กวางดูถูกเป็นไม้เลื้อย ยาว ๒-๖ ม. ลำต้นแข็ง ผิวเปลือกเรียบ กิ่งสีน้ำตาลเข้มจนถึงม่วงดำ แตกแขนงตรงข้ามกัน
ใบประกอบเรียงตรงข้าม มีใบย่อยคู่เดียว มีรยางค์ยาวปลายแยกเป็น ๓ เส้น อยู่ระหว่างคู่ใบย่อย ก้านใบประกอบยาว ๔-๖ ซม. ใบย่อยรูปไข่ กว้าง ๒-๖ ซม. ยาว ๕-๑๐ ซม. ปลายแหลม โคนสอบมน ขอบเรียบหรือหยักตื้น ๆ แผ่นใบหนาสีเขียวเข้ม เส้นแขนงใบออกจากโคนใบ
ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามง่ามใบและปลายยอด ก้านดอกยาว ๑-๒.๕ ซม. กลีบเลี้ยง ๔ กลีบ สีเขียวแต้มสีม่วง รูปไข่หรือรูปรียาว กว้าง ๓-๕ มม. ยาว ๖-๗ มม. มีเกสรเพศผู้เป็นหมันลักษณะคล้ายกลีบดอก ๙-๑๔ อัน กว้างประมาณ ๑ มม. ยาว ๑-๑.๕ ซม. สีเหลืองอมเขียว เกสรเพศผู้ที่สมบูรณ์ ๑๕-๒๓ อัน เกสรเพศเมีย ๑๑-๑๖ อัน แยกกัน
ผลเป็นผลกลุ่ม ผลย่อยแข็ง รูปกระสวย มีขนสีขาวปลายผลมีเส้นยาวคล้ายแส้ บิดโค้ง
กวางดูถูกมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคตะวันออกเฉียงใต้และภาคใต้ขึ้นในป่าโปร่งที่สูงจากระดับน้ำทะเล ๑๐-๓๐๐ ม. ในต่างประเทศพบที่อินเดีย พม่า ภูมิภาคอินโดจีน และภูมิภาคมาเลเซีย.