โกงกางเขาเป็นไม้พุ่มกึ่งไม้ต้น อิงอาศัยอยู่บนต้นไม้หรือขึ้นบนพื้นดิน หรืออาจเป็นไม้พุ่มรอเลื้อย สูง ๓-๑๕ ม. กิ่งก้านมีข้อ
ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม มีรูปร่างหลายแบบ ตั้งแต่รูปไข่รูปไข่กลับ ถึงรูปขอบขนาน หรือรูปใบหอกแคบ กว้าง ๒-๙ ซม. ยาว ๔-๓๕ ซม. โคนสอบมนหรือค่อนข้างเป็นรูปหัวใจปลายมนแล้วค่อยแหลมเป็นติ่งสั้น ขอบเรียบ ใบค่อนข้างหนาเป็นมัน เมื่อแห้งสีน้ำตาลแกมสีเขียวมะกอก ด้านล่างสีเข้มกว่าด้านบน เส้นกลางใบเห็นชัดทางด้านล่าง เส้นแขนงใบข้างละ ๔-๘ เส้น เห็นไม่ชัดทั้ง ๒ ด้าน ก้านใบยาว ๐.๕-๓.๕ ซม.
ช่อดอกออกใกล้ปลายยอด ก้านดอกยาว ๐.๒-๓.๕ ซม. มีใบประดับ ๒ ใบ ขนาดเล็กหรือยาวถึง ๒ ซม. อยู่ใต้กลีบเลี้ยงบริเวณกึ่งกลางก้านช่อดอก กลีบเลี้ยงยาว ๑-๒.๕ ซม. โคนติดกันกว่าครึ่งหนึ่งเป็นรูประฆัง ปลายจักลึก
ผลรูปไข่ รูปรี หรือค่อนข้างกลม ยาว ๓-๕ ซม. มีจะงอยยาว สีเขียวขุ่น ๆ กลีบเลี้ยงโอบหุ้มผล
โกงกางเขามีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทั่วทุกภาค พบตามป่าดิบชื้น ป่าดิบแล้ง และป่าดิบเขา ในต่างประเทศพบที่จีนตอนใต้ หมู่เกาะไต้หวันตอนใต้ อินเดีย ศรีลังกา พม่า ภูมิภาคอินโดจีน และภูมิภาคมาเลเซีย.