ดรุณีเป็นไม้ล้มลุกหลายปี มีเหง้าตื้น ต้นสูงได้ถึง ๒๐ ซม. ลำต้นเป็นสี่เหลี่ยม มีขนนุ่มยาวสีออกแดง กระจายทั่วไป
     ใบเดี่ยว ทวิสัณฐานและไม่สมมาตร เรียงตรง ข้าม ออกเป็นกระจุกที่ยอด ใบที่อยู่ตรงข้ามแต่ละคู่ขนาด ไม่เท่ากัน รูปขอบขนานเบี้ยวหรือรูปไข่ กว้าง ๓-๗.๕ ซม. ยาว ๖-๑๔ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนไม่สมมาตร ข้าง หนึ่งเป็นรูปมนหรือรูปลิ่ม อีกข้างหนึ่งเป็นรูปติ่งหู ขอบจัก ฟันเลื่อยถี่และมีขนครุย แผ่นใบบางคล้ายเยื่อ ด้านบนมี ขนยาวประปรายหรือเกลี้ยง ด้านล่างตามเส้นใบมีขนยาว แนบชิดสีออกแดงหนาแน่น เส้นใบกึ่งแบบขนนก ออก เหนือโคนเล็กน้อย เส้นแขนงใบข้างละ ๒-๓ เส้น ก้านใบ ยาว ๑.๕-๔ ซม. มีขนแข็งคลุม
     ช่อดอกแบบช่องวงแถวเดียว ออกที่ยอดหรือ ตามซอกใบ ยาวได้ถึง ๑๑ ซม. มีดอกตั้งแต่ ๒-๓ ดอกถึง จำนวนมาก เรียงเป็น ๒ แถว ก้านช่อยาว ๐.๕-๖ ซม. ที่ โคนมีใบประดับขนาดเล็ก ๒ ใบ ก้านดอกยาว ๑-๔ มม. เกลี้ยง ฐานดอกรูปถ้วย ยาว ๓-๔ มม. มีขนคาย กลีบเลี้ยง โคนเชื่อมกับฐานดอกรูปถ้วย ปลายแยกเป็น ๓ แฉก รูป สามเหลี่ยมแกมรูปไข่ ยาวประมาณ ๑ มม. ร่วงง่าย กลีบ ดอก ๓ กลีบ รูปไข่ถึงรูปขอบขนาน ยาว ๖-๗ มม. สีขาว หรือสีชมพู เกสรเพศผู้ ๓ เกสร ก้านชูอับเรณูยาว ๔-๕ มม. อับเรณูสีเหลือง รูปทรงกระบอก ยาว ๒.๕-๓ มม. แตกเป็น ๑-๒ ช่องที่ปลาย รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ เชื่อมติดกับ ฐานดอกรูปถ้วย มี ๓ ช่อง ก้านยอดเกสรเพศเมียรูปทรง กระบอก ยาว ๐.๘-๑ ซม. ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่ม
     ผลแบบผลแห้งแตก รูปทรงระฆังกว้างหรือทรง รูปไข่ ยาว ๔-๖ มม. ก้านผลยาว ๒-๔ มม. มีขนคายและ มีตุ่มหรือปุ่มสีออกขาว เมล็ดรูปทรงขอบขนาน รูปทรง คล้ายกระบอง หรือรูปลิ่ม มีจำนวนมาก
     ดรุณีมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทาง ภาคใต้ พบขึ้นบนหินใกล้ลำธารหรือพื้นที่ที่มีร่มเงาใน ป่าดิบใกล้ลำธาร ที่สูงจากระดับทะเล ๕๐-๑,๐๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนกรกฎาคมถึงกันยายน ในต่าง ประเทศพบที่คาบสมุทรมลายู เกาะสุมาตรา เกาะชวา และเกาะบอร์เนียว.