ชื่ออื่น ๆ

กาญจนิกา, ลั่นทมเขา (ตะวันตกเฉียงใต้)

แคขาวเป็นไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๘-๒๐ ม. แตกกิ่งตํ่า เรือนยอดเป็นพุ่มกลมแน่น เปลือกค่อนข้างเรียบ สีเทาแกมนํ้าตาลอ่อนมีช่องอากาศขนาดใหญ่ทั่วไป

 ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ ยาว ๑๗-๓๕ ซม. เรียงเป็นวงรอบกิ่ง ๓-๔ ช่อ มีใบย่อย ๑๑-๒๓ ใบ เรียงตรงข้าม รูปใบหอกแกมรูปไข่หรือรูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน กว้าง ๒-๓ ซม. ยาว ๕-๗ ซม. ปลายแหลม โคนมนเบี้ยวเล็กน้อย ขอบเกือบเรียบหรือจักตื้นๆ เล็กน้อยค่อนไปทางปลายใบ แผ่นใบด้านล่างมีต่อมกลมแบนสีดำประปรายตามแนวเส้นกลางใบ ก้านใบย่อยยาว ๑-๕ มม.

 ช่อดอกแบบช่อแยกแขนงสั้น ออกตามปลายกิ่ง ยาว ๒๐-๓๕ ซม. แขนงช่อดอกเรียงเป็นวงรอบแกนช่อมีขนประปรายและจะร่วงไปภายหลัง ตามแกนช่อดอกและก้านดอกมีตุ่มขนาดเล็กทั่วไป กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดสั้น ๆ ยาว ๑.๕-๑.๙ ซม. ปลายแยกเป็นแฉก ลั่น ๕ แฉก ด้านนอกมีตุ่มขนาดเล็กหนาแน่น กลีบดอกสีขาวนวลหรือสีขาวนวลแกมสีม่วงอ่อน มีแต้มสีเหลืองอ่อนอมเขียวตรงปากหลอด ยาว ๔.๕-๕.๕ ซม. โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดตรง ปลายผายออกคล้ายรูปแตร

 ผลแบบผลแห้งแตก เป็นฝักรูปทรงกระบอกสั้นแบนด้านข้าง โคนและปลายรี ยาว ๑๐-๑๖ ซม. เมื่อแก่แตกออกเป็น ๒ ซีก ผนังกว้าง ๒.๖-๓.๔ ซม. มีต่อมขนาดเล็กหนาแน่น แกนในฝักเป็นแผ่นแบนหนาคล้ายแผ่นคอร์ก กว้างประมาณ ๑.๗ ซม. มีสันตามยาวอยู่ตรงกลางทั้งด้านบนและด้านล่าง เมล็ดจำนวนมาก แบนมีปีกบางใส รูปครึ่งวงกลม กว้างประมาณ ๑.๑ ซม. ยาวประมาณ ๒.๖ ซม.

 แคขาวเป็นพรรณไม้ถิ่นเดียวของไทย มีเขตการกระจายพันธุ์ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ พบขึ้นตามซอกหินบนภูเขาหินปูนที่แห้งแล้ง ออกดอกเดือนมกราคมถึงเมษายน เป็นผลเดือนมีนาคมถึงพฤษภาคม.