ชื่ออื่น ๆ

กินจำไฉ่, กิมฉอย (จีน-กรุงเทพฯ)

     ดอกไม้จีนเป็นไม้ล้มลุกหลายปี สูง ๗๐-๘๐ ซม. ขึ้นเป็นกอ มีเหง้าสั้น รากค่อนข้างอวบมีเนื้อหรือลักษณะ คล้ายเชือก อาจพบส่วนที่ป่องพองออกคล้ายหัว
     ใบเดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียว ออกเป็นกระจุก ที่โคนต้น รูปแถบ กว้าง ๐.๓-๑.๒ ซม. ยาว ๒๐-๙๐ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนเป็นกาบซ้อนเหลื่อมกัน ขอบเรียบ เส้นใบขนานกัน
     ช่อดอกแบบช่องวงแถวคู่ ออกที่ยอด แตกแขนง ก้านช่อดอกโดด ยาว ๒๐-๙๐ ซม. หรือยาวกว่าเล็กน้อย มีดอก ๒-๑๒ ดอก ทยอยบาน ก้านดอกยาว ๑-๒ ซม. ใบประดับรูปใบหอก กว้าง ๕-๗ มม. ยาว ๒ ซม. พบน้อย ที่ยาว ๘ ซม. ดอกขนาดใหญ่ สีเหลืองสดถึงสีส้มแดง แตกต่างตามพันธุ์ เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑๐ ซม. มีกลิ่นหอม ดอกเริ่มบานตอนบ่ายและบานอยู่นาน ๑-๓ วัน ส่วนปลายของดอกตูมสีม่วงดำหรือสีเขียว วงกลีบรวมยาว ๖-๑๒ ซม. โคนเชื่อมติดกันเป็นรูปกรวย ยาว ๑.๕-๒.๕ ซม. ปลายแยกเป็น ๖ แฉก กางออก เรียงสลับ เป็น ๒ วง วงละ ๓ แฉก แต่ละแฉกรูปรีแกมรูปไข่ถึงรูป ขอบขนาน กว้าง ๑.๓-๒ ซม. ยาว ๕-๙ ซม. แฉกวงใน กว้างกว่าแฉกวงนอกเล็กน้อย เกสรเพศผู้ ๖ เกสร ติดอยู่ ที่หลอดกลีบรวม ก้านชูอับเรณูเรียว ยาวประมาณ ๕ ซม. เกลี้ยง อับเรณูสีเหลือง ยาวประมาณ ๑ ซม. ติดด้านหลัง รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปทรงรี มี ๓ สัน มี ๓ ช่อง แต่ละช่องมีออวุลหลายเม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียเรียว ยาว ตั้งตรง ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่มเห็นไม่ชัด

     ผลแบบผลแห้งแตกกลางพู รูปทรงรี กว้าง ประมาณ ๑.๒ ซม. ยาว ๒-๔ ซม. มีสันมน ๓ สัน เมล็ด สีดำ ทรงรูปไข่ เป็นมันวาว กว้างประมาณ ๓ มม. ยาว ๕-๖ มม. มีจำนวนมาก เรียงเป็น ๒ แถวในแต่ละพู
     ดอกไม้จีนเป็นพรรณไม้ต่างประเทศ มีพันธุ์ปลูก หลายพันธุ์ ดอกมีหลายเฉดสี ตั้งแต่สีเหลืองถึงสีส้ม และ สีแดง กลางดอกสีเหลือง นำเข้ามาปลูกในประเทศไทย และแพร่กระจายไปในธรรมชาติในบริเวณพื้นที่ใกล้กับ หมู่บ้านหรือเขตชุมชน ที่สูงจากระดับทะเล ๑๐๐- ๒,๐๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนมิถุนายนถึงตุลาคม ในต่างประเทศพบทางตอนใต้ของทวีปยุโรปไปจนถึงรัสเซีย และจีนถึงญี่ปุ่น

     ประโยชน์ ปลูกเป็นไม้ประดับ ดอกใช้ผสมใน ตำรับยาจีน ดอกตูมใช้เป็นอาหาร.