กระถินณรงค์

Acacia auriculaeformis A.Cunn. ex Benth.

ไม้ต้น ใบประกอบแบบขนนกสองชั้นขณะเป็นกล้า เมื่อเจริญขึ้นมีแต่ก้านใบแผ่เป็นแผ่น รูปขอบขนานโค้งคล้ายเคียว เรียงสลับ ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ออกเป็นช่อเดี่ยวหรือเป็นคู่ตามง่ามใบและปลายกิ่ง ดอกสีขาวนวลถึงเหลือง เกสรเพศผู้สีเหลือง มีจำนวนมาก ทำให้เห็นช่อดอกเป็นสีเหลืองฝักแบน ม้วนบิดเป็นวง แก่จัดสีน้ำตาล แตกทั้งสองข้าง

กระถินณรงค์เป็นไม้ต้น สูง ๔-๑๕ ม. อาจสูงได้ถึง ๓๐ ม. เรือนยอดแผ่กว้าง ทรงพุ่ม มีใบและกิ่งก้านหนาแน่น ลำต้นสีน้ำตาลหรือน้ำตาลดำ เปลือกแตกตามยาวไม่เป็นระเบียบ กิ่งอ่อนสีเขียว แบน ไม่มีหนาม มักห้อยลง

 ใบประกอบแบบขนนกสองชั้นเมื่อยังเป็นกล้าอยู่และหลุดร่วงไป เมื่อเจริญขึ้นเหลือเพียงก้านใบ แล้วแปรสภาพเป็นแผ่นคล้ายใบ เรียงสลับถี่และห่างกันเป็นระยะ ๆ เมื่อกิ่งแก่ระยะจะเท่ากันหมด ก้านที่กลายเป็นใบนี้รูปขอบขนาน กว้าง ๑-๖ ซม. ยาว ๘-๒๐ ซม. ปลายเรียวแหลมทั้ง ๒ ด้าน โค้งเป็นรูปเคียวแผ่นใบหนา เรียบ มีเส้นจาง ๆ ตามยาว ๓-๔ เส้น

 ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ออกเป็นช่อเดี่ยวหรือเป็นคู่ตาม ง่ามใบและปลายกิ่ง ยาว ๔-๑๐ ซม. ช่อหนึ่ง ๆ ประกอบด้วยดอกเล็ก ๆ จำนวนมาก ไม่มีก้านดอก กลีบเลี้ยง ๕ กลีบ โคนติดกัน ปลายแยกจากกัน กลีบดอก ๕ กลีบ โคนติดกันปลายแยกเป็น ๕ แฉก โค้งกลับลง เกสรเพศผู้มีจำนวนมากสีเหลือง เมื่อดอกบานจึงทำให้เห็นช่อดอกมีสีเหลือง กลิ่นหอมรังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๑ ช่อง มีออวุลจำนวนมาก


ฝักแบน กว้าง ๑-๑.๓ ซม. บิดม้วนเป็นวงกลม ๑-๓ วง ฝักอ่อนสีเขียวและเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล เมื่อแก่แตกออกทั้ง ๒ ด้าน มี ๕-๑๒ เมล็ด ขนาดเล็ก สีน้ำตาลดำ เป็นมัน

 กระถินณรงค์เป็นพรรณไม้พื้นเมืองของทวีปออสเตรเลียและเกาะนิวกินี นำมาปลูกในประเทศไทยเป็นไม้ประดับและปลูกเป็นสวนป่า ออกดอกเกือบตลอดปี.

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
กระถินณรงค์
ชื่อวิทยาศาสตร์
Acacia auriculaeformis A.Cunn. ex Benth.
ชื่อสกุล
Acacia
คำระบุชนิด
auriculaeformis
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Cunningham, Allan
- Bentham, George
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- Cunningham, Allan (1791-1839)
- Bentham, George (1800-1884)
ผู้เขียนคำอธิบาย
รศ.กัลยา ภราไดย