ชื่ออื่น ๆ

คำแดง (เหนือ); นางฟ้าจำแลง, ปีกนางฟ้า, พลูนางฟ้า (กลาง); หลังแดง, เอ็นเขา (ใต้)

     ดาดตะกั่วเถาเป็นไม้เลื้อย เถามักมีสีแดงหรือ สีแดงอมม่วง มีสันเหลี่ยม ๔-๖ สัน ค่อนข้างเกลี้ยงหรือมี ขน ข้อโป่งพองเล็กน้อย บริเวณข้อตรงข้ามใบมักมีมือพัน เป็นเส้นเรียวยาว ปลายแยกเป็นแฉกแหลมเล็ก ๒ แฉก
     ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน รูปไข่แกมรูปขอบขนาน หรือรูปขอบขนาน กว้าง ๓-๒๑ ซม. ยาว ๕-๒๕ ซม. ปลายแหลม โคนรูปหัวใจหรือตัด มักเบี้ยว ขอบหยักซี่ฟันหรือเป็นคลื่น แผ่นใบบาง ด้านบน สีเขียวเข้ม มักมีลายสีเทาหรือสีเขียวอมเทาเป็นจุดประ หรือแต้ม ด้านล่างสีแดงหรือสีแดงอมม่วง เส้นโคนใบ ๕ เส้น เส้นแขนงใบจากเส้นกลางใบข้างละ ๔-๖ เส้น เส้นใบ มีขนสั้นสีขาว ก้ า นใบสีแดงหรือสีแดงอมม่วง ยาว ๑-๔.๕ ซม. เกลี้ยงหรือมีขน หูใบรูปไข่หรือรูปรีแกมรูปไข่ กว้าง ประมาณ ๓ มม. ยาว ๓-๕ มม. ปลายมน เกลี้ยงหรือมีขน
     ช่อดอกแบบช่อซี่ร่มหรือช่อซี่ร่มแยกแขนง ออก ตามซอกใบหรือตรงข้ามใบ ก้านช่อยาว ๐.๕-๑.๕ ซม. พบ น้อยที่เกือบไร้ก้าน หรือพบน้อยที่ยาวได้ถึง ๔ ซม. มีขน ก้านช่อและก้านดอกสีแดงหรือสีแดงอมม่วง ก้านดอกยาว ๐.๒-๑.๕ มม. ค่อนข้างเกลี้ยง ดอกตูมรูปรีหรือค่อน ข้างกลม กว้าง ๒.๕-๓ มม. กลีบเลี้ยงสีแดง โคนเชื่อมติดกัน เป็นรูปถ้วย ปลายตัดหรือหยักเล็กน้อย กลีบดอก ๔ กลีบ มักร่วงง่าย สีเหลืองอ่อนแกมสีแดงหรือสีเหลืองอ่อน ปลายกลีบสีแดง รูปรี รูปไข่กว้าง หรือรูปรีแกมรูปขอบ ขนาน กว้างประมาณ ๒ มม. ยาว ๒-๒.๕ มม. ปลายกลีบ งองุ้มหรือโค้งเข้าเล็กน้อย เกลี้ยง เกสรเพศผู้ ๔ เกสร ก้านชูอับเรณูเรียวเล็กและสั้น อับเรณูเล็ก รูปรีแกมรูปไข่ จานฐานดอกรูปถ้วย มีขอบหนาและหยักตื้น ๔ หยัก รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๒ ช่อง แต่ละช่องมีออวุล ๒ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียคล้ายกรวยสั้น ยอดเกสรเพศเมีย อาจแยกเป็น ๒ พูเล็ก

     ผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปทรงค่อน ข้างกลมหรือทรงรูปไข่กลับ กว้างประมาณ ๕ มม. ยาว ประมาณ ๖ มม. สุกสีแดงคล้ำหรือสีค่อนข้างดำ เมล็ด รูปทรงรี มี ๑ เมล็ด อาจมีสันเห็นไม่ชัด

     ดาดตะกั่วเถามีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศ ไทยทั่วทุกภาค ที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึงประมาณ ๒,๐๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเกือบตลอดปี ในต่าง ประเทศพบที่อินเดีย เนปาล เมียนมา จีน และภูมิภาค มาเลเซีย
     ประโยชน์ ใช้เป็นไม้ประดับ.