ชบาแคระเป็นไม้พุ่ม สูงประมาณ ๑ ม. มีขนรูปดาวทั่วไป
ใบเดี่ยว ดกทึบ เรียงเวียน รูปไข่หรือเป็นแฉกตื้น ๓ แฉก กว้าง ๓-๕ ซม. ยาว ๕-๑๑ ซม. ปลายแหลมโคนเว้าตื้นเป็นรูปหัวใจ ขอบจักห่าง ๆ แผ่นใบด้านบนสาก ด้านล่างมีขนนุ่ม เส้นโคนใบ ๓-๕ เส้น เส้นแขนงใบข้างละ ๒-๓ เส้น ก้านใบยาว ๑-๕ ซม. มีขนละเอียดหูใบรูปเส้นด้าย ยาว ๓-๔ มม. ร่วงง่าย
ดอกเดี่ยว ออกตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ดอกตั้งขึ้น ก้านดอกยาว ๐.๓-๑.๕ ซม. มีขน ริ้วประดับรูปใบหอกถึงรูปช้อน มี ๕-๑๐ ริ้ว โคนติดกันเล็กน้อยกลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็น ๕ แฉก รูปคล้ายสามเหลี่ยม กลีบดอก ๕ กลีบ สีแดงรูปไข่กลับ ยาว ๒-๓ ซม. เรียงเวียนและบิดเล็กน้อยเมื่อบานกลีบดอกเผยออกเพียงเล็กน้อย เกสรเพศผู้มีจำนวนมาก ก้านชูอับเรณูเชื่อมติดกันเป็นหลอด
ผลแบบผลแห้งแยกมีเนื้อหุ้ม เมื่ออ่อนสีขาวสุกสีแดงอมส้ม รูปทรงกลม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑ ซม. มีกลีบเลี้ยงติดทน ผลแก่จัดแห้งและแยกเป็น ๕ เสี้ยว เสี้ยวผลไม่แตก แต่ละเสี้ยวมักมี ๓-๔ เมล็ด เมล็ดรูปคล้ายไต
ชบาแคระเป็นพรรณไม้ต่างประเทศ มีถิ่นกำเนิดแถบอเมริกาใต้ นำเข้ามาปลูกเป็นไม้ประดับ ขึ้นได้ดีในดินแทบทุกชนิด ชอบแดดจัด ออกดอกตลอดปี.