ขี้หนอนพรุเป็นไม้ต้น สูง ๓๐-๔๐ ม. เรือนยอดแผ่เป็นพุ่มกลม ต้นขนาดเล็กมักพบรากค้ำที่โคนต้น ต้นขนาดใหญ่มักมีพูพอน สูงได้ถึง ๑ ม. รอบโคนต้นมีรากหายใจรูปหัวเข่าเล็กเรียงต่อกันเป็นวง เปลือกต้นสีเหลืองอมเทาหรือสีเหลืองแกมน้ำตาลอ่อน แตกเป็นร่องลึกตามยาว

 ใบเดี่ยว เรียงเวียน ออกหนาแน่นที่ปลายกิ่ง รูปรีรูปไข่กลับแกมรูปขอบขนาน หรือรูปขอบขนาน กว้าง ๔.๕-๑๕ ซม. ยาว ๘-๔๐ ซม. ปลายกลมมนหรือหยักเว้าเล็กน้อย โคนแหลมหรือสอบแคบ ขอบเรียบ แผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนัง ด้านบนเกลี้ยง ด้านล่างมักมีขนสีขาว เส้นแขนงใบข้างละ ๑๐-๓๗ เส้น นูนทางด้านล่าง เส้นใบย่อยแบบร่างแห เห็นชัดทางด้านล่าง เมื่อแก่ใบเปลี่ยนเป็นสีส้มหรือสีแดง ก้านใบยาว ๒-๘ ซม. อาจมีปีกแคบ ๆ หรือไม่มี

 ดอกแยกเพศร่วมช่อ ช่อดอกแบบช่อแยกแขนงออกตามซอกใบใกล้ยอด ยาวได้ถึง ๓๕ ซม. ไม่มีก้านดอก ดอกเล็ก สีเขียวนวลหรือสีเหลืองอมเขียว กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็น ๓-๕ แฉก รูปสามเหลี่ยมยาว ๐.๗-๑ มม. ติดทน กลีบดอกมีจำนวนเท่ากับกลีบเลี้ยงรูปไข่กว้างหรือรูปไข่ กว้าง ๑-๑.๕ มม. ยาวประมาณ ๑.๗ มม. เกสรเพศผู้เป็น ๒ เท่าของกลีบดอก ก้านเกสรเพศผู้รูปลิ่มแคบ ยาว ๑-๑.๕ มม. ติดกับอับเรณูที่กึ่งโคนอับเรณูหรือที่ด้านหลัง จานฐานดอกเล็ก กลมและแบนในดอกเพศผู้ เป็นรูปถ้วยสั้นในดอกเพศเมีย รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๗-๘ มม. ผิวเป็นขุย มี ๑ ช่อง มีออวุล ๑ เม็ด มักฝ่อ ก้านยอดเกสรเพศเมียสั้น ยอดเกสรเพศเมียรูปคล้ายจาน

 ผลแบบผลผนังชั้นในแข็ง ทรงรูปไข่ กว้าง ๐.๘-๑.๗ ซม. ยาว ๑-๒ ซม. ผิวเรียบ เมื่อสุกสีดำ เมล็ดมี ๑ เมล็ด

 ขี้หนอนพรุมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคใต้ พบในป่าพรุ ออกดอกเดือนธันวาคมถึงมีนาคมผลแก่หลังจากนั้น ๓ เดือน ในต่างประเทศพบที่ภูมิภาคมาเลเซียและนิวกินี

 ประโยชน์ เนื้อไม้ใช้ในงานก่อสร้างภายในหรือทำเรือขุด.