ซาหมันเป็นไม้ต้น สูง ๕-๑๐ ม. กิ่งมีขนสั้นนุ่มสีน้ำตาลหนาแน่น

 ใบเดี่ยว เรียงเวียน อาจพบบ้างที่เรียงเยื้องเกือบตรงข้าม รูปไข่ รูปรี หรือรูปไข่กลับ กว้าง ๒-๕.๕ ซม. ยาว ๓.๕-๗ ซม. ปลายแหลมหรือมน โคนตัด รูปลิ่มหรือมนกลม ขอบจักฟันเลื่อยหรือหยักซี่ฟัน มักเป็นคลื่น แผ่นใบค่อนข้างหนา ด้านบนมีผิวหยาบและมีขนประปราย ด้านล่างมีขนสีน้ำตาล เส้นกลางใบเห็นเด่นชัด เส้นแขนงใบข้างละ ๕-๗ เส้น ปลายเส้นโค้งจดขอบใบ ก้านใบยาว ๐.๕-๒ ซม. มีขนสั้นนุ่มสีน้ำตาลหนาแน่น

 ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนง ออกตามยอดหรือตามปลายกิ่ง ช่อกว้างและยาว ๑-๓.๕ ซม. มีขนสั้นนุ่มสีน้ำตาลหนาแน่น ดอกสีขาว สีนวล หรือสีเหลืองอ่อน มีกลิ่นหอม โดยทั่วไปเป็นดอกสมบูรณ์เพศ อาจพบบ้างที่เป็นดอกแยกเพศ ก้านดอกสั้นมากกลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาว ๔-๗ มม. ปลายหยักเล็ก ๆ ๓-๔ หยัก ยาวได้ถึง ๑.๗ มม. มีขนสั้นนุ่มสีน้ำตาลหนาแน่น กลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาว ๒.๕-๗ มม. ปลายแยกเป็น ๕ แฉก อาจพบบ้างที่มี ๔ แฉก แฉกรูปขอบขนานหรือรูปแถบ กว้าง ๐.๘-๒ มม. ยาว ๒.๓-๕ มม. เกสรเพศผู้ ๕ เกสร อาจพบบ้างที่มี ๔ เกสร ก้านชูอับเรณู ยาว ๔-๙ มม. สีขาว อับเรณูรูปขอบขนานหรือรูปรี ยาว ๐.๕-๑.๖ มม. โผล่พ้นหลอดกลีบดอก รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปทรงค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๐.๓-๐.๘ มม. มี ๑ ช่อง ออวุล ๔ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียยาว ๓-๖ มม. ปลายแยกลึกเป็น ๔ แฉก ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่มเล็ก ในดอกเพศผู้มักพบเกสรเพศเมียที่เป็นหมัน และในดอกเพศเมีย มักพบเกสรเพศผู้ที่เป็นหมัน

 ผลแบบผลผนังชั้นในแข็ง ทรงรูปไข่ กว้างได้ถึง ๑ ซม. ยาวได้ถึง ๑.๕ ซม. อาจพบบ้างที่ยาว ๒ ซม. สุกสีเหลืองหรือสีส้ม มีกลีบเลี้ยงติดทน เมล็ดรูปคล้ายผล กว้าง ๕-๘ มม. ยาว ๐.๙-๑.๒ ซม. มี ๑ เมล็ด

 ซาหมันมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคกลาง พบขึ้นในที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึงประมาณ ๕๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเกือบตลอดปีในต่างประเทศพบที่แอฟริกา อินเดีย ศรีลังกา เมียนมาและอินโดนีเซีย

 ประโยชน์ ผลสุกมีรสหวานกินได้ ในแอฟริกาใช้ใบเป็นยาสมุนไพร.