ก้ามปูเล็ก

Monomeria longipes (Rchb.f.) Garay, K.Hammer & Siegerist

กล้วยไม้อิงอาศัย เจริญทางด้านข้าง เหง้าเป็นเส้นกลมยาว มีหัวเทียมรูปไข่ เรียงเป็นระยะห่าง ๕-๗ ซม. ใบออกที่ยอด มีเพียง ๑ ใบ รูปขอบขนาน โคนสอบเรียว ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกจากโคนหัว ดอกสีเหลือง

ก้ามปูเล็กเป็นกล้วยไม้อิงอาศัย เจริญทางด้านข้าง เหง้าเป็นเส้นกลมแข็ง เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๒ มม. มีรากเป็นกระจุกเป็นระยะตามตำแหน่งที่มีหัว หัวเทียมรูปไข่ มี ๑ ปล้อง สูงประมาณ ๒ ซม. เส้นผ่านศูนย์กลาง ๑.๒-๑.๕ ซม. ผิวเรียบหรือมีร่องตามยาวในสภาวะแห้งแล้ง ระยะห่างระหว่างหัว ๕-๗ ซม.

 ใบออกที่ยอด ๑ ใบ รูปขอบขนาน กว้าง ๑.๕-๒ ซม. ยาว ๑๒-๑๕ ซม. ปลายมน โคนสอบเรียวยาวคล้ายก้านสั้น ๆ แผ่นใบหนาและเหนียวคล้ายหนัง

 ช่อดอกแบบช่อกระจะ เป็นช่อโปร่งและมีดอกเกือบตลอดช่อ ออกจากโคนหัวเทียม มักอยู่ในแนวตั้ง ยาว ๑๔-๑๗ ซม. ดอกสีเหลืองอ่อน ขนาดประมาณ ๑.๒ ซม. กลีบเลี้ยงอันบนคล้ายเรือ รูปรี ยาว ๖-๗ มม. ปลายมน กลีบเลี้ยงด้านข้างรูปขอบขนาน กว้าง ๓-๔ มม. ยาวประมาณ ๑ ซม. ปลายมนขอบม้วนลง โคนติดใกล้ปลายคางเส้าเกสร กลีบดอกด้านข้างรูปสามเหลี่ยม ฐานเบี้ยว สูงประมาณ ๑ มม. เป็นแผ่นยาวขอบเรียบ ติดทาบไปตามคางเส้าเกสร กลีบปากอยู่ทางด้านล่างรูปลิ้น ยาว ๖-๗ มม. ช่วงปลายมีขนละเอียดปกคลุม ช่วงโคนผิวขรุขระ โคนกลีบติดที่ปลายคางเส้าเกสรแบบบานพับเส้าเกสรสูงประมาณ ๕ มม. โคนยืดเป็นคางยาวใกล้เคียงกันฝาปิดกลุ่มเรณูสีนวล กลุ่มเรณูมี ๒ กลุ่ม รูปรี มีก้านและแป้นเหนียว รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ มี ๑ ช่อง มีออวุลจำนวนมากยอดเกสรเพศเมียเป็นแอ่งทางด้านหน้าของเส้าเกสร ก้านดอกรวมรังไข่ยาว ๒-๒.๕ ซม. เรียงตัวในแนวเกือบตั้งฉากกับแกนกลาง

 ก้ามปูเล็กมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือ ขึ้นตามป่าดิบเขาที่สูงจากระดับน้ำทะเล ๑,๐๐๐ ม. ขึ้นไป ในต่างประเทศพบที่พม่า.

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
ก้ามปูเล็ก
ชื่อวิทยาศาสตร์
Monomeria longipes (Rchb.f.) Garay, K.Hammer & Siegerist
ชื่อสกุล
Monomeria
คำระบุชนิด
longipes
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Reichenbach, Heinrich Gustav
- Garay, Leslie Andrew
- Hammer, K.
- Siegerist, E.S.
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- Reichenbach, Heinrich Gustav (1824-1889)
- Garay, Leslie Andrew (1924- )
- Hammer, K. (1944- )
- Siegerist, E.S. (1925- )
ผู้เขียนคำอธิบาย
รศ. ดร.อบฉันท์ ไทยทอง