ชื่ออื่น ๆ

เงาะป่า (ตะวันออก); เงาะป่าเทา (ตะวันออกเฉียงใต้); กำลัง (ใต้)

คอแลนชนิดนี้เป็นไม้ต้น สูงได้ถึง ๓๖ ม. เปลือกเรียบ สีแดง กิ่งอ่อนค่อนข้างเกลี้ยง

 ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ เรียงสลับ ก้านใบยาว ๒-๗.๕ ซม. ใบย่อย ๒-๑๐ ใบ เรียงสลับรูปขอบขนานแกมรูปรี กว้าง ๒-๖ ซม. ยาว ๔.๕-๑๖ ซม. ปลายมนถึงเรียวแหลม พบบ้างที่เว้าตื้น โคนแหลมมนกว้าง หรือสอบเรียว ขอบเรียบหรือเป็นคลื่น แผ่นใบแข็งกระด้าง ด้านบนมีขนประปรายตามเส้นกลางใบถึงเกลี้ยง ด้านล่างมีขนสั้นเป็นมันคล้ายไหมประปรายไม่มีตุ่มใบ เส้นแขนงใบข้างละ ๙-๑๒ เส้น ปลายเชื่อมกันใกล้ขอบใบ เส้นใบย่อยแบบร่างแหละเอียด เส้นแขนงใบ และเส้นใบย่อยเห็นชัดทั้ง ๒ ด้าน ก้านใบย่อยยาว ๓-๙ มม. ไม่มีหูใบ

 ดอกแยกเพศต่างต้นหรือร่วมต้น ช่อดอกคล้ายช่อกระจุกแยกแขนง ออกที่ยอดและตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ยาว ๑๐-๑๕ ซม. โดยมากมักไม่ค่อยแยกแขนงมีขนยาวประปรายถึงขนอุย ดอกเล็ก สมมาตรตามรัศมี สีเขียวอ่อนถึงสีขาวหรือสีเหลืองอ่อน กลิ่นหอม กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเด็กน้อย ปลายแยกเป็น ๕ แฉก รูปสามเหลี่ยม ยาว ๑-๒ มม. ด้านในมีขน กลีบดอก ๕ กลีบ

 ผลคล้ายผลแห้งแตก รูปทรงรี กว้างประมาณ ๒.๕ ซม. ยาว ๓-๔ ซม. แตกที่ปลาย ผลเจริญเพียง ๑ พู สุกสีแดง ผิวเป็นหนามทู่ ยาวได้ถึง ๑.๕ ซม. และมีขนสีน้ำตาลทองประปราย เมล็ด ๑ เมล็ด มีเยื่อหุ้มเป็นเนื้อนุ่ม สีขาว กินได้

 คอแลนชนิดนี้มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคตะวันออก ภาคตะวันตกเฉียงใต้ ภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคใต้พบตามป่าดิบ ที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับน้ำทะเลถึงประมาณ ๘๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเกือบตลอดปี ในต่างประเทศพบที่เวียดนาม และคาบสมุทรมลายู.