ชงโคไฟเป็นไม้พุ่มหรือไม้พุ่มรอเลื้อย กิ่งอ่อนมีขนสั้นนุ่ม

 ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปไข่หรือรูปเกือบกลมกว้าง ๔-๑๓ ซม. ยาว ๖-๑๓ ซม. ปลายแยกเป็น ๒ แฉก หยักลึกประมาณหนึ่งในสามของความยาวแผ่นใบ ส่วนเว้ากว้าง ปลายแฉกกลม โคนรูปหัวใจหรือเว้าเล็กน้อย ขอบเรียบ แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ ด้านบนมีขนสั้นสีเขียวแกมเทา ด้านล่างมีขนสั้นนุ่มและมีต่อมสีน้ำตาลแดง เส้นโคนใบ ๑๑-๑๕ เส้น ด้านบนเป็นร่อง ด้านล่างนูน เส้นใบย่อยคล้ายขั้นบันได ก้านใบยาว ๓-๔.๕ ซม. มีขนสั้นนุ่ม หูใบขนาดเล็ก ร่วงง่าย

 ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามซอกใบและปลายกิ่ง ยาวได้ถึง ๑๐ ซม. ก้านและแกนช่อมีขนสีเทาคล้ายกำมะหยี่ ก้านดอกยาว ๑-๑.๕ ซม. ใบประดับและใบประดับย่อยรูปสามเหลี่ยม ยาว ๓-๕ มม. ดอกตูมรูปคล้ายทรงกระบอก ยาว ๓-๕ ซม. ปลายเรียวแหลม มีสันตามยาว ๕ สัน มีขนคล้ายกำมะหยี่และมีต่อมสีน้ำตาลอ่อน ฐานดอกเป็นหลอดยาว กลีบเลี้ยง ๕ กลีบ รูปแถบหรือรูปขอบขนานกว้าง ๔-๙ มม. ยาว ๓-๕ ซม. กลีบโค้งพับลง ปลายแหลม บางกลีบโคนเชื่อมติดกัน เมื่อดอกบานจะปริออกเป็น ๒-๕ แฉก กลีบดอก ๕ กลีบ สีแดงแกมส้มขอบกลีบสีเหลือง รูปใบหอก กว้าง ๐.๔-๑.๕ ซม. ยาว ๔-๖ ซม. โคนกลีบสอบเรียวคล้ายก้าน ยาวกว่าแผ่นกลีบ ด้านนอกมีขน กลีบในสุดรูปช้อน มีขนาดใหญ่และมีแต้มสีเหลืองตรงกลาง เกสรเพศผู้ ๕ เกสร ที่สมบูรณ์ ๓ เกสร ก้านชูอับเรณูยาว ๓-๔.๕ ซม. เกลี้ยง อับเรณูรูปแถบ ยาว ๑-๑.๒ ซม. เกสรเพศผู้ที่เป็นหมัน ๒ เกสร มีขนาดเล็ก รูปลิ่มแคบ ก้านรังไข่ยาว ๑-๒ ซม. รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปทรงรีแกมรูปขอบขนาน ยาว ๑-๑.๕ ซม. มีขนสั้นนุ่มสีเทาแนบชิดมี ๑ ช่อง ออวุล ๔-๖ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียยาวใกล้เคียงกับก้านรังไข่และมีขนสั้นนุ่มสีเทาแนบชิด ยอดเกสรเพศเมียเห็นไม่ชัด

 ผลแบบผลแห้งแตกสองแนว รูปแถบ แบนปลายกว้างและเรียวแหลมเป็นจะงอย รอยเชื่อมด้านหลังหนานูน มีขนคล้ายกำมะหยี่และมีต่อมสีน้ำตาล เมล็ดแบน รูปทรงค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๑-๑.๕ ซม. มี ๔-๖ เมล็ด

 ชงโคไฟมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคใต้ พบขึ้นตามป่าดิบชื้น ที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึงประมาณ ๒๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนตุลาคมถึงเมษายน ในต่างประเทศพบที่มาเลเซีย.