ไข่ปลาเป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้น สูงได้ถึง ๗ ม. แตกกิ่งต่ำ เปลือกเรียบ สีน้ำตาลอมเทา
ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน กว้าง ๑-๘ ซม. ยาว ๕-๒๕ ซม. ปลายแหลม โคนมนหรือเว้า ขอบจักฟันเลื่อย แผ่นใบด้านบนสีเขียวเข้ม ด้านล่างมีขนนุ่มสีขาว เส้นโคนใบ ๓ เส้นไปจรดเกือบถึงปลายใบ ด้านบนเป็นร่องเห็นเด่นชัด ก้านใบยาว ๐.๕-๒ ซม. หูใบเรียว ยาว ๓-๔ มม. ร่วงง่าย
ดอกแยกเพศต่างต้น ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ช่อย่อยแบบช่อกระจุก ออกตามง่ามใบ ยาว ๑-๓ ซม. ดอกเล็ก สีเขียว เส้นผ่านศูนย์กลาง ๓-๕ มม. ไม่มีกลีบดอก ดอกเพศผู้มีกลีบเลี้ยง ๓-๕ กลีบ เกสรเพศผู้มีจำนวนเท่ากับกลีบเลี้ยง ดอกเพศเมียมีกลีบเลี้ยง ๔ กลีบ รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๑ ช่อง มีออวุล ๑ เม็ด ยอดเกสรเพศเมียสีแดง
ผลแบบผลแห้งเมล็ดล่อน มีกลีบเลี้ยงฉ่ำน้ำหุ้ม ออกรวมกันแน่นเป็นก้อนกลม เมื่อสุกสีส้มถึงสีแดงอมส้ม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๘ มม.
ไข่ปลามีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ขึ้นตามป่าดิบเขา ที่สูงจากระดับน้ำทะเล ๑,๐๐๐-๒,๐๐๐ ม. ในต่างประเทศพบที่มาเลเซีย.