กาน้า

Canarium album (Lour.) Raeusch.

ชื่ออื่น ๆ
สมอจีน
ไม้ต้น กิ่งและยอดอ่อนมีขนสีน้ำตาล ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ ใบแก่จัดสีแสด ช่อดอกแบบช่อแยกแขนงออกตามปลายกิ่ง ดอกสีขาว ผลแบบผลเมล็ดเดียวแข็ง รูปกระสวย

 กาน้าเป็นไม้ต้น สูง ๒๐-๒๕ ม. ลำต้นเปลา เปลือกสีน้ำตาล กิ่งและยอดอ่อนมีขนสีน้ำตาล

 ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ เรียงสลับ มีใบย่อย ๓-๖ คู่ คู่ล่างเล็กกว่าคู่อื่น ๆ ใบบนสุดใหญ่ที่สุด ก้านใบประกอบมีขนประปราย แกนกลางเกลี้ยง หูใบรูปสามเหลี่ยมเล็กมีขน ร่วงง่าย ใบแก่จัดสีแสด ใบย่อยรูปไข่ ปลายแหลม ขอบเรียบ แผ่นใบด้านบนสีเขียวเข้มกว่าด้านล่าง

 ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ออกตามปลายกิ่ง ยาว ๘-๑๐ ซม. ดอกออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ ๒-๓ ดอก ก้านดอกสั้นมากมีขนสีน้ำตาล ส่วนก้านช่อดอกไม่มีขน กลีบเลี้ยงเป็นแผ่นสามเหลี่ยมเล็ก ๆ มี ๓ กลีบ กลีบดอกเรียงเป็น ๒ ชั้น ชั้นละ ๓ กลีบ สีขาวและมีขนสีเงินเช่นเดียวกับกลีบเลี้ยง กลีบดอกชั้นในยาวกว่าชั้นนอกเห็นได้ชัดขณะที่ดอกตูม เกสรเพศผู้ ๖ อัน โคนติดกันเป็นหลอดสั้น ๆ รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มีขนประปราย

 ผลแบบผลเมล็ดเดียวแข็ง รูปกระสวย ยาว ๒.๕-๓.๕ ซม. หัวท้ายมน เมล็ดแข็ง สีน้ำตาล รูปกระสวย หัวท้ายแหลมมี ๓ ช่อง

 กาน้าเป็นพืชที่นำเข้ามาจากประเทศจีน ปลูกกันทั่วไปในต่างประเทศพบที่จีน ไต้หวัน ญี่ปุ่น และภูมิภาคอินโดจีน

 ผลใช้กินทั้งสดและดอง กินเล่นหรือปรุงเป็นอาหาร เนื้อ ไม้มีลายสวย สีน้ำตาลอ่อน ตกแต่งง่าย นอกจากนี้ ยังใช้เป็นสมุนไพรซึ่งมีรายงานว่า ผลสดใช้กินแก้พิษของปลาที่กินเข้าไปแก้เจ็บคอ ไอ แก้กระหายน้ำ แก้ท้องเสียหรือบิด.

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
กาน้า
ชื่อวิทยาศาสตร์
Canarium album (Lour.) Raeusch.
ชื่อสกุล
Canarium
คำระบุชนิด
album
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Loureiro, João de
- Raeuschel, Ernst Adolf
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- Loureiro, João de (1717-1791)
- Raeuschel, Ernst Adolf (fl. 1772-1797)
ชื่ออื่น ๆ
สมอจีน
ผู้เขียนคำอธิบาย
นางสาวอำไพ ยงบุญเกิด