ชื่ออื่น ๆ

กระถินทุ่ง (ตราด), หญ้ากระเทียม (สระบุรี), หญ้าขี้กลาก (สระบุรี, หนองบัวลำภู), หญ้าบัว (ปราจีนบุรี)

กระถินนาเป็นไม้ล้มลุกปีเดียว ใบรูปใบดาบ กว้าง ๓-๖ มม. ยาว ๓-๕ ซม. เรียงเป็นกระจุกที่โคนต้น มีขนาดเล็กคล้ายใบหญ้า

 ช่อดอกแบบช่อเชิงลดก้านโดด ออกที่ปลายลำต้นกลางกลุ่มใบ ดอกสีเหลืองสด ติดอยู่ตรงปลายของช่อดอก มีใบประดับสีน้ำตาลหุ้ม กลีบเลี้ยงมี ๓ กลีบ กลีบข้าง ๒ กลีบ รูปคล้ายเรือและแห้ง ส่วนอีก ๑ กลีบ บางและมีขนาดใหญ่กว่า กลีบดอก ๓ กลีบ ขอบกลีบจักละเอียด มีเกสรเพศผู้สมบูรณ์ ๓ อัน และเป็นหมันอีก ๓ อัน รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๑ ช่อง มีออวุลจำนวนมาก

 ผลแบบผลแห้งแตก ขนาดเล็ก ติดอยู่รวมกันที่ปลายช่อดอก และจะหลุดร่วงเมื่อแก่เต็มที่

 กระถินนามีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทั่วทุกภาคขึ้นตามทุ่งนาหรือที่รกร้าง

 ช่อดอกประกอบด้วยสารประเภท anthraquinone หลายชนิดด้วยกัน สารบริสุทธิ์ที่แยกได้ คือ chrysazin (danthron) หรือ 1,8-dihydroxyanthraquinone (Ruangrungsi and Tantivatana, 1980)

 chrysazin เป็นสารประเภท anthraquinone ที่รู้จักกันแพร่หลาย ได้มีการนำสารชนิดนี้มาใช้เป็นยาระบายและยาถ่ายในม้า วัว และควาย (The Merck Index, 1976) ในยาพื้น บ้านใช้ทั้งต้นเป็นยาบำบัดขี้กลาก (Burkill, 1935)