ผลอ่อนสีเขียว สุกสีม่วง มีกลีบเลี้ยงติดทน เมล็ดขนาดเล็ก มี ๒-๔ เมล็ด
ตอกใบใหญ่มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทั่วทุกภาค พบขึ้นตามพื้นที่เปิดในป่าทุกประเภทที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลปานกลางจนถึงประมาณ ๑,๓๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลตลอดปี ในต่างประเทศ พบที่ปากีสถาน อินเดีย ภูฏาน บังกลาเทศ จีน ประเทศในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ถึงนิวกินี และออสเตรเลีย.