ชะแองใบเขียว

Rhodamnia cinerea Jack var. concolor (Miq.) Blume

ไม้พุ่มหรือไม้ต้น ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปไข่หรือรูปรี สีเขียวทั้ง ๒ ด้าน เมื่อแห้งสีน้ำตาล เส้นโคนใบ ๓ เส้น เส้นขอบในข้างละ ๑ เส้น ช่อดอกแบบช่อกระจุก ออกตามซอกใบ ดอกสีขาวหรือสีนวลฐานดอกรูปถ้วยตื้น ๆ เกสรเพศผู้จำนวนมาก ผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปทรงกลม สีเขียวสุกสีแดงหรือสีม่วง ปลายผลมีกลีบเลี้ยงและก้านยอดเกสรเพศเมียติดทน เมล็ดเป็นเหลี่ยม มี ๓-๕ เมล็ด

ชะแองใบเขียวเป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้น สูงได้ถึง ๑๐ ม. เปลือกสีดำ สีน้ำตาล หรือสีเขียวอมเทากิ่งมีขนสั้นนุ่ม

 ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปไข่หรือรูปรี กว้าง ๓-๖ ซม. ยาว ๖-๑๕ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนรูปลิ่มขอบเรียบ แผ่นใบมีจุดเล็ก ๆ โปร่งแสง สีเขียวทั้ง ๒ ด้าน เมื่อแห้งสีน้ำตาล ด้านบนเกลี้ยง ด้านล่างมีขนคล้ายไหม เส้นโคนใบ ๓ เส้น นูนทางด้านล่างเส้นแขนงใบจำนวนมาก เห็นชัดทางด้านล่าง เส้นขอบในข้างละ ๑ เส้น อยู่ห่างจากขอบใบประมาณ ๐.๕ มม. ก้านใบยาวประมาณ ๕ มม. มีขนสั้นนุ่ม

 ช่อดอกแบบช่อกระจุก ออกตามซอกใบ ก้านช่อสั้น ยาวน้อยกว่า ๕ มม. หรือไม่มี ก้านดอกยาวได้ถึง ๑ ซม. เล็กเรียว มีขนคล้ายไหม ดอกสีขาวหรือสีนวล ฐานดอกรูปถ้วยตื้น ๆ มีขนสั้นนุ่ม กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกับฐานดอก ปลายแยกเป็น ๔ แฉก แต่ละแฉกรูปครึ่งวงกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๑.๕-๒ มม. ปลายมน มีขนคล้ายไหม กลีบดอก ๔ กลีบ แยกกันเป็นอิสระ รูปไข่ ยาว ๔ มม. มีขนคล้ายไหม เกสรเพศผู้จำนวนมาก แยกกันเป็นอิสระ อับเรณูเล็กสีนวล ก้านชูอับเรณูเล็กเรียว สีขาว ยาว ๒.๕-๓ มม. รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ มี ๒ ช่อง แต่ละช่องมีออวุลหลายเม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียเล็กเรียว ยาวประมาณ ๓ มม. ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่ม

 ผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปทรงกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๕-๗ มม. สีเขียว สุกสีแดงหรือสีม่วง มีขนประปราย ปลายผลมีกลีบเลี้ยงและก้านยอดเกสรเพศเมียติดทน ผลเมื่อแห้งเปราะ เมล็ดเป็นเหลี่ยม มี ๓-๕ เมล็ด

 ชะแองใบเขียวมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคใต้พบตามชายหาด ป่าดิบแล้งใกล้ชายฝั่งทะเล ที่สูงจากระดับทะเลได้ถึง ๑๐๐ ม. ในต่างประเทศพบที่เมียนมา มาเลเซีย เกาะสุมาตรา เกาะชวา และเกาะบอร์เนียว.

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
ชะแองใบเขียว
ชื่อวิทยาศาสตร์
Rhodamnia cinerea Jack var. concolor (Miq.) Blume
ชื่อสกุล
Rhodamnia
คำระบุชนิด
cinerea
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Jack, William
ชื่อชนิดย่อย (ถ้ามี)
var. concolor
ชื่อผู้ตั้งชนิดย่อย (ถ้ามี)
- (Miq.) Blume
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- (1795-1822)
ผู้เขียนคำอธิบาย
ผศ. ดร.ฉัตรชัย เงินแสงสรวย