ไก่ฟ้าเป็นไม้เถา มีต่อมเป็นจุดทั่วไป มีหูใบเทียมคล้ายใบ ๑ คู่ ขนาดไม่เท่ากัน รูปไต หูใบอันใหญ่กว้าง ๒-๓ ซม. ยาว ๑.๕-๒.๕ ซม. หูใบอันเล็กกว้าง ๑-๒ ซม. ยาว ๐.๖-๑.๕ ซม.
ใบเดี่ยว เรียงเวียนห่าง รูปไต กว้าง ๗.๕-๑๔.๕ ซม. ยาว ๕-๑๐ ซม. ปลายมนกว้างหรืออาจมีติ่งแหลมใบอ่อนมีขนเล็กน้อย เส้นโคนใบ ๕-๗ เส้น เส้นใบย่อยแบบร่างแห
ดอกเดี่ยว ออกตามง่ามใบ มีลายร่างแหสีแดงเข้มหรือม่วงเข้ม ก้านดอกยาวประมาณ ๖.๕ ซม. กลีบรวมยาว ๑๗.๕-๒๗ ซม. โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นกระเปาะ รูปรีเบี้ยว กว้าง ๓-๔ ซม. ยาว ๔-๗.๕ ซม. ปลายงอคอด ถัดจาก
ผลแบบผลแห้งแตก รูปทรงกระบอก กว้าง ๓-๓.๕ ซม. ยาว ๗-๗.๕ ซม. ก้านผลยาว ๑๐-๑๒ ซม. เมล็ดรูปหัวใจกลับ กว้างและยาว ๓-๔ มม. สีน้ำตาล มีจุดประสีน้ำตาลอ่อน มีปีกสีน้ำตาลอ่อนล้อมรอบเป็นรูปไข่กลับ กว้าง ๕-๘ มม. ยาว ๐.๙-๑.๒ ซม.
ไก่ฟ้าเป็นพรรณไม้ถิ่นเดิมของอเมริกาใต้ นำเข้ามาปลูกเป็นไม้ประดับในประเทศไทยเป็นเวลานานแล้ว.