ก่ายกอม

Ehretia timorensis Decne.

ชื่ออื่น ๆ
ซ่าสู่ (ปราจีนบุรี)
ไม้พุ่มหรือไม้ต้น ใบรูปรี รูปรีแกมขอบขนาน หรือรูปไข่กลับ ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ออกที่ยอดและตามง่ามใบใกล้ปลายกิ่ง ดอกสีขาว ผลแบบผลเมล็ดเดียวแข็ง

ก่ายกอมชนิดนี้เป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้น สูง ๓-๑๕ ม.

 ใบเดี่ยว รูปรี รูปรีแกมขอบขนาน หรือรูปไข่กลับ กว้าง ๓.๕-๕ ซม. ยาว ๑๐-๑๔ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนสอบขอบเรียบ แผ่นใบหนาปานกลาง เส้นแขนงใบข้างละ ๕-๖ เส้น ก้านใบยาว ๑-๘ ซม.

 ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ยาว ๕-๖ ซม. ออกที่ยอดและตามง่ามใบใกล้ปลายกิ่ง แตกแขนงเป็นคู่ ๆ ดอกออกบนระนาบเดียวของกิ่ง สีขาว กลิ่นหอม ก้านดอกสั้นมากหรือไม่มีกลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วย ยาวประมาณ ๓ มม. ปลายแยกเป็น ๕ แฉก กลีบเลี้ยงจะขยายใหญ่ขึ้นเมื่อผลแก่และติดแน่นบนกิ่งไม่ร่วงไปพร้อมกับผล กลีบดอกสีขาว โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดปลายบานเล็กน้อย ยาวประมาณ ๓ มม. ปลายแยกเป็น ๕ กลีบ รูปขอบขนาน ยาวประมาณ ๓ มม. ปลายกลีบมนและมักพับกลับลงด้านล่างเมื่อดอกบานเต็มที่เกสรเพศผู้ ๕ อัน ติดอยู่ระหว่างแฉกกลีบดอก ก้านชูอับเรณู ยาว ๒-๓ มม. รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๒ ช่อง แต่ละช่องมีออวุล ๑-๒ เม็ด

 ผลแบบผลเมล็ดเดียวแข็ง รูปกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง ประมาณ ๔ มม. มีเนื้อหุ้มบาง ๆ ภายในมีเมล็ดสีดำ ๒-๔ เมล็ด มีหน้าตัดขวางเป็นรูปสามเหลี่ยมฐานโค้ง หนาประมาณ ๒ มม.

 ก่ายกอมชนิดนี้มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทย ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคใต้ ขึ้นตามป่าดิบชื้นที่สูงจากระดับน้ำทะเล ๑๐-๔๐๐ ม. ออกดอกระหว่างเดือนตุลาคมถึงกุมภาพันธ์ ในต่างประเทศพบที่อินเดีย พม่า มาเลเซีย และออสเตรเลีย

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
ก่ายกอม
ชื่อวิทยาศาสตร์
Ehretia timorensis Decne.
ชื่อสกุล
Ehretia
คำระบุชนิด
timorensis
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Decaisne, Joseph
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- (1807-1882)
ชื่ออื่น ๆ
ซ่าสู่ (ปราจีนบุรี)
ผู้เขียนคำอธิบาย
ดร.ยิ่งยง ไพสุขศานติวัฒนา