ชื่ออื่น ๆ

หญ้าแหลมนกไส้ (เหนือ)

     ดาวกระจายชนิดนี้เป็นไม้ล้มลุกปีเดียว ลำต้น ตั้งตรง สูงได้ถึง ๑ ม. ส่วนปลายลำต้นมีขนเล็กน้อย
     ใบเดี่ยว ใบบริเวณกลางลำต้นเรียงตรงข้าม รูปไข่ กว้าง ๗-๑๑ ซม. ยาว ๗-๑๒ ซม. ขอบจักลึกแบบขนนก สองชั้น มีขนประปรายทั้ง ๒ ด้าน แฉกที่ยอดปลายเรียว แหลมแคบ โคนหยักซี่ฟัน ๒-๓ หยัก แฉกข้างมักเว้า ลึก ๒-๓ แฉก หรือหยักแบบขนนก ก้านใบยาว ๓.๕-๕ ซม. ใบบนมีขนาดเล็กกว่าเล็กน้อย เรียงสลับ ขอบจัก แบบขนนก
     ช่อดอกแบบช่อแยกแขนงคล้ายช่อเชิงหลั่น ออก ที่ยอดหรือปลายกิ่ง ช่อย่อยแบบช่อกระจุกแน่น แผ่เป็น รัศมี เมื่อบานมีเส้นผ่านศูนย์กลาง ๐.๖-๑ ซม. ก้านช่อ เล็กเรียว ยาวประมาณ ๓.๕ ซม. ใบประดับที่ฐานดอกเป็น กาบรูปใบหอก ขอบใส เมื่อดอกบานยาว ๓.๕-๔ มม. เมื่อ เป็นผลยาว ๖-๘ มม. วงใบประดับรูปถ้วย กว้างประมาณ ๓ มม. สูง ๔-๕ มม. มีใบประดับ ๕-๗ ใบ แห้ง มีขนสั้นนุ่ม แต่ละใบรูปใบหอก เมื่อดอกบานยาว ๓-๔ มม. เมื่อเป็น ผลยาวได้ถึง ๕ มม. ดอกย่อยในช่อมี ๒ แบบ คือ ดอก ย่อยวงนอกเป็นดอกเพศเมีย มี ๑-๓ ดอก กลีบเลี้ยง ลดรูปเป็นรยางค์ ๓-๔ อัน กลีบดอกสีเหลือง โคนเชื่อม ติดกันเป็นหลอด ยาวประมาณ ๑ มม. ปลายเชื่อมติดกัน แผ่เป็นแผ่น รูปรี กว้าง ๒.๕-๓.๕ มม. ยาว ๕-๖ มม. และ ดอกย่อยวงในเป็นดอกสมบูรณ์เพศ มีประมาณ ๑๕ ดอก กลีบเลี้ยงลดรูปเป็นรยางค์ ๓-๔ อัน กลีบดอกสีเหลือง ยาวประมาณ ๔.๕ มม. โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาว ๑.๒-๑.๕ มม. ปลายแยกเป็น ๕ แฉก เกสรเพศผู้ ๕ เกสร ก้านชูอับเรณูสั้น อับเรณูเชื่อมติดกันและหุ้มก้าน ยอดเกสรเพศเมีย รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ มี ๑ ช่อง มีออวุล ๑ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียเป็น ๒ แฉก

     ผลแบบผลแห้งเมล็ดล่อน รูปแถบ กว้างประมาณ ๑ มม. ยาว ๑.๑-๑.๘ ซม. มี ๓-๔ สัน ค่อนข้างแบนข้าง สีน้ำตาลอมแดง มีขนแข็งเอนประปราย ที่ปลายมีกลีบ เลี้ยงติดทนแบบแพปพัสลักษณะเป็นรยางค์แข็ง ๓-๔ อัน ยาว ๓-๔ มม. ตั้งตรงหรือกางออก มีหนามหันลง ยาว ๒-๔ มม. มีเมล็ด ๑ เมล็ด
     ดาวกระจายชนิดนี้เป็นพรรณไม้ต่างประเทศ มีถิ่นกำเนิดในเขตร้อนของซีกโลกเหนือและออสเตรเลีย ในประเทศไทยพบทางภาคตะวันออกและภาคตะวันตก เฉียงใต้ ตามไหล่เขาที่เป็นหินในป่าไผ่ และสันเขาหินปูน ในป่าดิบแล้ง ที่สูงจากระดับทะเล ๘๐๐-๑,๕๐๐ ม. ออกดอกเดือนสิงหาคมถึงตุลาคม เป็นผลเดือนกันยายน ถึงธันวาคม
     ประโยชน์ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับทั่วไปในเขต ร้อนและกึ่งเขตร้อน.