ชื่ออื่น ๆ

กูดหงอด

กะฉอดไข่เป็นเฟิร์น เหง้าสั้น ตั้งตรง มีเกล็ดสีน้ำตาลเป็นมัน ยาว ๒-๓ มม.

 ใบออกรวมกันเป็นกระจุก ตอนล่างเป็นใบประกอบแบบขนนกสองชั้น ตอนบนขอบใบย่อยหยักเว้าจนเกือบแยกเป็นใบประกอบแบบขนนก แผ่นใบกว้าง ๓-๔ ซม. ยาว ๑๐-๓๐ ซม. ก้านใบยาว ๘-๑๕ ซม. สีม่วงแดงถึงดำเป็นมัน มีร่องทางด้านบน โคนก้านใบมีเกล็ดประปราย

 ใบย่อยชั้นที่ ๑ มีได้มากกว่า ๑๕ คู่ แต่ละคู่จะเว้นช่วงพอเหมาะไม่เหลื่อมทับกัน ใบย่อยคู่ล่างสุดใหญ่ที่สุด กว้างประมาณ ๒ ซม. ยาวประมาณ ๔ ซม. รูปขอบขนานกี่งรูปคล้ายสามเหลี่ยม ปลายเรียวแหลม โคนสอบ มีก้านใบสั้น ๆ ในใบที่อยู่ตอนล่างใบย่อยตอนกลางรูปขอบขนานหรือรูปใบหอก กว้าง ๐.๕-๑ ซม. ยาว ๑-๒.๕ ซม.

 ใบย่อยชั้นที่ ๒ รูปขอบขนาน ปลายมนและมีหยักเว้าไม่แน่นอน โคนเฉียงกึ่งตัดหรือสอบป้าน แผ่นใบสีเขียวอมเหลืองบาง เส้นใบเห็นไม่ชัด เป็นแบบอิสระ และแยกสาขาเป็นคู่หลายครั้งในส่วนที่เว้าหรือในใบย่อยชั้นที่ ๒ ที่มีขนาดใหญ่กลุ่มอับสปอร์เรียงตัวทางด้านข้างของส่วนที่เว้าหรือขอบใบย่อยชั้นที่ ๒ เรียงขนานกับขอบใบแต่ขาดเป็นช่วง ๆ ตามรอยหยักเว้าของใบ เมื่อใบยังอ่อนมีเยื่อคลุมกลุ่มอับสปอร์ ซึ่งเกิดจากขอบใบพับมาคลุมกลุ่มอับสปอร์เอาไว้

 กะฉอดไข่มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทั่วทุกภาค ขึ้นบนพื้นดินตามทางเดินหรือบนก้อนหินที่ชื้น ในบริเวณค่อนข้างร่มถึงกลางแจ้ง ในต่างประเทศพบทางตอนเหนือของอินเดีย จีนตอนใต้ ภูมิภาคอินโดจีน มาเลเซีย และฟิลิปปินส์.