เขืองหลวงเป็นไม้ต้นพวกปาล์ม สูงถึง ๓๐ ม. ลำต้นเดี่ยวไม่แตกกอ เรือนยอดเดี่ยวไม่แตกกิ่ง คล้ายรูปทรงกระบอก
ใบประกอบแบบขนนกสองชั้น เรียงเวียน กาบใบยาว ๑.๕-๒ ม. มีขุยสีเทาถึงสีน้ำตาลอ่อนคลุม ขอบกาบมีเส้นใยสีดำ ก้านใบยาว ๑๐-๕๐ ซม. แกนกลางยาว ๓-๕ ม. แกนกลางย่อยยาว ๑-๓ ม. มี ๑๕-๒๗ คู่ มีใบย่อยตั้งแต่ ๑๒-๒๗ คู่ แผ่นใบย่อยรูปคล้ายสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด กว้าง ๓-๗ ซม. ยาว ๒๐-๓๐ ซม. ปลายหยักไม่สม่ำเสมอ คล้ายรอยกัดแทะ
ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ช่อย่อยแบบช่อเชิงลด ออกที่ปลายยอด ออกดอกเมื่อต้นโตเต็มที่ เริ่มแรกออกดอกที่ปลายยอดก่อน ต่อมาจึงค่อยทยอยออกที่ง่ามใบลดลงมาเรื่อย ๆ จนต้นโทรมและตายไป ก้านช่อดอกยาว ๑-๑.๕ ม. มีกาบหุ้มช่อดอกรูปเรือ ๔-๕ กาบ ยาว ๓๐-๕๐ ซม. แกนกลางช่อยาว ๑-๓ ม. แกนช่อย่อยมี ๘๐-๑๗๐ อัน ยาว ๑-๒ ม. ดอกแยกเพศร่วมช่อ สีเหลืองแกมเขียว ออกเป็นกระจุก กระจุกละ ๓ ดอก ดอกเพศเมีย ๑ ดอก ดอกเพศผู้อยู่ด้านข้าง ๒ ดอก ดอกเพศผู้เมื่อเริ่มบานรูปขอบขนาน ยาวประมาณ ๒ ซม. กลีบเลี้ยงรูปไต ๓ กลีบ ขอบกลีบเกยซ้อนกัน ยาวประมาณ ๕ มม. กลีบดอกรูปขอบขนาน ขอบกลีบจรดกัน ยาวประมาณ ๒ ซม. เกสรเพศผู้ ๙๕–๑๑๕ อัน ดอกเพศเมียค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑ ซม. กลีบเลี้ยงรูปไต ๓ กลีบ ขอบกลีบเกยกัน ยาวประมาณ ๓ มม. กลีบดอกยาวประมาณ ๑ ซม. โคนเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วย ปลายแยก ๓ แฉก รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ ค่อนข้างกลม มี ๑-๓ ช่อง ออวุล ๑-๓ เม็ด
ผลแบบผนังผลชั้นในแข็ง รูปกลมรี กว้าง ๑.๕-๒ ซม. ยาว ๒-๒.๕ ซม. เมื่อสุกสีแดงคล้ำ เมล็ด ๑ เมล็ด ค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๑-๑.๕ ซม.
เขืองหลวงมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทั่วทุกภาค ตามป่าดิบ ที่สูงจากระดับน้ำทะเล ๒๐๐-๑,๕๐๐ ม. ในต่างประเทศพบที่จีนตอนใต้ พม่า ลาว เวียดนาม มาเลเซีย และอินโดนีเซีย
ประโยชน์ ปลูกเป็นไม้ประดับ รากใช้ปรุงเป็นยาขับปัสสาวะ และยาอายุวัฒนะ ยอดอ่อนรับประทานได้.