กะอาม

Crypteronia paniculata Blume

ชื่ออื่น ๆ
กร๊อม (ชุมพร); กระทงลอย (ตราด); กาซ้อม (ใต้); ขี้มด, เหมือดเซาะ (น่าน); คับ (เชียงใหม่); ปีกุย (มลาย
ไม้ต้น เปลือกสีน้ำตาลอมเทา เปลือกในสีแดงอ่อนอมน้ำตาล กระพี้สีขาว ใบเรียงตรงข้าม รูปรีกว้างหรือรูปไข่ ใบอ่อนสีม่วงเข้ม ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ออกตามง่ามใบดอกเล็ก สีเขียวอ่อนจนถึงเหลืองอ่อน ผลค่อนข้างกลมผิวแข็ง

 กะอามเป็นไม้ต้น สูงถึง ๓๐ ม. เรือนยอดรูปกรวยคว่ำหรือทรงกระบอก เปลือกสีน้ำตาลอมเทา แตกเป็นแนวยาวเปลือกในสีแดงอ่อนอมน้ำตาล กระพี้สีขาว แก่นสีน้ำตาล

 ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปรีกว้างหรือรูปไข่ กว้าง ๔-๖ ซม. ยาว ๗-๑๒ ซม. ปลายแหลม โคนมนแล้วสอบเรียวเข้าหาก้านใบ แผ่นใบด้านบนเกลี้ยง ด้านล่างมีขนเล็กน้อย ใบอ่อนสีม่วงเข้ม เส้นแขนงใบข้างละ ๕-๗ เส้น ก้านใบยาวประมาณ ๑ ซม.

 ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ออกตามง่ามใบ ช่อย่อยยาวประมาณ ๑๐ ซม. ดอกเล็ก สีเขียวอ่อนจนถึงเหลืองอ่อนกลีบเลี้ยง ๕ กลีบ โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วย ไม่มีกลีบดอก เกสรเพศผู้ ๕ อัน รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๒ ช่อง ยอดเกสรเพศเมียแยกเป็น ๓ แฉก

 ผลค่อนข้างกลม ผิวแข็ง มีขนประปราย เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๒ มม.

 กะอามมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทั่วทุกภาค ขึ้นตามที่ชื้นในป่าเบญจพรรณและชายป่าดิบ หรือป่าดิบที่เคยถูกแผ้วถางมาก่อน ที่ไม่สูงจากระดับน้ำทะเลมากนักออกดอกระหว่างเดือนพฤศจิกายนถึงมกราคม ผลสุกระหว่างเดือนมกราคมถึงมีนาคม ในต่างประเทศพบที่พม่า ภูมิภาคอินโดจีน และภูมิภาคมาเลเซีย

 เนื้อไม้ละเอียด แข็งพอประมาณ ตกแต่งได้ง่ายและขัดชักเงาได้ดี ใช้ทำลังใส่ของ ใช้ในการก่อสร้างในที่ร่มและไม่รับน้ำหนักมาก เช่น ทำพื้น ฝา.

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
กะอาม
ชื่อวิทยาศาสตร์
Crypteronia paniculata Blume
ชื่อสกุล
Crypteronia
คำระบุชนิด
paniculata
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Blume, Carl (Karl) Ludwig von
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- (1796-1862)
ชื่ออื่น ๆ
กร๊อม (ชุมพร); กระทงลอย (ตราด); กาซ้อม (ใต้); ขี้มด, เหมือดเซาะ (น่าน); คับ (เชียงใหม่); ปีกุย (มลาย
ผู้เขียนคำอธิบาย
ดร.ชวลิต นิยมธรรม