ชื่ออื่น ๆ

คัดเค้าหนู

คัดเค้าหนามเป็นไม้พุ่ม สูง ๑-๓ ม. เปลือกสีเทาลำต้นและกิ่งมีหนามแหลม ตรงและแข็ง ยาว ๐.๕-๑.๕ ซม. ยอดอ่อนมีขนสั้นหนานุ่มสีน้ำตาล เมื่อแก่เกลี้ยง

 ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปไข่ รูปรี หรือรูปใบหอกกว้าง ๑-๑.๖ ซม. ยาว ๒-๑๑.๕ ซม. ปลายแหลม โคนมนกลมหรือแหลม ขอบเรียบ แผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนังด้านบนและด้านล่างสีเขียวอ่อน มีขนสั้นนุ่มทั้ง ๒ ด้าน เส้นแขนงใบข้างละ ๕-๗ เส้น เห็นชัดทางด้านล่าง ก้านใบยาว ๐.๓-๐.๕ ซม. มีขนสั้นนุ่ม หูใบระหว่างก้านใบรูป ไข่ ยาว ๐.๔-๐.๕ มม. ปลายเรียวแหลมหรือแหลม มีขน

 ช่อดอกแบบช่อกระจุก ออกที่ยอด ช่อตั้งขึ้น ใบประดับมีขนสั้นหนานุ่ม ก้านช่อดอกสั้นมาก ดอกมีกลิ่นหอม ก้านดอกยาว ๑-๒ มม. กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาว ๔-๕ มม. ปลายแยกเป็น ๕ แฉก รูป สามเหลี่ยม ยาว ๒-๕ มม. มีขนสั้นหนานุ่ม กลีบดอกสีขาวโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาวประมาณ ๑.๗ ซม. ปลายแยกเป็น ๕ แฉก รูปไข่ กว้าง ๓-๔ มม. ยาว ๘-๙ มม. ปลายแหลม มีขนสั้นหนานุ่มทางด้านนอก แฉกกลีบบิดเวียนในดอกตูม เกสรเพศผู้ ๕ เกสร ติดอยู่ที่คอหลอดดอกก้านชูอับเรณูสั้นมาก อับเรณูยาว ๔-๕ มม. รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ มี ๒ ช่อง แต่ละช่องมีออวุลจำนวนมาก ก้านยอดเกสรเพศเมียยาวประมาณ ๒.๓ ซม. ยอดเกสรเพศเมียมี ๒ พู รูปรี มีสันตามยาว ยาวประมาณ ๓ มม.

 ผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปทรงกลมเส้นผ่านศูนย์กลาง ๖-๗ มม. มีกลีบเลี้ยงติดทนอยู่ที่ปลาย ผิวมีขนสั้นนุ่ม เมล็ดจำนวนมาก ลักษณะนูนโค้งทางด้านนอก และแบนหรือเว้าเข้าทางด้านใน สีดำผิวขรุขระ

 คัดเค้าหนามมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคตะวันออกเฉียงใต้และภาคใต้ พบตามป่าดิบที่สูงจากระดับนํ้าทะเล ๕๐-๑,๒๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนกุมภาพันธ์ถึงกันยายน ในต่างประเทศพบที่อินเดีย ภูมิภาคอินโดจีน และภูมิภาคมาเลเซีย.