โคลงเคลงตัวผู้ชนิดนี้เป็นไม้ล้มลุกปีเดียว ลำต้นตั้งตรง สูงได้ถึง ๓๐ ซม. เกลี้ยง กิ่งเป็นสี่เหลี่ยม
ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปใบหอกแคบหรือรูปขอบขนาน กว้าง ๐.๓-๑ ซม. ยาว ๐.๕-๒ ซม. ปลายแหลมหรือมนโคนมนกลม ขอบเรียบ แผ่นใบมีขนทั้ง ๖ ด้าน เส้นแขนงใบข้างละ ๑-๒(-๓) เส้น ก้านใบสั้นมาก
ช่อดอกแบบช่อกระจุก มี ๒-๓ ดอกหรือเป็นดอกเดี่ยวออกตามซอกใบ ฐานดอกรูปถ้วย ยาว ๓-๔ มม. ภายนอกมีขนยาวนุ่มประปราย กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมกันกับฐานดอก ปลายเป็นจัก ๔ จัก ยาวไม่เกิน ๑ มม. กลีบดอกสีม่วง มี ๔ กลีบ รูปไข่กลับ กว้าง ๔-๕ มม. ยาว ๕-๖ มม. เกสรเพศผู้ ๘ เกสร ยาวประมาณ ๔ มม. อับเรณูสีม่วง รูปขอบขนานตรง ยาว ๑.๕-๒ มม.ไม่มีจะงอยที่ปลาย รังไข่อยู่ใต้วงกลีบและสั้นกว่าขอบฐานดอกผิวมีขนบาง มี ๔(-๕) ช่อง แต่ละช่องมีออวุลจำนวนมากก้านยอดเกสรเพศเมียสีม่วงอ่อน ยาวประมาณ ๕ มม. ยอดเกสรเพศเมียเล็ก
ผลแบบผลแห้งแตก รูประฆัง ยาว ๔-๕ มม. เมล็ดขนาดเล็ก ขนาดไม่เกิน ๑ มม. รูปก้นหอย ผิวขรุขระ
โคลงเดลงตัวผู้ชนิดนี้มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคใต้พบขึ้นตามที่โล่งที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับนํ้าทะเลถึงประมาณ ๘๐๐ ม. ในต่างประเทศพบที่ภูมิภาคอินโดจีน.