ชื่ออื่น ๆ

ไผ่ซางดำ (ทั่วไป)

ซางเป็นไม้ล้มลุกหลายปีพวกไผ่ ขึ้นเป็นกอแน่น สูง ๗-๑๕ ม. เหง้าเจริญทางด้านข้างแบบเหง้ากอ ลำตรง ปลายโค้งออก รูปทรงกระบอก เส้นผ่านศูนย์กลาง ๓-๗ ซม. ปล้องยาว ๒๕-๔๕ ซม. มีเนื้อแข็งและหนา พบบ่อยที่ตัน ลำอ่อนมีนวลสีขาว ลำแก่สีเขียวเข้มหรือสีเขียวอมเทา ปล้องล่างเกลี้ยงข้อป่องเล็กน้อย ข้อล่าง ๆ มักมีรากอากาศ แตกกิ่งแขนงเกือบตลอดลำ แต่ละข้อมีหลายกิ่ง โดยทั่วไปกิ่งกลางเด่น ๑ กิ่ง และกิ่งรองเด่น ๒ กิ่ง ที่เหลือมีขนาดไล่เลี่ยกัน บางครั้งมีรากอากาศที่กิ่ง กาบหุ้มสีเขียวอมเหลือง กว้าง ๑๓-๑๘ ซม. ยาว ๑๐-๓๐ ซม. ปลายตัดหรือเว้าเล็กน้อย มีขนตั้งตรงสีน้ำตาลทองถึงสีน้ำตาลเข้มโดยเฉพาะด้านล่างของกาบ หรือเกือบเกลี้ยง ใบยอดกาบตั้งขึ้นถึงกางออก รูปสามเหลี่ยมถึงรูปใบหอก กว้าง ๓.๕-๕ ซม. ยาว ๓-๕ ซม. โคนด้านในมีขนประปราย ติ่งกาบไม่พัฒนาหรือปรากฏเป็นเพียงพูเล็ก ๆ ไม่เด่นชัด ขอบมีขนแข็งหรือเกลี้ยง ลิ้นกาบเป็นแถบ ยาว ๑-๒ มม. ขอบจักไม่เป็นระเบียบหรือเกือบเรียบ มีกาบหุ้มลำเกือบตลอดต้น ติดค่อนข้างทนโดยเฉพาะกาบที่ข้อล่าง ๆ ของลำ

 ใบเดี่ยว พบเฉพาะที่กิ่ง เรียงสลับ มี ๓-๑๐ ใบ ต่อกิ่ง รูปขอบขนานแกมรูปรี รูปใบหอก หรือรูปแถบกว้าง ๐.๕-๓ ซม. ยาว ๔-๒๐ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนมนถึงรูปลิ่ม แผ่นใบมีขนทั้ง ๒ ด้าน โดยเฉพาะทางด้านล่าง ก้านใบเทียมยาว ๒-๔ มม. กาบใบหุ้ม ปล้องยาว ๒.๕-๘ ซม. ปลายมักหยักเป็นไหล่แคบ ๆ และมีขนแข็งที่ขอบ ขนยาว ๑-๕ มม. ไม่มีติ่งใบ ลิ้นใบเป็นแถบ ยาว ๐.๕-๐.๗ มม. ขอบจักไม่เป็นระเบียบหรือเกือบเรียบ

 ช่อดอกแบบช่อแยกแขนงเชิงประกอบ ออกตามปลายยอดหรือตามกิ่งที่ไม่มีใบ ช่อแขนงออก

เป็นช่อกระจุก เส้นผ่านศูนย์กลาง ๑.๕-๔ ซม.ประกอบด้วยช่อดอกย่อยจำนวนมาก ช่อดอกย่อยแบบช่อดอกย่อยเทียม สีเขียวอมเหลือง กว้าง ๒-๔.๕ มม. ยาว ๐.๕-๑.๗ ซม. มีกาบช่อย่อย ๑-๒ กาบ ยาว ๓-๘.๕ มม. มีเส้นตามยาว ๕-๑๕ เส้น ดอกย่อยมีทั้งดอกสมบูรณ์เพศ ๒-๓ ดอก และดอกที่เป็นหมันซึ่งมีขนาดเล็กกว่า ดอกสมบูรณ์เพศมีกาบล่างเนื้อบางคล้ายกระดาษ ยาว ๐.๕-๑.๕ ซม. ปลายแหลมเป็นติ่ง ยาวได้ถึง ๓.๕ มม. ด้านนอกมีขนหรือเกือบเกลี้ยง มีเส้นตามยาว ๑๑-๑๙ เส้น กาบบนเนื้อบางคล้ายกระดาษ กว้าง ๑.๓-๑.๕ มม. ยาว ๐.๔-๑ ซม. ขอบพับเป็นสันทั้ง ๒ ข้าง มีขนยาวที่สันและขอบ ระหว่างสันทั้ง ๒ ข้างมีเส้นตามยาว ๒-๖ เส้น ปลายกาบแยกเป็นแฉกสั้น ๒ แฉก มีขนทางด้านนอก ไม่มีกลีบเกล็ดหรือบางครั้งอาจพบ ๑-๒ กลีบ เป็นเยื่อบางใส เกสรเพศผู้ ๖ เกสร อับเรณูสีเหลือง ยาว ๓-๖ มม. ปลายอับเรณูเป็นติ่งหนาม รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปลูกข่าง มี ๑ ช่อง ออวุล ๑ เม็ด ปลายมีขน ก้านยอดเกสรเพศเมียเรียวเล็ก ยอดเกสรเพศเมียมีขนยาวนุ่มเป็นพู่คล้ายขนนก

 ผลแบบผลแห้งเมล็ดติด ทรงรูปไข่หรือค่อนข้างกลม ขนาด ๖-๘ มม. มีขนที่ปลาย

 ซางมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือและภาคตะวันตก พบตามป่าผสมผลัดใบที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึงประมาณ ๑,๒๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลได้เพียงครั้งเดียวแล้วตาย ในต่างประเทศพบในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

 ประโยชน์ ลำใช้ทำเครื่องเรือน เนื่องจากลำค่อนข้างตรงไม่คดงอและมีขนาดไม่ใหญ่มาก ลำที่ตันมีความคงทน หน่อกินได้.