ไข่แลนเป็นไม้เถาเนื้อแข็ง เมื่อยังอ่อนมีขนสั้นนุ่ม แก่แล้วเกลี้ยง มีช่องอากาศทั่วไป
ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปรี กว้าง ๓-๔.๕ ซม. ยาว ๖-๙.๕ ซม. ปลายเว้าตื้น มีติ่งหนาม โคนมนหรือแหลม แผ่นใบบางหรือค่อนข้างหนา เส้นแขนงใบข้างละ ๙-๑๐ เส้น ก้านใบยาว ๑-๑.๕ ซม.
ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ออกตามปลายยอด ใบประดับเล็กเรียว ยาวประมาณ ๖ มม. มีขนยาวนุ่ม ดอกสีขาวอมเขียว กลีบรวม ๖ กลีบ รูปไข่ กว้างประมาณ ๓ มม. ยาวประมาณ ๔ มม. มีขนยาวนุ่มทั้ง ๒ ด้าน เกสรเพศผู้มีจำนวนมาก ก้านชูอับเรณูยาว ๔-๕ มม. มีขนสั้นนุ่ม อับเรณูรูปสามเหลี่ยมแกมรูปไข่ รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปไข่ ยาวประมาณ ๑ มม. มี ๓ ช่อง แต่ละช่องมีออวุล ๕-๘ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียสั้นมาก ยอดเกสรเพศเมียมี ๓ แฉก
ผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปไข่ กว้างประมาณ ๓ ซม. ยาวประมาณ ๔.๕ ซม. สีเขียวแกมเทา เปลือกไม่เรียบ ก้านผลยาว ๓-๕ มม.
ไข่แลนมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ขึ้นตามริมน้ำ ออกดอกเดือนธันวาคมถึงมีนาคม เป็นผลเดือนธันวาคม ในต่างประเทศพบที่พม่าและภูมิภาคอินโดจีน.