ชื่ออื่น ๆ

โคกกระสุน (กลาง)

โคกกระสุนเล็กเป็นไม้ล้มลุก แตกกิ่งก้านแผ่กว้างทอดแนบไปตามพื้น ยอดและกิ่งอ่อนมีขน ขนจะร่วงเมื่อแก่

 ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปไข่ รูปรี หรือรูปไข่กลับ กว้าง ๐.๓-๒.๗ ซม. ยาว ๑-๕ ซม. ปลายมนหรือแหลมมักมีติ่งแหลม โคนสอบเรียว ขอบเรียบ ด้านล่างมีขนและหนาแน่นมากตามเส้นใบ เส้นแขนงใบข้างละ ๓-๕ เส้น ก้านใบยาวประมาณ ๑ ซม.

 ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่น ออกที่ยอดหรือตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง เป็นดอกเดี่ยวหรือเป็นกระจุก ๒-๓ ช่อ ไม่มีก้านช่อหรือก้านช่อสั้นมาก ช่อกลมหรือคล้ายทรงกระบอก กว้าง ๐.๕-๑ ซม. ยาว ๐.๕-๑.๕ ซม. ดอกสีขาว ใบประดับสีขาว รูปใบหอกแกมรูปไข่ ยาว ๔-๕ มม. ปลายแหลมเป็นติ่งหนาม ใบประดับย่อย ๒ใบ รูปร่างคล้ายใบประดับแต่มีขนาดเล็กกว่า ติดทนดอกเล็ก มีกลีบรวม ๕ กลีบ ติดทนรูปร่างต่างกัน และขนาดลดหลั่นเข้าไปเป็นลำดับ กลีบคู่นอกคล้ายรูปสามเหลี่ยม ปลายเรียวแหลม ยาวประมาณ ๕ มม. ปลายแหลมเป็นติ่งหนาม กลีบกลางคล้ายรูปขอบขนานยาวประมาณ ๓ มม. ปลายมีติ่งหนาม กลีบคู่ในรูปไข่ ยาวประมาณ ๒ มม. ปลายมีติ่งหนาม เกสรเพศผู้ที่สมบุรณ์มี ๕ เกสร โคนก้านชูอับเรณูแผ่กว้างและเชื่อมติดกันคล้ายถ้วย ขอบถ้วยมีก้านสั้นๆ ชูอับเรณูสูงใกล้เคียงกับยอดเกสรเพศเมีย อับเรณูค่อนข้างกลม เกสรเพศผู้ที่เป็นหมันมีก้านชูที่ใม่มีอับเรณู รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๑ ช่อง ออวุล ๑ เม็ด ติดที่ฐานก้านยอดเกสรเพศเมียสั้น ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่ม

 ผลแบบผลแห้งไม่แตกแบบผลกระเปาะ รูปค่อนข้างกลมหรือทรงรูปไข่ กว้างประมาณ ๒ มม. เมล็ดเล็กรูปทรงกลม กว้างประมาณ ๑.๒ มม. สีนํ้าตาลคล้ำ เป็นมัน ผลแก่จัดจะหลุดร่วงพร้อมกับใบประดับย่อยและกลีบรวมที่ติดทนโคกกระสุนเล็กเป็นพรรณไม้ต่างประเทศ มีถิ่นกำเนิดในแถบอเมริกา และแพร่กระจายทั่วไปในเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน ในประเทศไทยมีเขตการกระจายพันธุ์ทั่วทุกภาคพบตามที่โล่งแจ้งริมทาง เป็นพืชทนแล้งขึ้นตามพื้นที่ราบตํ่าใกล้ระดับนํ้าทะเล.