กระเลียงฟาน

Blachia andamanica (Kurz) Hook.f.

ไม้พุ่ม กิ่งอ่อนและใบอ่อนมีขน ใบเรียงสลับ รูปใบหอกถึงรูปใบหอกกลับ ช่อดอกแบบช่อกระจุก แยกเพศต่างต้นออกตามง่ามใบและปลายกิ่ง ดอกสีขาว ผลแบบผลแห้งแตกค่อนข้างกลม

กระเลียงฟานเป็นไม้พุ่ม สูงประมาณ ๒ ม. กิ่งอ่อนและใบอ่อนมีขนประปราย แต่จะร่วงไปเมื่อกิ่งเจริญขึ้น

 ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปใบหอกจนถึงรูปใบหอกกลับ กว้าง ๓-๔ ซม. ยาว ๑๐-๒๐ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนมนหรือสอบ ขอบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย แผ่นใบบาง เส้นแขนงใบ ข้างละ ๕-๘ เส้น เห็นเด่นชัดทั้ง ๒ ด้าน ปลายโค้งจรดกันห่างจากขอบใบประมาณ ๕ มม. ก้านใบยาว ๐.๕-๑ ซม.

 ดอกแยกเพศต่างต้น ออกเป็นช่อซี่ร่มตามปลายกิ่ง ช่อดอกเพศผู้ยาว ๕-๑๐ ซม. มี ๕-๘ ดอก สีขาว เส้นผ่านศูนย์กลาง ๕-๘ มม. กลีบเลี้ยง ๔-๕ กลีบ กลีบดอกเล็กจำนวนเท่ากับกลีบเลี้ยง เกสรเพศผู้มีจำนวนมาก ก้านดอกยาวประมาณ ๕ มม. ช่อดอกเพศเมียยาวไม่เกิน ๑ ซม. มี ๓-๕ ดอก ขนาดเล็กมาก ไม่มีกลีบดอก ก้านดอกสั้นมากแต่จะยาวขึ้นเมื่อเป็นผล รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มีขน มี ๓ ช่อง แต่ละช่องมีออวุล ๑ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมีย ๓ อัน แต่ละอันปลายแยกเป็น ๒ แฉก

 ผลแบบผลแห้งแตก ค่อนข้างกลม มี ๓ พู เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑.๒ ซม. มีขนประปราย ก้านผลยาว ๑-๑.๕ ซม. ผลเมื่อแก่แตกตามพู แต่ละพูมีเมล็ดกลมรี ๑ เมล็ด

 กระเลียงฟานมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทั่ว ขึ้นห่าง ๆ ในป่าดิบ ในต่างประเทศพบที่อินเดีย พม่า ภูมิภาคอินโดจีน และภูมิภาคมาเลเซีย.

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
กระเลียงฟาน
ชื่อวิทยาศาสตร์
Blachia andamanica (Kurz) Hook.f.
ชื่อสกุล
Blachia
คำระบุชนิด
andamanica
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Kurz, Wilhelm Sulpiz
- Hooker, Joseph Dalton
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- Kurz, Wilhelm Sulpiz (1834-1878)
- Hooker, Joseph Dalton (1817-1911)
ผู้เขียนคำอธิบาย
ดร.ชวลิต นิยมธรรม