ชื่ออื่น ๆ

คายค่าว (อุบลราชธานี)

เงาะพวงผลกลมเป็นไม้เถาเนื้อแข็ง กิ่งอ่อนมีขนรูปดาวสีน้ำตาลหนาแน่น กิ่งแก่ค่อนข้างเกลี้ยง เลื้อยพาดต้นอื่นไปได้ไกล ๑๐-๒๐ ม. เปลือกลำต้นสีดำ แตกเป็นร่อง มีช่องอากาศมาก

 ใบเดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียว รูปขอบขนานกว้าง ๔-๗ ซม. ยาว ๑๒-๑๘ ซม. ปลายเรียวแหลมโคนมนกลม หยักเว้า และเบี้ยวเล็กน้อย ขอบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบอ่อนมีขนรูปดาวและขนหยาบแข็งสีน้ำตาลแดงหนาแน่น โดยเฉพาะตามขอบใบและเส้นกลางใบ เส้นแขนงใบข้างละ ๑๒-๑๕ เส้น ก้านใบยาวประมาณ ๕ มม.

 ดอกเดี่ยวหรือเป็นช่อกระจุก ๒ ดอก ออกตรงข้ามใบ ก้านช่อดอกยาวประมาณ ๓ มม. ก้านดอกยาว ๑-๑.๕ ซม. มีใบประดับ ๒ ใบ รูปค่อนข้างกลม ขนาดประมาณ ๘ มม. กลีบเลี้ยง ๓ กลีบ สีเขียว กว้างและ ยาวประมาณ ๑ ซม. ด้านนอกมีขนหนาแน่น กลีบดอก ๖ กลีบ สีชมพูอมแดง มีขนาดใกล้เคียงกัน เรียงเป็น ๒ ชั้น รูปขอบขนาน กว้างประมาณ ๑.๒ ซม. ยาวประมาณ ๑.๕ ซม. มีขนหนาแน่นทั้ง ๒ ด้าน เมื่อดอกบานมีเส้นผ่านศูนย์กลาง ๒.๕-๓ ซม. เกสรเพศผู้มีจำนวนมากชั้นนอกเป็นหมัน ชั้นในสมบูรณ์ อับเรณูมี ๔ พู รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มีจำนวนมาก แต่ละรังไข่มี ๑ ช่อง มีออวุลหลายเม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียสั้นมาก ยอดเกสรเพศเมียรูปถ้วย ยาวประมาณ ๑ มม. สีน้ำตาลดำ

 ผลแบบผลกลุ่ม มีก้านช่อผลยาวประมาณ ๑ ซม. มีผลย่อย ๑๐-๓๐ ผล ก้านผลย่อยยาว ๒-๓ ซม. แต่ละผลรูปทรงกลมหรือทรงรี กว้างประมาณ ๒ ซม. ยาว ๒-๓ ซม. ผิวผลมีขนแข็งคล้ายขนเงาะ ยาว ๐.๕-๑ ซม. ผลอ่อนสีเขียว ผลสุกสีส้มปนแดง แต่ละผลมี ๔-๘ เมล็ด เรียง ๒ แถว เมล็ดรูปทรงรี แบน กว้างประมาณ ๘ มม. ยาวประมาณ ๑.๕ ซม.

 เงาะพวงผลกลมมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออก และภาคตะวันออกเฉียงใต้ พบขึ้นในป่าดิบแล้ง ที่สูงจากระดับทะเล ๒๐๐-๓๕๐ ม. ออกดอกเดือนมีนาคมถึงเมษายน เป็นผลเดือนกรกฎาคมถึงสิงหาคมในต่างประเทศพบที่ภูมิภาคอินโดจีน

 ประโยชน์ ผลรับประทานได้ มีรสเปรี้ยวอมหวาน.